Απόφαση του ΣτΕ για την κρυφή κάμερα στην τηλεόραση

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι η μετάδοση από την τηλεόραση εικόνας η οποία έχει ληφθεί με κρυφή κάμερα είναι αντίθετη στις συνταγματικές επιταγές και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Ειδικότερα, η κρυφή κάμερα παραβιάζει το...δικαίωμα της προσωπικότητας, της διαφύλαξης του σεβασμού της προσωπικότητας και της αξίας του ανθρώπου και του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ αναφέρει ότι το Σύνταγμα με το άρθρο 14 του Συντάγματος σε συνδυασμό με τα άρθρα 5 και 5Α, κατοχυρώνει «την ελευθερία εκφράσεως, βασική εκδήλωση της οποίας αποτελεί το δικαίωμα του καθενός να διαδίδει μέσω του Τύπου, της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης ειδήσεις, σχόλια και απόψεις (δικαίωμα του πληροφορείν)».

Από τις συνταγματικές αυτές επιταγές ευθέως συνάγεται, υπογραμμίζεται στην δικαστική απόφαση, ότι «η άσκηση τόσο του δικαιώματος του πληροφορείν όσο και του δικαιώματος στην πληροφόρηση τελεί υπό την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων δικαίου που κατοχυρώνουν δικαιώματα και ελευθερίες άλλων». Επομένως, δικαιολογούνται περιορισμοί, υπό το πρίσμα της συνταγματική αρχής της αναλογικότητας, στην άσκηση του δικαιώματος του πληροφορείν και του δικαιώματος στην πληροφόρηση.

Ακόμη, αναφέρεται στην δικαστική απόφαση ότι οι «περιορισμοί στην άσκηση του δικαιώματος του πληροφορείν και του δικαιώματος στην πληροφόρηση μπορεί να δικαιολογηθούν και στην περίπτωση που οι περιορισμοί αυτοί παρίστανται ως απολύτως αναγκαίοι για την προστασία του δικαιώματος τρίτου προσώπου στο σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του, το δικαίωμα δε τούτο κατοχυρώνεται στο άρθρο 9 του Συντάγματος (και άρθρο 8 της Ε.Σ.Δ.Α.) και καλύπτει, πλην άλλων, το δικαίωμα του προσώπου να προστατεύει την εικόνα του, ως στοιχείο ουσιώδες για την συγκρότηση της προσωπικότητάς του».

Το κράτος, στο οποίο έχει ανατεθεί ο άμεσος έλεγχος των ραδιοτηλεοπτικών μέσων οφείλει να ελέγχει εάν «οι εκ μέρους των ασκούντων μέσω της τηλεόρασης το δικαίωμα του πληροφορείν» σέβονται «τα δικαιώματα των άλλων, περιλαμβανομένου και του δικαιώματος του καθενός στο σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του, δεδομένου, μάλιστα, ότι ο άμεσος έλεγχος του Κράτους επί της τηλεόρασης σκοπεί, μεταξύ άλλων, κατά τη ρητή πρόβλεψη του άρθρου 15 του Συντάγματος, στη διασφάλιση του σεβασμού της αξίας του ανθρώπου, στην αποτελεσματική προάσπιση της οποίας αποσκοπεί και η συνταγματική κατοχύρωση των επί μέρους ατομικών δικαιωμάτων και, κατ’ εξοχήν, του δικαιώματος του καθενός να απαιτεί σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του».

Παράλληλα αναφέρεται ότι «η καταγραφή, με κρυφά μέσα, εικόνας, η οποία έχει ως κύριο ή ως μοναδικό θέμα συγκεκριμένο πρόσωπο, συνιστά, κατ’ αρχήν, προσβολή του δικαιώματος του προσώπου τούτου επί της εικόνας του, το δικαίωμα δε αυτό προστατεύεται από τα άρθρα 9 του Συντάγματος και 8 της Ε.Σ.Δ.Α., ως ιδιαίτερη έκφανση του δικαιώματος στο σεβασμό της ιδιωτικής ζωής. Επομένως, η μετάδοση δια της τηλεοράσεως ειδήσεως, της οποίας αποκλειστική ή κύρια πηγή αποτελεί εικόνα συγκεκριμένου προσώπου, καταγραφείσα με κρυφά μέσα, δεν μπορεί, κατ’ αρχήν, να θεωρηθεί ως θεμιτή άσκηση του δικαιώματος του πληροφορείν, εφ’ όσον η μεταδιδόμενη είδηση έχει ληφθεί υπό συνθήκες που στοιχειοθετούν προσβολή του δικαιώματος τρίτου επί της εικόνας του. Ως εκ τούτου, η μετάδοση της εν λόγω ειδήσεως μπορεί, κατ’ αρχήν, να δικαιολογήσει την επιβολή από το Ε.Σ.Ρ. διοικητικής κυρώσεως».

Υπογραμμίζεται επίσης ότι «η μετάδοση από την τηλεόραση της εικόνας που ελήφθη με κρυφά μέσα αποτελεί περιορισμό του συνταγματικώς προστατευόμενου δικαιώματος του εικονιζόμενου προσώπου επί της εικόνας του, κατά πολύ εντονότερο του περιορισμού που συνιστά για το εν λόγω δικαίωμα η απλή μετάδοση της ειδήσεως που έχει ως πηγή την επίμαχη, κρυφίως ληφθείσα εικόνα».

Έτσι η Ολομέλεια απέρριψε την αίτηση του τηλεοπτικού σταθμού «Άλφα», με την οποία ζητούσε να ακυρωθούν αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και του υπουργού Τύπου του 2002 με τις οποίες επιβλήθηκαν στον σταθμό πρόστιμα ύψους 200.000 ευρώ και ηθική κύρωση, συνιστάμενη στην υποχρέωση μετάδοσης σε τρία κεντρικά δελτία της πληροφορίας ότι του επιβλήθηκε πρόστιμο.

Τα πρόστιμα επιβλήθηκαν για εκπομπές του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου, που αφορούσαν τον τέως βουλευτή του ΠαΣοΚ Αλ. Χρυσανθακόπουλο. Κατά τις εκπομπές αυτές προβλήθηκαν βίντεο που λήφθηκαν με κρυφή κάμερα και παρουσίασαν τον Χρυσανθακόπουλο να εισέρχεται σε κατάστημα τυχερών παιχνιδιών στην Πάτρα και να παίζει φρουτάκια. Το διάστημα εκείνο ο Χρυσανθακόπουλος ήταν πρόεδρος της διακομματικής επιτροπής της Βουλής για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που είχε ζητήσει την απόσυρση όλων των τυχερών παιχνιδιών.