- Στο βήμα αυτό της Έκθεσης, έχουν ακουστεί διαχρονικά, αλλά ιδίως στα δύσκολα αυτά χρόνια, οι μεγαλύτερες υπερβολές. Αποδεδειγμένα ψέματα.
- Ποιος είναι πια πρόθυμος να ακούσει κι άλλα; Και ποιος αληθινά ο λόγος όλου αυτού του κακόγουστου πανηγυριού;
- Τον παλιό καιρό, οι Κυβερνήσεις έκαναν όποιο έργο μπορούσαν και έψαχναν το επίσημο βήμα να το ανακοινώσουν, να το μάθει ο κόσμος..
Είμαστε λίγες μέρες πριν ανοίξει η αυλαία και της φετινής "πολιτικής πανήγυρης" που ακούει στο όνομα ΔΕΘ. Η Κυβερνητική φιέστα έχει στηθεί, όπως και εκείνη της αντιπολίτευσης και η "συμπρωτεύουσα"...ετοιμάζεται να βιώσει για λίγες μέρες την ψευδαίσθηση του "θεάτρου" των εξελίξεων. Τα επαχθή "μεγαλεία" της πρωτεύουσας, με πορείες, κινητοποιήσεις, δηλώσεις "μεγαλοσχημόνων" και τα συναφή. Και το κοινό; Σε ποιο κοινό θα απευθυνθούν όλοι όσοι σπεύσουν στο πολιτικό αυτό έθιμο; Το κοινό, δύσθυμο και βαρύ, κάθε χρόνο και πιο λιγοστό. Κάθε χρόνο και πιο καχύποπτο.
Και πώς να μην είναι; Στο βήμα αυτό της Έκθεσης, έχουν ακουστεί διαχρονικά, αλλά ιδίως στα δύσκολα αυτά χρόνια, οι μεγαλύτερες υπερβολές. Αποδεδειγμένα ψέματα. Ποιος είναι πια πρόθυμος να ακούσει κι άλλα; Και ποιος αληθινά ο λόγος όλου αυτού του κακόγουστου πανηγυριού; Τον παλιό καιρό, οι Κυβερνήσεις έκαναν όποιο έργο μπορούσαν και έψαχναν το επίσημο βήμα να το ανακοινώσουν, να το μάθει ο κόσμος. Η ΔΕΘ απέκτησε με τα χρόνια, πέραν από τον αφετηριακό οικονομικό της σκοπό, την επισημότητα ενός τέτοιου θεσμού. Οι Κυβερνήσεις πραγματοποιούν έναν απολογισμό και προχωρούν σε εξαγγελίες και οι αντιπολιτεύσεις δοκιμάζονται (σε επίπεδο λόγου) στο κατά πόσο είναι έτοιμες να αποτελέσουν αξιόπιστη εναλλακτική.
Τα τελευταία χρόνια υπήρξε αντιστροφή. Ασχέτως έργου, με αφορμή τη ΔΕΘ, ένα γεγονός καθαρά επικοινωνιακού χαρακτήρα, αφού η ίδια η πόλη ελάχιστα πια εμπλέκεται πλην της ταλαιπωρίας, ψάχνει η κάθε Κυβέρνηση τι θα πει! Γίναμε μάρτυρες όλη την προηγούμενη περίοδο αυτής της απέλπιδας προσπάθειας, να "μην πάει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ με άδειο καλάθι". Κι ας τσαλακώσαμε στο μεταξύ μερικές διατάξεις του Συντάγματος. Κι ας είναι άδειο επί της ουσίας το καλάθι. Θα σερβίρουμε "γλαρόσουπα" και θα "μοιράσουμε χάντρες": έρχεται η ανάπτυξη (όταν τη δείτε, να μας το σφυρίξετε μήπως και είμαστε αφηρημένοι και μας διαφύγει), τα πήραμε από τους ολιγάρχες και θα σας τα δώσουμε (ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φάτο), τώρα αρχίζουμε κλπ. Σημασία έχει να φανούμε ετοιμόλογοι, να δείξουμε πραμάτεια και όποιος αγοράσει. Άλλωστε το κοινό μας είναι συγκεκριμένο και ό,τι και να πουλήσουμε θα το αγοράσει. Έστω πρόσκαιρα. Φτάνει να μην πάμε με άδεια χέρια. Είναι και αγένεια…
Είναι έτσι όμως; Ας το δούμε και από το πρίσμα της ίδιας της πόλης. Είμαι από εκείνους, τους τυχερούς, που έχουν βιώσει την ουσία της στα καλύτερά της. Στα πλαίσια της φοιτητικής ζωής. Μπορώ να δηλώσω κι εγώ, μαζί με χιλιάδες άλλους που ζυμώθηκαν εκεί στην πιο ονειρική ηλικία, φευγαλέος εραστής της, ερωτευμένος με την "αύρα" της, ίσως με την ίδια την ανάμνηση ενός εαυτού στα καλύτερά του. Γεύτηκα και το κλίμα της πόλης τις ημέρες της Έκθεσης. Ένα κλίμα διάχυτης "γιορτής", ότι κάτι σημαντικό συμβαίνει στην πόλη, χωρίς να είναι σαφές τι είναι αυτό. Το κλίμα αυτό, αρκούσε μέχρι πρόσφατα στους πολίτες εκεί, που διψούσαν για τη σημασία που πάντα ένιωθαν πως τους πρέπει. Για τη "Νύμφη του Θερμαϊκού", την πάλαι ποτέ "Συμβασιλεύουσα", που απλά και μόνο με μια ερασιτεχνική επισκόπηση του χάρτη αλλά και επίσκεψη εκεί, μπορεί κανείς να αντιληφθεί την όντως στρατηγική της θέση και σημασία. Την ανεκμετάλλευτη, παρά τις περί του αντιθέτου εξαγγελίες.
Στη Θεσσαλονίκη της κρίσης, των κλειστών επιχειρήσεων και της ανεργίας, το πανηγύρι αυτό δεν είναι πια αρκετό. Το είπε και ο Δήμαρχος της πόλης. Δεν αρκεί στη Θεσσαλονίκη, να γίνεται η πρόσκαιρη έδρα του Κυβερνητικού θιάσου, για εξαγγελίες δίχως αντίκρισμα. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς, πέρα από τα "μεγάλα" τύπου "Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης".
Από το Μετρό της πόλης, την υποθαλάσσια, μέχρι την ίδια τη μετεγκατάσταση της ΔΕΘ, που άλλοτε προβάλλεται ως αναπτυξιακό γεγονός, άλλοτε ως υποβάθμιση, ούτε αυτό δεν έχουν αποφασίσει. Άλλοτε η ΔΕΘ είχε εθνική σημασία, για την οικονομία, τη χώρα. Διαβάζει κανείς τις εξαγγελίες στις πρώτες Εκθέσεις, με την παρουσία εκατοντάδων χιλιάδων επισκεπτών, μεγάλων περιφερειακών εταιρειών, με σημαντικές καινοτομίες σε προϊόντα. Από τεχνολογικές τομές, μέχρι το διάσημο…φραπέ, πολλά είδαν για πρώτη φορά το φως στο χώρο και τις μέρες της ΔΕΘ. Τώρα, τι πραγματικά καινοτόμο κάνει εκεί την εμφάνισή του; Ποια είναι τα μεγέθη που εκεί διακινούνται, τι συμφωνίες κλείνονται, ποια η πραγματική σημασία της; Δυστυχώς πολύ μικρή και αυτό έχει επισημανθεί πολλάκις.
Αντί για όλα τα ανωτέρω, μένει μόνο η "σκηνή" για τους δημοσιογράφους και ένα απρόθυμο κοινό, που καταναλώνει πυροτεχνήματα τύπου "γραφείο Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη". Τι αδειανό πουκάμισο αλήθεια! Πόσο μεγάλη εξαπάτηση (νομίζουν) ενός περήφανου αλλά υποψιασμένου κοινού! Την ώρα που η μεγάλη συζήτηση είναι η αποκέντρωση των εξουσιών, η προσέγγιση στον πολίτη, μεγιστοποιούμε την υπερσυγκέντρωση. Όλα στο γραφείο Πρωθυπουργού κι ας "έρχεται (δήθεν) πιο κοντά μας".
Αντί για ίδρυση ΚΕΠ, γραφείο Πρωθυπουργού ανά την Επικράτεια! Τότε, να το συνεχίσουμε, σε κάθε ΚΕΠ να έχουμε παράρτημα του γραφείου αυτού, αν βοηθά τη διοίκηση. Και σε αντιστροφή, κάθε Αρχή, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, να εκπροσωπείται με ένα γραφειάκι στο ίδιο το Μέγαρο Μαξίμου. Καλωσήλθες 18ε αιώνα. Ψηφιακά μέσα σου λέει και σύγχρονες διοικητικές μέθοδοι, αυτό-οργάνωση-αυτοδιοίκηση και λοιπές μπαρούφες. Όλα τα λύνει ο Πρωθυπουργός, αρκεί να τα πιάσει το "αφτί" του, δηλαδή ο κολλητός μας που είναι κοντά του. Από τα μεγάλα θέματα πορείας της χώρας, μέχρι τη λακκούβα της γωνίας...
Οι παραπάνω θλιβερές διαπιστώσεις, έχουν καταστεί γνώση εδώ και καιρό. Αν αναπαράγονται συμπεριφορές που δεν έχουν πρακτικά κανένα όφελος (για λίγες μέρες ξοδευόμαστε, δουλευόμαστε μεταξύ μας και συνεχίζουμε χωρίς τίποτα να άλλαξε), αυτό γίνεται επειδή κάποιοι αρνούνται να πάρουν αποφάσεις, με φόβο μήπως δυσαρεστήσουν συντηρητικά ακροατήρια. Η ίδια η πόλη έχει αποφανθεί.
Η ΔΕΘ υπήρξε χρήσιμη, υπήρξε ορόσημο, αλλά ως εκεί. Ή θα συνεχίσει αναβαθμιζόμενη ουσιαστικά, αναδεικνύοντας τον τεράστιο ρόλο που οφείλει η πόλη να έχει στην περιοχή, ή να δώσει τη θέση της σε κάτι πραγματικά χρήσιμο. Καλά θα κάνει ο Δήμαρχος να μην τιμήσει τη δημοπρασία επιταγών δίχως αντίκρισμα και να ασχοληθεί λίγες ώρες παραπάνω με τα τεράστια ζητήματα μιας πόλης, προικισμένης από τη φύση/θέση της, αλλά οδηγημένης για χρόνια (κυρίως με τοπική ευθύνη, πέραν του γνωστού "αθηνοκεντρισμού) μακριά από τις δυνατότητές της. Όσο συνεχίσουν να σερβίρουν "γλαρόσουπα", θα τρώμε αλλού!
Toυ κ.Ν. Κασκαβέλη,
δικηγόρου-ΜΔΕ Ευρωπαϊκή Διοίκηση και Πολιτική
ΜSc Business for Lawyers
