Ο βρετανικός τύπος σήμερα για την οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα

Daily Telegraph: «Σε ένα λογικό κόσμο η ΕΕ θα εξέδιδε φθηνά ομόλογα για να καλύψει το κόστος της διάσωσης, αλλά δε ζούμε σε έναν τέτοιο κόσμο. Ζούμε στο τρελοκομείο του Μάαστριχτ, μία νομισματική ένωση χωρίς υπουργείο Οικονομικών, που κυβερνάται από τον όρο της μη-διάσωσης των εταίρων»..

Πολλά τα δημοσιεύματα των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, αλλά και άλλων βρετανικών εφημερίδων για τις εξελίξεις γύρω από την ελληνική οικονομία.
Επισημαίνονται οι ανησυχίες που προκαλούν οι γερμανικές αντιδράσεις στο...μηχανισμό στήριξης, ενώ εξετάζεται σε βάθος και η ορθότητα ή η επάρκεια του μηχανισμού.

Σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα η εφημερίδα γράφει ότι οι Έλληνες πολιτικοί ηγέτες αγνόησαν το Σαββατοκύριακο το μήνυμα του ΔΝΤ ότι «προσπαθεί να βοηθήσει», επιλέγοντας να πυροδοτήσουν μία λαϊκίστικη αντίδραση κατά των προσπαθειών της κυβέρνησης να αποτρέψει την πτώχευση. Ακόμα και ο Γιώργος Παπανδρέου παραδέχθηκε ότι η χώρα του έχει παραχωρήσει μέρος της εθνικής της κυριαρχίας. Γίνεται αναφορά στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας που έχουν ως κεντρικό σύνθημα «έξω το ΔΝΤ», καθώς και στις αρνητικές δηλώσεις των κ.κ. Τσίπρα και Σαμαρά.
Επικαλούμενοι αξιωματούχο που δεν κατονομάζουν, οι ΦΤ αναφέρουν ότι στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διαφωνούν σχετικά με το ενδεχόμενο στενότερης δημοσιονομικής πολιτικής τον επόμενο χρόνο κατά τις συζητήσεις που έχουν με το κλιμάκιο των ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ που βρίσκεται στην Αθήνα.

Ο ανταποκριτής της εφημερίδας στο Βερολίνο γράφει ότι η οικονομική διάσωση της Ελλάδας έχει εγείρει μία έντονη πολιτική αντιπαράθεση στη Γερμανία την παραμονή των κρίσιμων εκλογών στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία.
Σημειώνεται ότι οι επιθέσεις κατά της κ. Μέρκελ από τους κυβερνητικούς εταίρους υποχρέωσε τον υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να αμυνθεί επιμένοντας ότι «καμία οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί για το μερίδιο βοήθειας ύψους 8,4 δισεκατομμυρίων ευρώ που αναλογούν στη Βρετανία». Επίσης ότι καμία απόφαση δεν θα ληφθεί μέχρι η Ελλάδα να δεσμευθεί σε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δημοσιονομικής λιτότητας πέρα του τρέχοντος έτους και μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να συμφωνήσει ομοφώνως.

Σε κοινό ρεπορτάζ των ανταποκριτών των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς σημειώνεται ότι η ζητήθηκε από την Ελλάδα να παρουσιάσει λεπτομερείς προτάσεις αυτή την εβδομάδα για το πώς θα επιτύχει τους στόχους μείωσης του ελλείμματος για το 2011 και το 2012, ώστε να δείξει ότι δικαιούται το πακέτο οικονομικής βοήθειας την ευρωζώνη και το ΔΝΤ.
Τονίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση θέλει να αποφύγει το πολιτικό κόστος της επιβολής περαιτέρω αυξήσεων έμμεσων φόρων φέτος, ενώ η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει μια βαθύτερη από όσο αναμενόταν ύφεση. Η γερμανική θέση είναι ότι χρειάζεται ένα πιο μακροπρόθεσμο πρόγραμμα όχι μόνο για να καθησυχάσει το ΔΝΤ, αλλά και τις αγορές κεφαλαίου.

Σε άρθρο του με τίτλο «Η Ελλάδα είναι η κρίση στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου της Ευρώπης» ο αναλυτής των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, Βόλφγκανγκ Μίνχαου χαρακτηρίζει αυτή την εβδομάδα ως την πιο κρίσιμη στην 11ετή ιστορία της νομισματικής ένωσης. Όπως τονίζει, μέχρι το τέλος της θα γνωρίζουμε αν η ελληνική δημοσιονομική κρίση μπορεί να περιοριστεί ή αν θα κάνει μετάσταση σε άλλες περιοχές της ευρωζώνης.

Κατά τον Μίνχαου τρία είναι τα στοιχεία που πρέπει να προσέξουμε.
Πρώτο και σημαντικότερο, η Ελλάδα θα πρέπει να παρουσιάσει ένα μεταβατικό πρόγραμμα που εξηγεί πώς ένα μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα μπορεί να μετατραπεί σε ένα εξίσου μεγάλο πρωτογενές πλέονασμα χωρίς να προκαλέσει ανάσχεση της οικονομικής ανάπτυξης. «Αυτά που έχω ακούσει μέχρι στιγμής από Έλληενς οικονομολόγους είναι βαθέως αποθαρρυντικά», σχολιάζει ο συντάκτης. Εξηγεί ότι δε χρειάζονται παλαιάς κοπής λογιστικά κόλπα, όπως η προσπάθεια πρόσθεσης εκτιμήσεων για τη μαύρη οικονομία στους επίσημους αριθμούς του ΑΕΠ. Αυτό που θα έπρεπε να αναζητάμε είναι ένα τριετές πρόγραμμα που εκθέτει λεπτομερείς περικοπές δαπανών και διαρθρωτικές αλλαγές.
Κατά δεύτερο, το συνολικό πακέτο δανεισμού προς την Ελλάδα θα πρέπει να είναι σημαντικά υψηλότερο από τα 45 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν δεσμευθεί μέχρι στιγμής. Ο Μίνχαου σημειώνει ότι η ευρωπαϊκή συνεισφορά είναι μόνο για ένα χρόνο και όπως λέει βλέπει λίγες πιθανότητες αύξησης είτε τώρα είτε του χρόνου. Συμφωνεί με την εκτίμηση του Άξελ Βέμπερ της Μπούντεσμπανκ ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί περίπου 80 δισ. καθόλη τη διάρκεια της περιόδου προσαρμογής. «Η Ελλάδα θα χρειαστεί κάλυψη για τουλάχιστον δύο χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων θα πρέπει να αποφασιστεί ολόκληρη η πολιτική προσαρμογής και να εφαρμοστεί το μεγαλύτερο μέρος της», συμπληρώνει ο Μίνχαου.
Τρίτο και τελευταίο κατά τον αναλυτή των ΦΤ, θα πρέπει να παρακολουθούμε την κατάσταση στη Γερμανία, όπου έχουν ήδη διατυπωθεί έντονες ενστάσεις από βουλευτές του κυβερνητικού συνασπισμού. Σημειώνει μάλιστα ότι κάποιοι από αυτούς υποστηρίζουν ως καλύτερη λύση την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, υποστηριζόμενοι από μεγάλα μέρη του νομικού και οικονομικού κατεστημένου της χώρας. Ο Μίνχαου χαρακτηρίζει το επιχείρημά τους πλήρες νομικής υποκρισίας.
Όπως εξηγεί, αρέσκονται στο να επικαλούνται τον όρο περί μη-διάσωσης της συνθήκης του Μάαστριχτ, ωστόσο την ίδια ώρα δεν έχουν πρόβλημα να διακηρύσσουν την παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας ως προς την απαγόρευση υποχρεωτικής εξόδου μίας χώρας-μέλους από την ευρωζώνη. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν πιο έξυπνο από την πλευρά της Ελλάδας να δηλώσει πτώχευση εντός παρά εκτός της ευρωζώνης, σχολιάζει ο συντάκτης. Απαντώντας στο ερώτημα τι θα γίνει αν τελικά η Μπούντεσταγκ μπλοκάρει τη βοήθεια προς την Ελλάδα, τονίζει ότι η χώρα απλά θα κηρύξει αδυναμία πληρωμών, κάτι που θα θέσει σε κίνδυνο αρκετές γερμανικές και γαλλικές τράπεζες που κατέχουν μεγάλα τμήματα του ελληνικού κρατικού και ιδιωτικού χρέους.
Από αυτά τα τρεία στοιχεία, τα δύο θα έχουν ξεκαθαρίσει μέχρι το τέλος της εβδομάδας, καταλήγει ο Βόλφγκανγκ Μίνχαου, ενώ σε ό,τι αφορά τη γερμανική στάση η συζήτηση θα συνεχιστεί, καθώς η κα. Μέρκελ είναι αποφασισμένη να παρατείνει τη λήψη απόφασης μέχρι μετά τις εκλογές της 9ης Μαΐου στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία. Ο συντάκτης τονίζει επίσης ότι μέχρι στιγμής οι διαδικασίες πολιτικής της ΕΕ έχουν συμβάλλει στην κρίση και αν δεν ακούσουμε κάτι που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας, η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει και η κρίση θα εξαπλωθεί στην Πορτογαλία και αλλού.

«Τρελοκομείο» που πυροδοτεί την εξάπλωση της κρίσης από την Ελλάδα σε ολόκληρη της ευρωζώνη χαρακτηρίζει η Ντέιλι Τέλεγκραφ τη συνθήκη του Μάαστριχτ.
Όπως σημειώνει ο αναλυτής της εφημερίδας, Άμπροουζ Πρίτσαρντ – Έβανς, «αν σκοπός της διάσωσης της Ελλάδας – ή των τραπεζών που είναι εκτεθειμένες στην Ελλάδα - από το ΔΝΤ και την ΕΕ είναι η αποτροπή της εξάπλωσης της κρίσης χρέους, τότε η ετυμηγορία των αγορών πρέπει να αποτελεί μία έκπληξη που προβληματίζει». Ο συντάκτης της Τέλεγκραφ εξηγεί ότι η διάσωση της Ελλάδας υποχρεώνει τις χώρες με προβλήματα, όπως η Πορτογαλία, να αντιμετωπίζουν ακόμα σοβαρότερα προβλήματα. Τονίζεται ότι το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας υπό το μηχανισμό στήριξης είναι αρκετά μεγαλύτερο από το επιτόκιο για τη Γερμανία, με αποτέλεσμα να διευρύνεται το χάσμα μεταξύ του πλούσιου βορρά και του φτωχού νότου, στο οποίο εντοπίζεται η ρίζα της κρίσης στην Ευρώπη.

«Σε ένα λογικό κόσμο η ΕΕ θα εξέδιδε φθηνά ομόλογα για να καλύψει το κόστος της διάσωσης, αλλά δε ζούμε σε έναν τέτοιο κόσμο. Ζούμε στο τρελοκομείο του Μάαστριχτ, μία νομισματική ένωση χωρίς υπουργείο Οικονομικών, που κυβερνάται από τον όρο της μη-διάσωσης των εταίρων», σχολιάζει η Τέλεγκραφ.

Το άρθρο της Τέλεγκραφ προσθέτει επίσης ότι στις αρχές Μαΐου τέσσερις καθηγητές Οικονομικών στη Γερμανία θα προσφύγουν στο συνταγματικό δικαστήριο της χώρας κατά της συμμετοχής του Βερολίνου στο μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας.

Στη συνέχεια τονίζεται ότι παρά τις προτροπές του κ. Στρος – Καν προς τους Έλληνες να μην φοβούνται το ΔΝΤ, ο ίδιος έχει αποκλείσει τα ενδεχόμενα υποτίμησης ή πτώχευσης, προκρίνοντας το σκληρό αποπληθωρισμό που θα οδηγήσει σε βαθύτερη ύφεση. Η πολιτική αυτή ωστόσο, κατά την Τέλεγκραφ, υπαγορεύεται από την Ευρώπη. Επισημαίνεται ότι σε περιπτώσεις όπως της Τζαμάικα, το ΔΝΤ έχει ακολουθήσει άλλη, πιο ήπια οδό, ωστόσο η ΕΕ στην περίπτωση της Ελλάδας δε θα ανεχθεί άλλη προσέγγιση: «οι Έλληνες πολίτες θα πρέπει να θυσιαστούν στο βωμό του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και να τηρήσουν τη γραμμή της ΟΝΕ, σαν τους Σπαρτιάτες στις Θερμοπύλες που χάθηκαν για να εξασφαλίσουν χρόνο στη Συμμαχία». Το άρθρο συνεχίζει επισημαίνοντας ότι αν το ελληνικό χρέος σταθεροποιηθεί, στο 130% του ΑΠΕ όπως προβλέπεται, η Ελλάδα θα καταβάλλει σταθερά επιτόκια 6% με 8% στους πιστωτές της. «Θα υπακούσουν πειθήνια οι Έλληνες ή θα στρέψουν τα σπαρτιάτικα σπαθιά τους κατά της Ευρώπης;», διερωτάται ο συντάκτης.

Σε άλλο δημοσίευμά της η Τέλεγκραφ επισημαίνει ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε πως δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση για τη συμμετοχή της Γερμανίας στο μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας, δήλωση που ερμηνεύεται από την εφημερίδα ως νέο γερμανικό εμπόδιο στη διάσωση της ελληνικής οικονομίας.

Οι Τάιμς γράφουν ότι Γερμανία και Γαλλία προειδοποίησαν την Αθήνα ότι προϋπόθεση για τη λήψη της ευρωπαϊκής βοήθειας είναι η αύξηση των περικοπών και οι μεγαλύτερες θυσίες. Σημειώνεται ότι Γάλλοι αξιωματούχοι αναρωτιόνταν κατά πόσο η κυβέρνηση Παπανδρέου θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στη λαϊκή εχθρότητα στο πρόγραμμα λιτότητας που επιβάλλεται. Οι Τάιμς παρατηρούν εξάλλου ότι στις Βρυξέλλες υπάρχει αισιοδοξία πως το πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα θα εγκριθεί, αν και όπως σχολιάζει η εφημερίδα η γερμανική διστακτικότητα παραμένει ένα πρόβλημα.

Σε κύριο άρθρο τους οι Τάιμς σχολιάζουν ότι έστω κι αν του πήρε χρόνο, ο κ. Παπανδρέου πάτησε τη σκανδάλη, ωστόσο ίσως χρειαστεί να το ξανακάνει, καθώς ακόμα και αν το πακέτο διάσωσης εγκριθεί η Ελλάδα αγοράζει περιθώρια μόνο ενός έτους. Επισημαίνεται ότι παρά τις επίσημες διαψεύσεις για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης, κατ’ιδίαν αφιερώνεται μεγάλη νομική προσπάθεια στην εύρεση τρόπων εθελοντικής αναδιάρθρωσης του χρέους χωρίς να ενεργοποιηθούν όροι πτώχευσης. Όσο για το πακέτο διάσωσης, τονίζεται ότι η Ελλάδα δε θα πρέπει να το θεωρεί δεδομένο, λόγω των αντιδράσεων στη Γερμανία, αλλά και λόγω πιθανών αντιδράσεων από χώρες που συνεισφέρουν στο ΔΝΤ. Επίσης, το ύψος της βοήθειας δεν φαίνεται να είναι επαρκές.

Σε άρθρο του αναλυτής των Τάιμς θυμίζει ότι οι αρχιτέκτονες του ευρώ είχαν προειδοποιήσει ότι δε θα επιτρεπόταν στην Ελλάδα να μπει στην ΟΝΕ για πολλά χρόνια. Ωστόσο, σημειώνεται ότι τελικά η πολιτική βούληση επικράτησε των νόμων της οικονομίας. Με το ξέσπασμα της πρόσφατης κρίσης οι αδυναμίες αποκαλύφθηκαν, ωστόσο η κοινή διάσωση της Ελλάδας παρουσιάζεται ως ευκαιρία στενότερης σύγκλισης της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρώπης. Κατά το συντάκτη, αυτό που ξεχνούν οι υποστηρικτές του ευρώ είναι ότι η παραχώρηση της εθνικής κυριαρχίας στην ευρωζώνη έχει όρια. «Η Γερμανία δε θέλει να συζητά την παραχώρηση του δικαιώματος στους εταίρους της να επεμβαίνουν στη διακυβέρνησή της και όμως τώρα αναλαμβάνει το δικαίωμα να διατάζει την Ελλάδα. Εκείνες οι αμφιβολίες για το ευρωπαϊκό εγχείρημα τη δεκαετία του 1990 ήταν δικαιολογημένες», συμπεραίνει ο αρθρογράφος των Τάιμς.

Η Ιντιπέντεντ σημειώνει ότι το ΔΝΤ έδωσε μια νότα αισιοδοξίας ως προς τη διάσωση της Ελλάδας, ωστόσο προειδοποίησε ότι είναι ανάγκη γρήγορης επίτευξης συμφωνίας για την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης. Σημειώνεται ότι η μεγαλύτερη ανησυχία προκύπτει από τις αντιδράσεις στη Γερμανία.

Σε άρθρο οικονομικού αναλυτή της Ιντιπέντεντ τονίζεται ότι το ελληνικό δράμα που εκτυλίσσεται θα δοκιμάσει σοβαρά την ενότητα της ευρωζώνης. Ως κύρια απειλή επισημαίνεται η επέκταση του αποπληθωρισμού που πρεσβεύει η Γερμανία σε όλη την ευρωζώνη, ένα ενδεχόμενο που θα πλήξει ακόμα και το Βερολίνο

Στο ίδιο πνεύμα κινείται και ο Γκάρντιαν, που επισημαίνει ότι ο κ. Στρος – Καν προσπάθησε να καθησυχάσει τις αγορές, οι οποίες ανησυζούν για τις γερμανικές αντιδράσεις. Η εφημερίδα επισημαίνει δηλώσεις του Καναδού υπουργού Οικονομικών και της Γαλλίδας ομολόγου του, οι οποίες κατά τον Γκάρντιαν αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο το ύψος της βοήθειας προς την Ελλάδα να είναι συνολικά για την τριετία μεγαλύτερο των 45 δισεκατομμυρίων ευρώ.