Έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο επικίνδυνους τραπεζίτες του κόσμου.
Ένας εβραίος που κρατά στα χέρια του το τιμόνι της ισχυρότερης ευρωπαϊκής τράπεζας, είναι τακτικό μέλος της μυστικοπαθούς λέσχης Bilderberg και...πρωταγωνιστής στο Φόρουμ του Νταβός, διατηρεί σκοτεινές σχέσεις με την τραπεζική δυναστεία των Ρότσιλντ και μιλά εξ ονόματος των ισχυρότερων τραπεζιτών του κόσμου. Εύλογα το όνομά του εμπλέκεται σε δεκάδες θεωρίες συνομωσίες. Όσοι πιστεύουν ότι ο επικεφαλής της Deutsche Bank, Γιόζεφ Άκερμαν, κινεί παρασκηνιακά τα νήματα στην Ευρώπη και κρατά στα χέρια του τις τύχες των λαών της, έχουν απόλυτο δίκιο. Όμως, όχι για όλους τους παραπάνω λόγους.
Ο 63χρονος τραπεζίτης είναι ο άνθρωπος στον οποίο τηλεφωνεί, μέσα στη νύχτα, η Άνγκελα Μέρκελ, όταν βλέπει το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα να γκρεμίζεται και την καταστροφή να έρχεται στο κατώφλι της Ευρώπης. Είναι αυτός που έχοντας παρακολουθήσει τη φαντασμαγορική βραδιά των εγκαινίων για την επαναλειτουργία του θεάτρου των Μπαλέτων Μπολσόι, γυρνά στο δωμάτιό του, στο ξενοδοχείο Ritz-Carlton της Μόσχας, και από εκεί, στις 3 τα ξημερώματα, κάνει το τηλεφώνημα που θα κρίνει όχι μόνο το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, αλλά και την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
Και όμως, όσοι τον γνωρίζουν, κάνουν λόγο για έναν γλυκομίλητο άνθρωπο. Είναι μάλλον ντροπαλός λένε, κόντρα σε ό,τι θα περίμενε κανείς από τον ισχυρότερο τραπεζίτη της Ευρώπης και έναν άνθρωπο που αντιμετωπίζεται σαν ήρωας στους γερμανικούς επιχειρηματικούς κύκλους. Ο ίδιος, πάντως, επιμένει ότι απολαμβάνει τα απλά πράγματα στη ζωή. Μια πεζοπορία στις Άλπεις, ως γνήσιος Ελβετός. Ή μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία της κοσμοπολίτικης Πέμπτης Λεωφόρου στο Μανχάταν.
Αυτή η εικόνα, και το casual ντύσιμό του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, δεν θα πρέπει να ξεγελούν κανένα. Ο Άκερμαν είναι αναμφισβήτητα ο τραπεζίτης με τη μεγαλύτερη επιρροή στην Ευρώπη. Αλλά και ο πλέον αμφιλεγόμενος.
Είναι εκείνος που κινείται με ευκολία ανάμεσα στους ισχυρότερους κύκλους του finance και της πολιτικής. Και μάλιστα σε μια εποχή που οι σχέσεις των πολιτικών και των ανθρώπων της αγοράς είναι μάλλον πολεμικές. Είναι ο άνθρωπος τον οποίο συμβουλεύονται σε θέματα οικονομίας και όχι μόνο, οι κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες της Ευρώπης. Πριν από κάθε κρίσιμη συνάντηση και Σύνοδο Κορυφής που έκρινε το μέλλον της Ελλάδας, από τα πρώτα κιόλας στάδια της κρίσης, πολλοί από εκείνους που αποφασίζουν για το ευρώ, συμβουλεύτηκαν τον ισχυρό άνδρα της Deutsche Bank.
Ως πρόεδρος του τραπεζικού λόμπι IIF, θα είναι εκείνος που θα αποφασίσει τελικά για την έκβαση της αναδιάρθρωσης του χρέους και της προσπάθειας της Ελλάδας να βρει το φως στο τούνελ αυτής της κρίσης. Ουσιαστικά, θα βάλει την υπογραφή του για την επιβίωση ή την καταστροφή της Ευρωζώνης. Δύσκολα ένας τραπεζίτης θα μπορούσε να συγκεντρώσει ή ακόμα και να ονειρευτεί μεγαλύτερη εξουσία. Εύλογα, λοιπόν, ο Γιόζεφ Άκερμαν σχεδιάζει να κλείσει την 35χρονη τραπεζική του καριέρα το Μάιο, όταν πια η Ευρωζώνη θα έχει καταφέρει να βρει μια λύση στο ντόμινο του χρέους, ή θα έχει αναγκαστεί να υποστεί τις καταστροφικές της συνέπειες.
Οι στενές του σχέσεις με τις ισχυρότερες πολιτικές προσωπικότητες της Ευρώπης φάνηκαν το 2008, όταν η ίδια η Άνγκελα Μέρκελ διοργάνωσε ένα μικρό πάρτι στην Καγκελαρία, για να γιορτάσει τα 60α γενέθλια του τραπεζίτη. Όμως, όταν ο Άκερμαν αποκάλυψε το γεγονός στον Τύπο, η Γερμανίδα καγκελάριος δυσαρεστήθηκε. Την ώρα που η κοινωνική οργή απέναντι στους τραπεζίτες ξεχειλίζει, τέτοιες φιλίες δεν ωφελούν έναν πολιτικό που επιδιώκει την επανεκλογή του.
Και στην Ευρώπη, το προφίλ του Άκερμαν είναι τόσο τοξικό όσο οι τίτλοι της αμερικανικής στεγαστικής πίστης, με τους οποίους είχε φορτώσει τα χαρτοφυλάκιά της η Deutsche Bank, λίγο πριν ξεσπάσει η χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Η γερμανική τράπεζα έβαλε το δικό της λιθαράκι στην κρίση, καθώς αποτελούσε τότε έναν εκ των βασικών παικτών της αγοράς των τίτλων που αργότερα αποδείχθηκαν τοξικοί. Αυτή η κρίση έγραψε μια μαύρη σελίδα στην ιστορία της τράπεζας, που μετρά 142 χρόνια ζωής. Το 2008, η Deutsche Bank υπήρξε ζημιογόνος, για πρώτη φορά μεταπολεμικά.
Και αυτή δεν είναι η μοναδική σκιά στη θητεία του Άκερμαν. Ο Ελβετός τραπεζίτης πήρε τη συντηρητική, σχεδόν κοιμισμένη τράπεζα που χρηματοδοτούσε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της γερμανικής οικονομίας και τη μετέτρεψε σε πανίσχυρη διεθνή δύναμη της επενδυτικής τραπεζικής και βασικό παίκτη των αγορών. Όμως, για να το κάνει αυτό, χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει αμφίβολες μεθόδους, εξαιτίας των οποίων, μάλιστα, βρέθηκε δύο φορές αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη (στην υπόθεση των μπόνους της Mannesmann και της κατάρρευσης της εκδοτικής αυτοκρατορίας του Λίο Κιρχ).
Η πιο αμφιλεγόμενη από τις κινήσεις του, ωστόσο, ήταν η υιοθέτηση του στόχου του 25% για την απόδοση κεφαλαίου της Deutsche Bank. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Σάιμον Τζονσον, έδωσε στον Άκερμαν τον τίτλο του πιο επικίνδυνου τραπεζίτη στον κόσμο. Ο υπέρμετρα φιλόδοξος αυτός στόχος, ενθαρρύνει την υπερβολική ανάληψη ρίσκου εκ μέρους των στελεχών της τράπεζας, ουσιαστικά θέτοντας σε κίνδυνο τη σταθερότητα του γερμανικού και κατ΄ επέκταση του ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού συστήματος, πιστεύουν πολλοί οικονομικοί παρατηρητές. Εξαιτίας αυτού του στόχου, στο πρόσωπο του Άκερμαν βρίσκει έκφραση η οργή απέναντι στους άπληστους τραπεζίτες. Ο Ελβετός τραπεζίτης βρίσκεται σταθερά στο στόχαστρο του αντικαπιταλιστικού κινήματος. Πρόσφατα, μάλιστα, κάποιος έστειλε στο γραφείο του ένα δέμα παγιδευμένο με εκρηκτικά.
Όμως, παρά τον αμφιλεγόμενο στόχο του για απόδοση κεφαλαίου 25%, όσοι πόνταραν στη Deutsche Bank επί των ημερών του, βγήκαν χαμένοι. Η τράπεζα μπορεί να γιγαντώθηκε και να έγινε η μεγαλύτερη της Ευρώπης, σε ενεργητικό (αφού ο ισολογισμός της αγγίζει το 90% του γερμανικού ΑΕΠ), όμως, η μετοχή της έχασε στην 10ετία του Άκερμαν περίπου το 1/2 της αξίας της.
Κάπως έτσι, η έξοδος του Ελβετού τραπεζίτη από την ενεργό δράση, δεν γίνεται εν μέσω του πανηγυρικού κλίματος που ο ίδιος θα επιθυμούσε. Ακόμα και ο ισχυρισμός του Άκερμαν ότι εκείνος έσωσε την τιμή και την υπόληψη της Deutsche Bank, καθώς αρνήθηκε να πάρει κρατική βοήθεια, κατέρρευσε. Και αυτό γιατί το Bloomberg αποκάλυψε ότι η τράπεζα μπορεί να μην ζήτησε διάσωση από τη γερμανική κυβέρνηση, έκανε όμως εκτεταμένη χρήση του προγράμματος στήριξης των τραπεζών από τη Federal Reserve των ΗΠΑ. Προφανώς, ο Άκερμαν δεν θέλει να χρωστά στους Γερμανούς φορολογούμενους, όμως, δεν είχε κανέναν ενδοιασμό όταν πήρε 66 δισ. δολάρια από τους Αμερικανούς φορολογούμενους…
Ο Άκερμαν δεν έχει καταφέρει να γράψει το όνομά του στην ιστορία ακριβώς όπως θα ήθελε. Όμως, και η ιστορία δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα επόμενα χρόνια, θα μάθουμε πολλά ακόμα για το σκοτεινό ρόλο που έπαιξε ο ντροπαλός Ελβετός τραπεζίτης, στις πιο κρίσιμες στιγμές της Ευρώπης.
Κ.Σαμάρκου
Ο 63χρονος τραπεζίτης είναι ο άνθρωπος στον οποίο τηλεφωνεί, μέσα στη νύχτα, η Άνγκελα Μέρκελ, όταν βλέπει το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα να γκρεμίζεται και την καταστροφή να έρχεται στο κατώφλι της Ευρώπης. Είναι αυτός που έχοντας παρακολουθήσει τη φαντασμαγορική βραδιά των εγκαινίων για την επαναλειτουργία του θεάτρου των Μπαλέτων Μπολσόι, γυρνά στο δωμάτιό του, στο ξενοδοχείο Ritz-Carlton της Μόσχας, και από εκεί, στις 3 τα ξημερώματα, κάνει το τηλεφώνημα που θα κρίνει όχι μόνο το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, αλλά και την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
Και όμως, όσοι τον γνωρίζουν, κάνουν λόγο για έναν γλυκομίλητο άνθρωπο. Είναι μάλλον ντροπαλός λένε, κόντρα σε ό,τι θα περίμενε κανείς από τον ισχυρότερο τραπεζίτη της Ευρώπης και έναν άνθρωπο που αντιμετωπίζεται σαν ήρωας στους γερμανικούς επιχειρηματικούς κύκλους. Ο ίδιος, πάντως, επιμένει ότι απολαμβάνει τα απλά πράγματα στη ζωή. Μια πεζοπορία στις Άλπεις, ως γνήσιος Ελβετός. Ή μια βόλτα στα βιβλιοπωλεία της κοσμοπολίτικης Πέμπτης Λεωφόρου στο Μανχάταν.
Αυτή η εικόνα, και το casual ντύσιμό του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, δεν θα πρέπει να ξεγελούν κανένα. Ο Άκερμαν είναι αναμφισβήτητα ο τραπεζίτης με τη μεγαλύτερη επιρροή στην Ευρώπη. Αλλά και ο πλέον αμφιλεγόμενος.
Είναι εκείνος που κινείται με ευκολία ανάμεσα στους ισχυρότερους κύκλους του finance και της πολιτικής. Και μάλιστα σε μια εποχή που οι σχέσεις των πολιτικών και των ανθρώπων της αγοράς είναι μάλλον πολεμικές. Είναι ο άνθρωπος τον οποίο συμβουλεύονται σε θέματα οικονομίας και όχι μόνο, οι κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες της Ευρώπης. Πριν από κάθε κρίσιμη συνάντηση και Σύνοδο Κορυφής που έκρινε το μέλλον της Ελλάδας, από τα πρώτα κιόλας στάδια της κρίσης, πολλοί από εκείνους που αποφασίζουν για το ευρώ, συμβουλεύτηκαν τον ισχυρό άνδρα της Deutsche Bank.
Ως πρόεδρος του τραπεζικού λόμπι IIF, θα είναι εκείνος που θα αποφασίσει τελικά για την έκβαση της αναδιάρθρωσης του χρέους και της προσπάθειας της Ελλάδας να βρει το φως στο τούνελ αυτής της κρίσης. Ουσιαστικά, θα βάλει την υπογραφή του για την επιβίωση ή την καταστροφή της Ευρωζώνης. Δύσκολα ένας τραπεζίτης θα μπορούσε να συγκεντρώσει ή ακόμα και να ονειρευτεί μεγαλύτερη εξουσία. Εύλογα, λοιπόν, ο Γιόζεφ Άκερμαν σχεδιάζει να κλείσει την 35χρονη τραπεζική του καριέρα το Μάιο, όταν πια η Ευρωζώνη θα έχει καταφέρει να βρει μια λύση στο ντόμινο του χρέους, ή θα έχει αναγκαστεί να υποστεί τις καταστροφικές της συνέπειες.
Οι στενές του σχέσεις με τις ισχυρότερες πολιτικές προσωπικότητες της Ευρώπης φάνηκαν το 2008, όταν η ίδια η Άνγκελα Μέρκελ διοργάνωσε ένα μικρό πάρτι στην Καγκελαρία, για να γιορτάσει τα 60α γενέθλια του τραπεζίτη. Όμως, όταν ο Άκερμαν αποκάλυψε το γεγονός στον Τύπο, η Γερμανίδα καγκελάριος δυσαρεστήθηκε. Την ώρα που η κοινωνική οργή απέναντι στους τραπεζίτες ξεχειλίζει, τέτοιες φιλίες δεν ωφελούν έναν πολιτικό που επιδιώκει την επανεκλογή του.
Και στην Ευρώπη, το προφίλ του Άκερμαν είναι τόσο τοξικό όσο οι τίτλοι της αμερικανικής στεγαστικής πίστης, με τους οποίους είχε φορτώσει τα χαρτοφυλάκιά της η Deutsche Bank, λίγο πριν ξεσπάσει η χρηματοοικονομική κρίση του 2008. Η γερμανική τράπεζα έβαλε το δικό της λιθαράκι στην κρίση, καθώς αποτελούσε τότε έναν εκ των βασικών παικτών της αγοράς των τίτλων που αργότερα αποδείχθηκαν τοξικοί. Αυτή η κρίση έγραψε μια μαύρη σελίδα στην ιστορία της τράπεζας, που μετρά 142 χρόνια ζωής. Το 2008, η Deutsche Bank υπήρξε ζημιογόνος, για πρώτη φορά μεταπολεμικά.
Και αυτή δεν είναι η μοναδική σκιά στη θητεία του Άκερμαν. Ο Ελβετός τραπεζίτης πήρε τη συντηρητική, σχεδόν κοιμισμένη τράπεζα που χρηματοδοτούσε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της γερμανικής οικονομίας και τη μετέτρεψε σε πανίσχυρη διεθνή δύναμη της επενδυτικής τραπεζικής και βασικό παίκτη των αγορών. Όμως, για να το κάνει αυτό, χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει αμφίβολες μεθόδους, εξαιτίας των οποίων, μάλιστα, βρέθηκε δύο φορές αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη (στην υπόθεση των μπόνους της Mannesmann και της κατάρρευσης της εκδοτικής αυτοκρατορίας του Λίο Κιρχ).
Η πιο αμφιλεγόμενη από τις κινήσεις του, ωστόσο, ήταν η υιοθέτηση του στόχου του 25% για την απόδοση κεφαλαίου της Deutsche Bank. Αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Σάιμον Τζονσον, έδωσε στον Άκερμαν τον τίτλο του πιο επικίνδυνου τραπεζίτη στον κόσμο. Ο υπέρμετρα φιλόδοξος αυτός στόχος, ενθαρρύνει την υπερβολική ανάληψη ρίσκου εκ μέρους των στελεχών της τράπεζας, ουσιαστικά θέτοντας σε κίνδυνο τη σταθερότητα του γερμανικού και κατ΄ επέκταση του ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού συστήματος, πιστεύουν πολλοί οικονομικοί παρατηρητές. Εξαιτίας αυτού του στόχου, στο πρόσωπο του Άκερμαν βρίσκει έκφραση η οργή απέναντι στους άπληστους τραπεζίτες. Ο Ελβετός τραπεζίτης βρίσκεται σταθερά στο στόχαστρο του αντικαπιταλιστικού κινήματος. Πρόσφατα, μάλιστα, κάποιος έστειλε στο γραφείο του ένα δέμα παγιδευμένο με εκρηκτικά.
Όμως, παρά τον αμφιλεγόμενο στόχο του για απόδοση κεφαλαίου 25%, όσοι πόνταραν στη Deutsche Bank επί των ημερών του, βγήκαν χαμένοι. Η τράπεζα μπορεί να γιγαντώθηκε και να έγινε η μεγαλύτερη της Ευρώπης, σε ενεργητικό (αφού ο ισολογισμός της αγγίζει το 90% του γερμανικού ΑΕΠ), όμως, η μετοχή της έχασε στην 10ετία του Άκερμαν περίπου το 1/2 της αξίας της.
Κάπως έτσι, η έξοδος του Ελβετού τραπεζίτη από την ενεργό δράση, δεν γίνεται εν μέσω του πανηγυρικού κλίματος που ο ίδιος θα επιθυμούσε. Ακόμα και ο ισχυρισμός του Άκερμαν ότι εκείνος έσωσε την τιμή και την υπόληψη της Deutsche Bank, καθώς αρνήθηκε να πάρει κρατική βοήθεια, κατέρρευσε. Και αυτό γιατί το Bloomberg αποκάλυψε ότι η τράπεζα μπορεί να μην ζήτησε διάσωση από τη γερμανική κυβέρνηση, έκανε όμως εκτεταμένη χρήση του προγράμματος στήριξης των τραπεζών από τη Federal Reserve των ΗΠΑ. Προφανώς, ο Άκερμαν δεν θέλει να χρωστά στους Γερμανούς φορολογούμενους, όμως, δεν είχε κανέναν ενδοιασμό όταν πήρε 66 δισ. δολάρια από τους Αμερικανούς φορολογούμενους…
Ο Άκερμαν δεν έχει καταφέρει να γράψει το όνομά του στην ιστορία ακριβώς όπως θα ήθελε. Όμως, και η ιστορία δεν έχει πει την τελευταία της λέξη. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα επόμενα χρόνια, θα μάθουμε πολλά ακόμα για το σκοτεινό ρόλο που έπαιξε ο ντροπαλός Ελβετός τραπεζίτης, στις πιο κρίσιμες στιγμές της Ευρώπης.
Κ.Σαμάρκου