O βραβευμένος τρεις φορές με το βραβείο Pulitzer αρθρογράφος των New York Times Τόμας Φρίντμαν, έκανε μια κατ' ιδίαν συζήτηση με τον κύριο Παπανδρέου για το μηχανισμό στήριξης, τη νοοτροπία των Ελλήνων και την ανάγκη για όραμα."Για έναν άνθρωπο που ηγείται της χώρας που έχει αναστατώσει όλο τον κόσμο με τις οικονομικές της ατασθαλίες, ο Έλληνας...πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, διακατέχεται από μια ηρεμία...ομπαμική!
Έχει φτάσει στο απόλυτο ζεν! Μόλις έχει επιστρέψει από συνάντηση με όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες οι οποίοι αποφάσισαν να γλιτώσουν την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση δίνοντας σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο δολάρια για να υποστηρίξουν την οικονομία οποιουδήποτε κράτους που έχει οικονομικά προβλήματα.
Όμως, μεταξύ τυριού και αχλαδιού ο κύριος Παπανδρέου μου ξεκαθάρισε ότι γνώριζε πολύ καλά ότι ο μηχανισμός στήριξης δεν ήταν βόλτα στο πάρκο. Όχι, αν κάποιος ρίξει μια καλή ματιά στα μέτρα θα καταλάβει ότι αυτά που πρέπει να εφαρμόσει η Ελλάδα για την οικονομία, είναι στην πραγματικότητα διάσωση για μια επανάσταση. Η συμφωνία υποχρεώνει την Ελλάδα να μεταρρυθμίσει όλο το οικονομικό και πολιτικό σύστημά της.
Ο κύριος Παπανδρέου δηλώνει έτοιμος και όπως επιμένει ο ίδιος, το ίδιο και η πατρίδα του. «Ο κόσμος μου λέει «άλλαξε αυτή τη χώρα-προχώρα, κάνε αλλαγές». Έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να αλλάξουν. Πρέπει να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία.»
Η πορεία της Ελλάδας δεν θα επηρεάσει μόνο τη χώρα, την αξία του ευρώ αλλά και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ναι, το ξέρω η ΕΕ είναι ο πιο βαρετός και άχρωμος οργανισμός.
Όμως, πρόκειται για το δίδυμο αδελφάκι της Αμερικής και μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως. Είναι οι «ΗΠΑ της Ευρώπης» και κατά τη γνώμη μου, δύο ΗΠΑ είναι προτιμότερες από μία. Αν αποτύχει η Ευρώπη, θα επηρεάσει τα πάντα από τις αμερικανικές εξαγωγές μέχρι το πόσους συμμάχους θα έχει στον επόμενο πόλεμο.
Ήμασταν καθισμένοι σε ένα εστιατόριο με θέα την Ακρόπολη συνεχίζει ο αρθρογράφος. Ζήτησα από τον κύριο Παπανδρέου να φορέσει το καπέλο του κυνηγού και να μου πει πως αισθάνεται που έχει γίνει θύμα τους τελευταίους έξη μήνες του… κοπαδιού των αγορών.
«Εξαιτίας της κρίσης του 2008, οι παίκτες της αγοράς δεν είναι τόσο ριψοκίνδυνοι πια, οπότε είναι στις επάλξεις» εξηγεί ο πρωθυπουργός. Οι σημερινοί παίκτες είναι «σαν το πληγωμένο ζώο, που κλωτσάει με την παραμικρότερη κίνηση. Μπορεί κάτι να ξεκινήσει ως φήμη και τελικά να γίνει πραγματικότητα.»
Όπως λέει ο ίδιος, το να συγκρίνει τους παίκτες ομολόγων με κάποιου είδους ζώο είναι μάλλον υποτιμητικό για το ζωντανό. Οι αγορές αυτές «δεν είναι καν ανθρώπινες πλέον. Μερικές από τις λειτουργίες είναι απόλυτα αυτοματοποιημένες και απλώς λειτουργούν από μόνες τους» όταν βλέπουν έστω και υπόνοια προβλήματος.
Λόγω τις ανεύθυνης συμπεριφοράς τους, οι Έλληνες ζουν υπό την εποπτεία της αγοράς εδώ και πολλούς μήνες συμπλήρωσε οπότε σήμερα «κάθε Έλληνας μεταξύ 3 και 93 χρονών γνωρίζει τι σημαίνει spread. Κάθε μέρα αναρωτιούνται: Πόσο έχει φτάσει σήμερα το spread; Ανεβαίνει; Ο κόσμος δεν γνώριζε τι σήμαιναν όλα αυτά πριν. Και δημιούργησε ενός είδους παράλυση. «Να αγοράσω, να καταναλώσω, να επενδύσω, να αποταμιεύσω ή να βγάλω τα χρήματά μου από τη χώρα;»
Ο μηχανισμός στήριξης από την Ελλάδα και το ΔΝΤ ήταν ο μοναδικός τρόπος για να δοθεί ένα τέλος σε αυτή την αβεβαιότητα. «Τώρα προς το παρόν ανασάναμε, αλλά δεν πρέπει να χαλαρώσουμε, ώστε να αρχίσει η χώρα να κάνει σοβαρές τομές…μια μικρή επανάσταση». Ειδικότερα, θα πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπία. Οι Έλληνες μια ζωή ήθελαν να βρουν μια μόνιμη δουλειά στο δημόσιο να βολευτούν. Θα πρέπει να γίνουν πιο επιχειρηματικά μυαλά.
Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αυξήθηκε από 61 στα 65. O μέσος μισθός του δημοσίου υπαλλήλου έχει μειωθεί κατά 20% ενώ οι συντάξεις κατά 10%. Το ΦΠΑ έφτασε στο 23% ενώ αυξήθηκε και ο φόρος στο ποτό, το αλκοόλ και την βενζίνη. Οι δήμοι έχουν γίνει από 1000, 400 και οι δημόσιοι οργανισμοί μειώθηκαν από 6,000 σε 2,000. Μέχρι στιγμής, το έλλειμμα έχει μειωθεί κατά 40%.
Όμως, όπως συνεχίζει ο Φρίντμαν, ο Παπανδρέου ο οποίος οδηγεί ένα υβριδικό Prius σημειώνει ότι για να πετύχει όλο αυτό θα πρέπει οι Έλληνες να παίξουν δυναμικό ρόλο στη διαδικασία. Αυτό θα γίνει μόνο αν υπάρξει κάποιου είδους «δικαιοσύνη». Ο κόσμος θέλει να τιμωρηθούν οι απατεώνες και οι διεφθαρμένοι.
Θα πρέπει επίσης να πεισθούν ότι οι ηγέτες της χώρας έχουν ένα όραμα. «Πρέπει να δώσουμε ένα όραμα στη χώρα-για το που πηγαίνουμε» για να έχουν νόημα οι θυσίες.
«Θα εφαρμόσουμε ευρωπαϊκές μεθόδους, μεθόδους που χρησιμοποιούνται ανά τον κόσμο προκειμένου να εκσυγχρονίσουμε τη χώρα» δηλώνει. «Είναι δύσκολο, θα υπάρξουν διαδηλώσεις και ο λαός θα αισθανθεί πικρία, θα είναι όμως από τις πιο δημιουργικές περιόδους.»Μπορεί η Ελλάδα να κάνει μια κοινωνική επανάσταση;
Δεν χρειάζεται κανείς να ρωτήσει το ΔΝΤ. Το μόνο που έχει να κάνει κανείς είναι να δει τι θα κάνουν οι νέοι. Αν σε έξη μήνες έχουν αρχίσει να μετακομίζουν, πάει η χώρα. Αν μείνουν, τότε σημαίνει ότι πιστεύουν ότι αξίζει τον κόπο και μπορεί σιγά, σιγά να αγοράσουμε και κανένα ελληνικό ομόλογο"...
**Δείτε ολόκληρο το άρθρο εδώ: nytimes.com/friedman.=papandreou/se
