Επιμένουν... βαλκανικά οι ελληνικές εταιρείες λιανεμπορίου.

Ψήφο εμπιστοσύνης στα Βαλκάνια, παρά την κρίση, δίνουν για το 2010 μεγάλοι όμιλοι του ελληνικού λιανικού εμπορίου. Βασική προτεραιότητά τους είναι η διατήρηση της οικονομικής και παραγωγικής τους κατάστασης μέχρι τη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών που επικρατούν.

Αν και τα τελευταία δύο χρόνια χαρακτηρίζονταν ως χώρες υψηλού κινδύνου λόγω της διεθνούς οικονομικής συγκυρίας, φέτος οι αγορές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας τείνουν να γίνουν..πόλος έλξης για πολλές ελληνικές επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου.

Το σύνολο των ελληνικών επενδύσεων στην περιοχή των Βαλκανίων εκτιμάται σήμερα μεταξύ 50 - 70 δισ. ευρώ και οι ελληνικές επιχειρήσεις (μαζί με τον τραπεζικό τομέα) απασχολούν συνολικά περισσότερους από 100.000 εργαζομένους. Παρά την κρίση, μέσα στο 2009 ιδρύθηκαν μόνο στην Ρουμανία 213 νέες εταιρείες ελληνικών συμφερόντων. Αποδεικνύεται ότι, έστω και συντηρητικά, ελληνικοί ισχυροί όμιλοι συνεχίζουν την εξάπλωσή τους προς τις βαλκανικές αγορές. Το γεγονός αυτό, δεν σημαίνει βέβαια ότι, οι επιχειρήσεις αυτές δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα στις εκεί αγορές ωστόσο τα όποια «οικονομικά αγκάθια» θεωρούνται -ακόμη τουλάχιστον - ήπιας μορφής. Όλες ανεξαιρέτως, πάντως, επιδιώκουν με τη στρατηγική τους να είναι έτοιμες την επόμενη μέρα της κρίσης και να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν.

Φουρλής
Τα πλάνα για τη δημιουργία των IKEA στη Βουλγαρία δεν έχουν επηρεαστεί από την κρίση και έτσι μέσα σε μία πενταετία το όλο σχέδιο θα έχει υλοποιηθεί στο μεγαλύτερο βαθμό του. Ο όμιλος Φουρλή, που αναπτύσσει το σήμα στην Ελλάδα και στην Κύπρο, έχει αρχίσει να κατασκευάζει το πρώτο υπερκατάστημα της σουηδικής φίρμας στη Σόφια και αναμένεται να το θέσει σε πλήρη λειτουργία στο τελευταίο τρίμηνο του 2011. Η επένδυση ουσιαστικά αποτελεί το πρώτο μέρος ενός ευρύτερου επενδυτικού σχεδιασμού που περιλαμβάνει τη δημιουργία άλλων τουλάχιστον δύο ΙΚΕΑ στη βουλγαρική αγορά.
Συνολικά σε Ελλάδα, Κύπρο και Βουλγαρία τα σχέδια προβλέπουν τουλάχιστον 10 IKEA, έναντι πέντε που λειτουργούν σήμερα (τέσσερα στην Ελλάδα και ένα στην Κύπρο). Στα πλάνα του ομίλου Φουρλή για τη βουλγαρική αγορά συμπεριλαμβάνεται και η λειτουργία τριών καινούργιων σημείων πώλησης της φίρμας Intersport, τα οποία θα προστεθούν στα δύο υπάρχοντα καταστήματα της εταιρείας.


Folli-Follie
Έναν από τους μεγαλύτερους ελληνικούς εμπορικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στις χώρες της Βαλκανικής αποτελεί η θυγατρική του ομίλου Folli Follie, Elmec Sport. Βασικός πυλώνας του κλάδου λιανικής της Elmec είναι η αλυσίδα καταστημάτων αποκλειστικής πώλησης ειδών Nike με 67 σημεία πώλησης, εκ των οποίων 33 στην Ελλάδα, 26 στη Ρουμανία και 8 στη Βουλγαρία.
Παράλληλα, αναπτύσσει δίκτυο αποκλειστικής πώλησης ειδών Converse με 10 σημεία πώλησης: 7 Ελλάδα, 2 Ρουμανία, 1 Βουλγαρία. Στην αγορά της Ρουμανίας, η Elmec έχει δώσει βάρος στο δίκτυο λιανικής για ενδύματα μόδας, λειτουργώντας 2 μικρά πολυκαταστήματα και 21 πολυθεματικά και μονοθεματικά καταστήματα με συλλογές μεγάλων οίκων. Παρόμοιο μοντέλο ανάπτυξης ακολουθεί στη Μολδαβία, όπου λειτουργεί τρία μονοθεματικά καταστήματα. Στις νέες επενδύσεις του ομίλου συγκαταλέγεται, μεταξύ άλλων, η λειτουργία νέου πολυκαταστήματος στη Ρουμανία.

Sprider
Θετική είναι η εικόνα που έρχεται από Βουλγαρία και Ρουμανία και για τον όμιλο Sprider. Ήδη, η θυγατρική στη Βουλγαρία δείχνει σημαντικά σημάδια ανάκαμψης (το 2009 παρουσίασε κερδοφορία), ενώ και για τη Ρουμανία η διοίκηση είναι αισιόδοξη ότι, θα κινηθεί ανοδικά με τη βοήθεια της συναλλαγματικής σταθεροποίησης.
Σήμερα λειτουργούν 5 καταστήματα Sprider στη Βουλγαρία και 14 στη Ρουμανία, αλλά δεν αποκλείεται εντός του έτους να ανοίξουν και νέα σημεία πώλησης. Όμως, μέχρι το τοπίο να ξεκαθαρίσει ο όμιλος τηρεί στάση αναμονής μέχρι να βεβαιωθεί ότι οι εκεί αγορές μπορούν να δεχτούν νέα καταστήματα.
Προ το παρόν, οι επενδύσεις περιορίζονται εντός συνόρων με τα σχέδια να προβλέπουν τη λειτουργία 5 καταστημάτων το 2010. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όμιλος αποχώρησε πρόσφατα από την αγορά της Πολωνίας, ενώ είχε προηγηθεί η αποχώρηση από Σκόπια και Σερβία. Και στις τρεις περιπτώσεις η δραστηριότητα κρίθηκε ασύμφορη.

Jumbo
Ο σχεδιασμός της Jumbo προβλέπει τη δημιουργία τριών νέων καταστημάτων στο εξωτερικό και τριών σημείων πώλησης στην εσωτερική αγορά.
Ειδικότερα στο εξωτερικό σχεδιάζεται να λειτουργήσουν 2 επιπλέον καταστήματα στη Σόφια (Βουλγαρία) και ένα στη Λάρνακα της Κύπρου. Εν τω μεταξύ, τον προηγούμενο μήνα η Jumbo προχώρησε στη σύναψη συνεργασίας με τον όμιλο Βερόπουλου για από κοινού δραστηριοποίηση στην αγορά των Σκοπίων με τη μέθοδο franchising. Το πρώτο Jumbo στα Σκόπια πρόκειται να λειτουργήσει άμεσα..

Κλουκίνας Λάππας
Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζει να ενισχύσει την δραστηριότητά της στον εμπορικό κλάδο (Mothercare - Early Learning Center) o όμιλος Κλουκίνας Λάππας. Τον περασμένο μήνα, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια ενός ακόμη καταστήματος της βρετανικής αλυσίδας παιχνιδιών (ELC) στο εμπορικό κέντρο του ομίλου Carrefour στη Σόφια. Η ελληνική εισηγμένη έχει εδραιώσει την παρουσία της στη βαλκανική αγορά με τη δημιουργία δικτύου 14 καταστημάτων Mothercare-ELC σε Ρουμανία, Βουλγαρία, Αλβανία, FYROM, Σερβία, Σλοβενία.

Αναχώρηση απο μη επικερδής δραστηριότητες
Προσεκτικές κινήσεις από τις αλυσίδες ηλεκτρικών

Για τις ελληνικές αλυσίδες ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών προϊόντων η έξοδος στα Βαλκάνια αποτελεί βασικό κομμάτι της στρατηγικής τους. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι διοικήσεις προτιμούν να είναι προσεκτικές στα επόμενα βήματά τους στα Βαλκάνια, ενώ υπήρξε και περίπτωση που προτιμήθηκε η λύση της αποεπένδυσης. Η αλυσίδα που επέλεξε την τελευταία λύση ήταν η Public, η οποία διέκοψε πρόσφατα τη λειτουργία του καταστήματος στη Βάρνα της Βουλγαρίας. Η επένδυση ήταν ύψους 2 εκατ. ευρώ, αλλά η τελική ζημιά ανήλθε στο 1 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, η Multirama που ανήκει στον ίδιο όμιλο με την Public όχι μόνο διατηρεί την παρουσία της στη Βουλγαρία, αλλά σκοπεύει να ανοίξει μέσα στο 2010 δύο ακόμη καταστήματα στη Σόφια, ώστε ο συνολικός αριθμός των σημείων παρουσίας της να φθάσει στα 9.

Προσεκτικές είναι και οι κινήσεις της Πλαίσιο Computers που δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία. Η Πλαίσιο έχει ένα κατάστημα στη Σόφια και το γεγονός ότι το «άνοιγμά της» δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο, είχε ως αποτέλεσμα οι επιπτώσεις της κρίσης να είναι περιορισμένες. Η διοίκηση έχει εκφράσει την άποψη ότι, θα σημειωθεί ανάκαμψη της εκεί αγοράς οπότε θα υπάρξουν και κινήσεις επέκτασης.

Παρουσία εκτός Ελλάδας έχει και η Ηλεκτρονική, η οποία λειτουργεί 3 καταστήματα στη Σερβία. Η γνωστή αλυσίδα βρίσκεται σε φάση επανεξέτασης των πλάνων της. Έντονη παρουσία του ΟΤΕ Από τους ομίλους με την ευρύτερη παρουσία στις χώρες της Βαλκανικής είναι ο ΟΤΕ. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ένας από τους λόγους της επένδυσης της Deutsche Telekom στον ελληνικό τηλεπικοινωνιακό όμιλο ήταν η ισχυρή παρουσία του στην νοτιοανατολική Ευρώπη. Παρουσία η οποία συνεχώς ενισχύεται δεδομένου ότι το 2009 η Cosmote Roma­nia απέκτησε τη ρουμανική Zapp Mobile. Η οικονομική κρίση και οι αλλαγές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες σε αρκετές χώρες επηρέασαν σημαντικά τα αποτελέσματα του ελληνικού ομίλου για το 2009, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση περιορισμού των εκεί επενδύσεων.
Ρεπορτάζ-έρευνα εφημερίδα Ημερησία.