Ι.Μ.Γκρατσάνιτσα.
"Η Ιερά Μονή Μπάνισκα, κοντά στην Κόσοβσκα Μίτροβιτσα, εορτάζει σήμερα(σ.σ. χθες) τη μοναστηριακή εορτή του Αγίου Αρχιδιακόνου Στεφάνου, και την τέταρτη επέτειο από την έναρξη της αναστ
ήλωσης.Πριν από τέσσερα χρόνια η μοναχική αδελφότητα μετακόμισε σε χώρο προσωρινού χαρακτήρα, κτισμένου στα ερείπια του μεγαλύτερου ιδρύματος του βασιλιά Μιλούτιν και του πιο μνημειώδους σερβικού μοναστηρίου του μεσαίωνα, και με τον τρόπο αυτό σημειώθηκε η έναρξη πλήρους αναστήλωσης του μονής Μπάνισκα. Ο σκοπός της αναστήλωσης της μονής Μπάνισκα πριν από όλα είναι η ανέγερση εκκλησίας του Αγίου Αρχιδιακόνου Στεφάνου, καθώς και η καθίδρυση όλων των μοναστηριακών κτισμάτων, αλλά, επίσης και η αναζωογόνηση της λουτρόπολης Μπάνισκα, όπως και η σχεδιασμένη ανάπτυξη του οικισμού Μπάνισκα. Με την έννοια αυτή ήδη άρχισαν οι δραστηριότητες ευρείας κλίμακας ως προς την προετοιμασία της τεκμηρίωσης σχεδίου. Η Ιερά Μονή Μπάνισκα σε μια περίοδο της τουρκικής δουλείας μετατράπηκε σε τζαμί, αλλά η αδελφότητα κατά την εγκατάστασή της στο μοναστήρι το 2004 αποφάσισε να απομακρύνει όλα τα ίχνη και τις συνέπειες τις ισλαμικής βίας, και ως πρώτη φάση αυτής της διαδικασίας ήδη πραγματοποιήθηκε η αποσυναρμολόγηση του οθωμανικού τοίχου. Το πρότυπο και ο τρόπος αναστήλωσης της Ιεράς Μονής Μπάνισκα επιβλήθηκε ως δείγμα και παράδειγμα της πλήρους και διατηρήσιμης αναστήλωσης, όχι μόνο των καταστραμμένων εκκλησιών στο Κόσσοβο και τα Μετόχια, αλλά και ως πετυχημένο υπόδειγμα φροντίδας και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός λαού. Ως ειδική συμβολή στην αναστήλωση της Μπάνισκας σχεδιάζεται η επιστροφή του γλυπτού Θεοτόκου της Μπάνισκας με τον Χριστό, το οποίο προσωρινά τοποθετήθηκε στο μοναστήρι Σόκολιτσα κοντά στη Μπάνισκα. Η Θεοτόκος της Μπάνισκα είναι γνωστή στον κόσμο ως αριστούργημα της σερβικής μεσαιωνικής εκκλησιαστικής τέχνης. Κατά την τέταρτη επέτειο αναστήλωσης της Μπάνισκα την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία τέλεσαν τρεις Μητροπολίτες, ο κ. Αρτέμιος της Ράσκας και Πριζρένης, ο κ. Νικάνορας του Μπάνατ και ο κ. Λουκιανός του Μπουντίμ, με τη συλλειτουργία περίπου τριάντα ιερέων και διακόνων, και το ευρύχωρο ιερό Βήμα της Μπάνισκας ήταν μικρό να δεχτεί όλους τους λειτουργούς. Στην Θεία Λειτουργία σε τάγμα ιερομόναχου χειροτονήθηκε ο ιεροδιάκονος Ποιμήν, μοναχός της Ιεράς Μονής Μπάνισκα. Η Θεία Λειτουργία στην Ιερά Μονή Μπάνισκα τελέστηκε κ
ατά την καθιερωμένη αιώνια τάξη της Εκκλησίας, η οποία με φροντίδα τηρείται στη Μητρόπολη Ράσκας και Πριζρένης, χωρίς τις συμμείξεις των καινοτομιών, οι οποίες, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, με μεγάλη βία, επιχειρούνται να επιβληθούν στις ακολουθίες. Η Μητρόπολη Ράσκας και Πριζρένης, με όχι λίγο αριθμό των άλλων Μητροπόλεων της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, αποτελεί προπύργιο διαφύλαξης της Παράδοσης και της αρχέγονης πίστης της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
ήλωσης.Πριν από τέσσερα χρόνια η μοναχική αδελφότητα μετακόμισε σε χώρο προσωρινού χαρακτήρα, κτισμένου στα ερείπια του μεγαλύτερου ιδρύματος του βασιλιά Μιλούτιν και του πιο μνημειώδους σερβικού μοναστηρίου του μεσαίωνα, και με τον τρόπο αυτό σημειώθηκε η έναρξη πλήρους αναστήλωσης του μονής Μπάνισκα. Ο σκοπός της αναστήλωσης της μονής Μπάνισκα πριν από όλα είναι η ανέγερση εκκλησίας του Αγίου Αρχιδιακόνου Στεφάνου, καθώς και η καθίδρυση όλων των μοναστηριακών κτισμάτων, αλλά, επίσης και η αναζωογόνηση της λουτρόπολης Μπάνισκα, όπως και η σχεδιασμένη ανάπτυξη του οικισμού Μπάνισκα. Με την έννοια αυτή ήδη άρχισαν οι δραστηριότητες ευρείας κλίμακας ως προς την προετοιμασία της τεκμηρίωσης σχεδίου. Η Ιερά Μονή Μπάνισκα σε μια περίοδο της τουρκικής δουλείας μετατράπηκε σε τζαμί, αλλά η αδελφότητα κατά την εγκατάστασή της στο μοναστήρι το 2004 αποφάσισε να απομακρύνει όλα τα ίχνη και τις συνέπειες τις ισλαμικής βίας, και ως πρώτη φάση αυτής της διαδικασίας ήδη πραγματοποιήθηκε η αποσυναρμολόγηση του οθωμανικού τοίχου. Το πρότυπο και ο τρόπος αναστήλωσης της Ιεράς Μονής Μπάνισκα επιβλήθηκε ως δείγμα και παράδειγμα της πλήρους και διατηρήσιμης αναστήλωσης, όχι μόνο των καταστραμμένων εκκλησιών στο Κόσσοβο και τα Μετόχια, αλλά και ως πετυχημένο υπόδειγμα φροντίδας και διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός λαού. Ως ειδική συμβολή στην αναστήλωση της Μπάνισκας σχεδιάζεται η επιστροφή του γλυπτού Θεοτόκου της Μπάνισκας με τον Χριστό, το οποίο προσωρινά τοποθετήθηκε στο μοναστήρι Σόκολιτσα κοντά στη Μπάνισκα. Η Θεοτόκος της Μπάνισκα είναι γνωστή στον κόσμο ως αριστούργημα της σερβικής μεσαιωνικής εκκλησιαστικής τέχνης. Κατά την τέταρτη επέτειο αναστήλωσης της Μπάνισκα την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία τέλεσαν τρεις Μητροπολίτες, ο κ. Αρτέμιος της Ράσκας και Πριζρένης, ο κ. Νικάνορας του Μπάνατ και ο κ. Λουκιανός του Μπουντίμ, με τη συλλειτουργία περίπου τριάντα ιερέων και διακόνων, και το ευρύχωρο ιερό Βήμα της Μπάνισκας ήταν μικρό να δεχτεί όλους τους λειτουργούς. Στην Θεία Λειτουργία σε τάγμα ιερομόναχου χειροτονήθηκε ο ιεροδιάκονος Ποιμήν, μοναχός της Ιεράς Μονής Μπάνισκα. Η Θεία Λειτουργία στην Ιερά Μονή Μπάνισκα τελέστηκε κ
ατά την καθιερωμένη αιώνια τάξη της Εκκλησίας, η οποία με φροντίδα τηρείται στη Μητρόπολη Ράσκας και Πριζρένης, χωρίς τις συμμείξεις των καινοτομιών, οι οποίες, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, με μεγάλη βία, επιχειρούνται να επιβληθούν στις ακολουθίες. Η Μητρόπολη Ράσκας και Πριζρένης, με όχι λίγο αριθμό των άλλων Μητροπόλεων της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, αποτελεί προπύργιο διαφύλαξης της Παράδοσης και της αρχέγονης πίστης της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η Μητρόπολη Ράσκας και Πριζρένης με επικεφαλής τον Αρχιερέα τον Μητροπολίτη Αρτέμιο, αποτελεί φράγμα κατά των δυτικοποιημένων τάσεων στη Σερβική Εκκλησία, και υψηλός φάρος της αληθινής πίστης της Μίας Καθολικής Εκκλησίας."
