"Η Θεσσαλονίκη τα τελευταία 25 χρόνια έχει υποχωρήσει σε όλα τα επίπεδα. Κυρίως, όμως, έχει περιπέσει σε οικονομικό μαρασμό, από τον οποίο πολύ δύσκολα θα βγει σε συνθήκες κρίσης, όπως αυτές που διανύουμε. Σήμερα όλοι συμφωνούν ότι το αναπτυξιακό έλλειμμα διογκώνεται διαρκώς. Η ευκαιρία που δόθηκε τη δεκαετία του 1990 να αναδειχτεί σε οικονομικό επίκεντρο της ευρύτερης Βαλκανικής, ώστε να αξιοποιήσει αναπτυξιακά την ενδοχώρα των 60 εκατ. καταναλωτών έχει χαθεί κι αυτό που αναζητείται είναι μια νέα ταυτότητα. Η διαδικασία αυτή είναι επίπονη και τίποτα δε δείχνει ότι θα καταλήξει κάπου. Το πιθανότερο σενάριο είναι τα πράγματα να εξακολουθήσουν να πορεύονται στην τύχη, με την οικονομική, την πολιτική και την κοινωνική ελίτ της πόλης να παρακολουθεί χωρίς -τουλάχιστον εμφανή- διάθεση να παρέμβει.Πολλά λόγια, λίγα έργαΜια γρήγορη καταγραφή των δεδομένων δείχνει τη στασιμότητα. Μια εικόνα που γίνεται απολύτως αποκαλυπτική στις περιπτώσεις και τους τομείς όπου άλλες περιοχές της χώρας -και κυρίως η Αττικοβοιωτία- έχουν πάρει… κεφάλι. Σημειώστε:Πρώτον, η συζήτηση για την ανάγκη δημιουργίας νέου, σύγχρονου εκθεσιακού κέντρου ή αναβάθμισης και επέκτασης του υφιστάμενου κρατάει χρόνια. Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής εξήγγειλε τη δημιουργία νέου εκθεσιακού κέντρου, αλλά από τότε το μόνο που έχει γίνει είναι ο καυγάς των δημάρχων για το πού θα χωροθετηθεί. Την ίδια ώρα στην Αθήνα ξεκίνησαν τη λειτουργία τους δύο νέα εκθεσιακά κέντρα, ένα στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» κι ένα στο πρώην Ανατολικό Αεροδρόμιο του Ελληνικού. Η εκθεσιακή αγορά έχει ήδη μετατοπιστεί προς νότον και η πρόβλεψη είναι ότι το μερίδιο αγοράς της Helexpo και της ΔΕΘ θα συρρικνώνεται διαρκώς.
Δεύτερον, οι υποδομές της Θεσσαλονίκης διαρκώς ολοκληρώνονται και πάντα μένουν… μισές. Ο βασικός άξονας της Εγνατίας οδού -που αφορά ολόκληρο το βορειοελλαδικό τόξο- ολοκληρώθηκε με πολλά χρόνια καθυστέρηση, ενώ οι καθοριστικής σημασίας κάθετοι άξονες, οι οποίοι θα συμβάλουν στην οργανική δικτύωση της Β. Ελλάδας με τις βαλκανικές αγορές, βρίσκονται ακόμη στις… κουβέντες. Την ίδια στιγμή, το σιδηροδρομικό δίκτυο της περιοχής παραμένει απαρχαιωμένο και δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τις μεταφορές προϊόντων. Το λιμάνι, εν όψει της θρυλούμενης ιδιωτικοποίησης που τελικά «ναυάγησε», παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης, ενώ η πολυδιαφημισμένη κάποτε συνεργασία του ΟΣΕ και της ΟΛΘ ΑΕ για τη δημιουργία σύγχρονου εμπορευματικού κέντρου και κέντρου logistics ακυρώθηκε πριν καν ξεκινήσει ο σχεδιασμός της. Το μετρό, που θα αναβάθμισει εμπορικά το ταλαιπωρημένο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, θα ολοκληρωθεί ύστερα από τέσσερα χρόνια, ενώ στις ελληνικές καλένδες φαίνεται να παραπέμπονται η υποθαλάσσια αρτηρία και η αναβάθμιση του αεροδρομίου «Μακεδονία».
Τρίτον, την ίδια υστέρηση έχουν και οι άυλες υποδομές. Το γρήγορο Ιντερνετ είναι προς ώρας για τη Θεσσαλονίκη «όνειρο απατηλό», ενώ η εξαγγελία της Ζώνης Καινοτομίας για την προσέλκυση στη Θεσσαλονίκη εταιριών υψηλής τεχνολογίας, ώστε να δημιουργηθεί ένας πόλος νέας οικονομίας με αναφορά σε ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, βρίσκεται στα λόγια, εκτός ίσως από την Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης, την οποία δημιουργούν ιδιώτες.
Τέταρτον, η τουριστική πρόοδος είναι μηδενική, αφού ούτε τα μοναδικά στον κόσμο ευρήματα της Πέλλας και της Βεργίνας ούτε τα βυζαντινά μνημεία έχουν αξιοποιηθεί για την προσέλκυση επισκεπτών, αλλά ούτε και το σχέδιο για την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης σε «πόλη Σαββατοκύριακου» έχει επιτύχει. Ο κατάλογος των αεροπορικών δρομολογίων για το εξωτερικό είναι φτωχός, ενώ οι πολύ δημοφιλείς τους καλοκαιρινούς μήνες ακτοπλοϊκές συνδέσεις ουσιαστικά δεν υπάρχουν.
Πέμπτον, ο πολυδιαφημισμένος τομέας των υπηρεσιών παραμένει αναιμικός, αφού και οι λίγοι επιχειρηματικοί όμιλοι που κάποια στιγμή σκέφτηκαν ή αποφάσισαν να εγκαταστήσουν τα βαλκανικά τους στρατηγεία στη Θεσσαλονίκη το μετάνιωσαν. Οταν, για να μετακινηθεί κανείς προς τα Βαλκάνια ή να κάνει τη δουλειά του στα υπουργεία, πρέπει να πάει στην Αθήνα, προτιμά να παραμείνει στην πρωτεύουσα. Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης οι οποίες, για να στηρίξουν την ανάπτυξη και τη διεθνοποίησή τους, μετακόμισαν στην Αθήνα, δημιουργώντας μία ακόμη αιμορραγία.
Εκτον, ο παραγωγικός ιστός της Θεσσαλονίκης αποδιαρθρώνεται σταθερά. Εξαγωγικοί κλάδοι που επί δεκαετίες ήταν κραταιοί, όπως η κλωστοϋφαντουργία και τα καπνά, έχουν συρρικνωθεί δραματικά, χωρίς κάτι άλλο να έχει πάρει τη θέση τους.
Στο ναδίρ βρίσκονται οι αναπτυξιακές προοπτικές της πόλης
Μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1980 η Θεσσαλονίκη είχε το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου της χώρας -το Καυταντζόγλειο-, το μεγαλύτερο κλειστό γυμναστήριο –το Παλαί ντε Σπορ-, φιλοξενούσε το μεγαλύτερο οικονομικό γεγονός στην Ελλάδα –τη Διεθνή Εκθεση-, ενώ οι επιχειρήσεις της περιοχής αποτελούσαν την ατμομηχανή της εθνικής οικονομίας, καθώς πρωταγωνιστούσαν στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και κρατούσαν τα σκήπτρα στις εξαγωγές.
Η ευκαιρία που δόθηκε τη δεκαετία του 1990 να αναδειχτεί σε οικονομικό επίκεντρο της ευρύτερης Βαλκανικής έχει χαθεί και αυτό που αναζητείται είναι μια νέα ταυτότητα (δημοσιεύθηκε στον"Αγγελιοφόρο της Κυριακής")