Με βάση πρόσφατο σημείωμα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (Γρ. ΟΕΥ) της Ελληνικής Πρεσβείας Βερολίνου, το οποίο συντάχθηκε από τον Γιάννη Σαλαβόπουλο, Γραμματέα ΟΕΥ Α, σημαντικές αρνητικές εξελίξεις λαμβάνουν χώρα το τελευταίο διάστημα στον κλάδο της ναυτιλιακής βιομηχανίας στη Γερμανία με βασικά κέντρα το Αμβούργο και τη Βρέμη.
Η απόφαση της δεύτερης μεγαλύτερης γερμανικής τράπεζας Commerzbank, η οποία κατέχει ηγετική θέση στον χώρο της νατιλιακής χρηματοδότησης, να αποχωρήσει σταδιακά μεν, οριστικά δε από τον... εν λόγω κλάδο, έχει δημιουργήσει ένα κενό στο χώρο της χρηματοδότησης των γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών και συνεπακόλουθα προβλήματα στον κλάδο, ο οποίος βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη φάση το τελευταίο διάστημα λόγω του περιορισμού χρηματοδότησης των γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών από τις γερμανικές τράπεζες που εντείνεται τώρα από την πρόσφατη απόφαση της Commerzbank για αποχώρηση από τον κλάδο.
Η Commerzbank μαζί με την HSH Nordbank κατέχουν ηγετική θέση και τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς στον κλάδο της ναυτιλιακής χρηματοδότησης.
Κραυγή αγωνίας των Γερμανών
Για το λόγο αυτό πραγματοποιήθηκε προ ημερών κρίσιμη σύσκεψη εκπροσώπων των μεγαλύτερων τραπεζών του κλάδου στη Γερμανία με τον Υφυπουργό Οικονομίας και Τεχνολογίας, εντεταλμένου της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για θέματα ναυτιλίας κ. Otto στο Υπουργείο Οικονομίας και Τεχνολογίας στο Βερολίνο, προκειμένου να συζητηθούν οι εξελίξεις, να ακουσθούν προτάσεις και να αναζητηθούν λύσεις.
Στο πλαίσιο της σύσκεψης και με βάση τα όσα ανακοινώθηκαν, έγινε γνωστό ότι η αποχώρηση της Commerzbank από το χώρο θα είναι σταδιακή, τηρώντας τις μέχρι τώρα αναληφθείσες υποχρεώσεις της προς τις ναυτιλιακές εταιρείες με τις οποίες έχει ήδη συμβάσεις δανείων.
Ωστόσο είναι σαφές ότι σταδιακά θα διακόψει τις νέες γραμμές πιστώσεων και θα σταματήσει να χορηγεί νέα δάνεια στις γερμανικές ναυτιλιακές εταιρείες.
Αυτή τη στιγμή οι γερμανικές ναυτιλιακές εταιρείες εκδηλώνουν κραυγή αγωνίας προς τη γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση για την εξεύρεση άμεσης λύσης στο θέμα της ρευστότητας τους, ακόμα και με τη χορήγηση κρατικής χρηματόδοτησης καθότι πολλών απειλείται ακόμα και η ύπαρξη τους δεδομένου ότι οι γραμμές χρηματοδότησης έχουν για πολλές διακοπεί ή δεν χορηγούνται νέες.
Η Commerzbank αποχωρεί, άρα δεν χορηγεί νέες και η HSH Nordbank λόγω των πολλών προβλημάτων της χορηγεί πολύ περιορισμένα.
Η αξία των ναυτιλιακών χρηματοδοτήσεων και των δύο τραπεζών το 2012 όσο και το 2011 σε σύκριση με το προηγούμενο διάστημα έχει μειωθεί αισθητά. Με αυτό το δεδομένο οι πηγές χρηματοδότησης του κλάδου που απομένουν είναι τα εξειδικευμένα ναυτιλιακά funds και οι ξένες τράπεζες του χώρου που διαθέτουν ακόμα ρευστότητα, όπως η αναπυξιακή τράπεζα της Κίνας, China Development Bank.
Ο Σύνδεσμος των Γερμανών Εφοπλιστών προτείνει επίσημα προς τη γερμανική κυβέρνηση τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών προγραμμάτων για τις γερμανικές ναυτιλιακές εταιρείες μέσω της κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας KfW, προκειμένου να δοθεί τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα άμεση λύση στον φλέγον ζήτημα της χρηματοδότησης της γερμανικής ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Ωστόσο οι εκπρόσωποι των ήδη ενεργών στον κλάδο τραπεζών θεωρούν, ότι η άμεση ή έμμεση χρηματοδότηση των γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών μέσω νέων κρατικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων της KfW, δεν αποτελεί ορθή λύση, καθότι δεν λύνει μακροπρόθεσμα το πρόβλημα.
Αναμένεται ωστόσο νέος γύρος επαφών και διαβουλεύσεων των φορέων της γερμανικής ναυτιλίας με τους εκπροσώπους της γερμανικής κυβέρνησης το αμέσως επόμενο διάστημα για το θέμα.
Σε κρίσιμη καμπή
Τονίζεται ότι στον κλάδο της ναυτιλιακής βιομηχανίας στη Γερμανία απασχολούνται περί τα 400.000 άτομα. Τυχόν αναγκαστικό κλείσιμο κάποιων εταιρειών του κλάδου ή αναγκαστική μείωση των δραστηριοτήτων τους, θα σημάνει απολύσεις και απώλεια θέσεων εργασίας.
Είναι άξιο να τονιστεί, ότι οι γερμανικές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν στηρίξει τη δραστηριότητα τους και την επέκταση τους όλα αυτά τα χρόνια πολύ περισσότερο στην παραδοσιακή μορφή χρηματοδότησης μέσω τραπεζών και πολύ λιγότερο στις νέες μορφές χρηματοδότησης, όπως π.χ. μέσω της εισαγωγής σε ξένα χρηματιστήρια, όπως επιτυχώς έκαναν οι ελληνικές ναυτιλικές εταιρείες και οι Έλληνες εφοπλιστές.
Οπότε η αποχώρηση μιας μεγάλης τράπεζας με ισχυρό μερίδιο αγοράς στον κλάδο καθώς και τα όποια προβλήματα παρουσιάζονται στον τομέα της τραπεζικής χρηματοδότησης το τελευταίο διάστημα λόγω της αλλαγής πολιτικής κάποιων τραπεζών στον τομέα της χρηματοδότησης προς πιο συντηρητική κατέυθυνση (κυρίως μετά την εισαγωγή των νέων πιο αυστηρών κανόνων Basel III) και των αυστηρότερων κανόνων εποπτείας, καθιστούν πιο ευάλωτη τη θέση κάποιων εταιρειών του κλάδου και απειλούν την ύπαρξη κάποιων άλλων.
Με βάση αναλυτές του κλάδου περισσότερο από τα 2/3 των γερμανικών εταιρειών της ποντοπόρου ναυτιλίας αντιμετωπίζουν μικρότερα ή μεγαλύτερα προβλήματα χρηματοδότησης.
Πιο συγκεκριμένα περισσότερες από 2.500 γερμανικές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν γραμμές πίστωσης από γερμανικές τράπεζες και γερμανικά funds, ενώ πάνω από 800 από αυτές βρίσκονται στο φάσμα της χρεωκοπίας.
Και η αναφορά στους Έλληνες
Είναι άξιο λόγου, ότι τόσο αναλύτες του κλάδου όσο και ο οικονομικός γερμανικός τύπος (πρόσφατο σχετικό άρθρο της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt), αναφέρουν, ότι η εν λόγω αρνητική συγκηρία στη γερμανική ναυτιλιακή βιομηχανία, ενδέχεται να αποβεί προς όφελος των κινέζων και κυρίως των ελληνών εφοπλιστών, οι οποίοι μπορεί να σπεύσουν να αγοράσουν σε φθηνές τιμές τα μεταχειρισμένα πλοία των γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών που παραπαίουν, καθότι οι Έλληνες, όπως αναφέρουν ειδικοί του κλάδου επενδύουν πάντα αντικυκλικά, ήτοι αγοράζουν σε καιρούς ύφεσης και επενδύουν σε καιρούς κρίσης σε αντίθεση με τους γερμανούς συναδέλφους τους.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, οι έλληνες εφοπλιστές πολύ έξυπνα απείχαν από την αγορά πλοίων την περίοδο της άνθησης της ναυτιλίας και της αύξησης των τιμών των πλοίων, 2003 – 2007, ενώ εφέτος, έτος κρίσης επένδυσαν περισσότερο από κάθε άλλο εφοπλιστικό έθνος, περί τα 1,6 δισ. δολ. ΗΠΑ για την αγορά μεταχερισμένων πλοίων και παρατηρούν με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στη γερμανική ναυτιλιακή βιομηχανία, έχοντας ενδιαφέρον για μεταχειρισμένα τανκερς και κυρίως κοντέινερς 7 ως 17 ετών.
Οι γερμανοί εφοπλιστές αντίθετα επένδυσαν μεγάλα ποσά στην περίοδο της άνθησης, έχοντας αγοράσει με τραπεζική χρηματοδότηση τις περισσότερες φορές πλοία σε υψηλές τιμές, οι οποίες αυτή τη στιγμή έχουν μειωθεί ως και 50% της αρχικής τιμής.
Όπως αναφέρει αναλυτής της εξειδικευμένης ιδιωτικής γερμανικής τράπεζας Berenberg Bank είναι καιρός και οι γερμανικές ναυτιλιακές εταιρείες να απεμπλακούν σταδιακά από την τραπεζική χρηματοδότηση και να αναζητήσουν, όπως επιτυχημένα έχουν κάνει οι Έλληνες εφοπλιστές, κεφαλαιουχική χρηματοδότηση, πείθοντας επενδυτές να επενδύσουν στις εταιρείες τους
