Ένας Μαντέλης και μια... Μαντέλη δοκιμάζουν το πολιτικό μας σύστημα.

Η ομολογία του πρώην Υπουργού Μεταφορών, Τάσου Μαντέλη, ότι αποδέχθηκε χρήματα από τη Siemens, αλλά και οι μαρτυρίες της Σταματίνας Μαντέλη για εμπλοκή πολιτικών προσώπων στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, προκαλούν έντονες αναταράξεις στο πολιτικό σύστημα, σε μία στιγμή, μάλιστα, που οι αντοχές του ούτως ή άλλως δοκιμάζονταν λόγω της οικονομικής κρίσης.
Ο... κ. Μαντέλης γίνεται ο πρώτος (πρώην) Υπουργός που παραδέχεται δημοσίως ότι έλαβε «πολιτική χορηγία» 200.000 μάρκων από τα διαβόητα μαύρα ταμεία της Γερμανικής εταιρείας, σε λογαριασμό που διατηρούσε σε Ελβετική Τράπεζα. Στο συγκεκριμένο λογαριασμό κατατέθηκαν και άλλα 250.000 μάρκα «πιθανότατα από την ίδια πηγή», ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι λογαριασμοί με παρόμοια κωδική ονομασία υπήρχαν και σε άλλες τράπεζες.

Παρά τις αρχικές αμφιβολίες ως προς το αν καλύπτεται από την “ασυλία” του νόμου περί ευθύνης υπουργών και την πολύωρη κωμικοτραγική σύγχυση που δημιουργήθηκε, όταν κυκλοφόρησε η φήμη ότι εγκατέλειψε τη χώρα, εντέλει ασκήθηκε εναντίον του ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος, με την κατηγορία της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Του απαγορεύθηκε η έξοδος από την Ελλάδα, δεσμεύθηκαν τραπεζικοί του λογαριασμοί, ενώ η ΥΠΕΕ πραγματοποιεί έρευνες σχετικά με την υπόθεση, στα γραφεία της Siemens στην Αθήνα. Ο ίδιος ο πρώην Υπουργός δήλωσε ότι είναι στη διάθεση της δικαιοσύνης και δεν είχε πρόθεση να διαφύγει στο εξωτερικό.


Ο κ. Μαντέλης είναι το δεύτερο στέλεχος της εκσυγχρονιστικής πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ που παραδέχεται την εμπλοκή του στο σκάνδαλο, μετά τον Θεόδωρο Τσουκάτο. Με ανακοίνωση που εξέδωσε, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης δεν έκρυψε την “οργή του και τη θλίψη του” για τις εξελίξεις, αν και είναι αβέβαιο αν θα καταφέρει να περιορίσει το πλήγμα που υπέστη η εικόνα του. Η Ν.Δ από την πλευρά της, δεν έχασε την ευκαιρία να περάσει στην αντεπίθεση, χαρακτηρίζοντας "καλοδεχούμενη, αλλά κατόπιν εορτής την οργή του κ. Σημίτη" και ζήτησε την κλήτευσή του στην Εξεταστική Επιτροπή. Η δε κυβερνώσα παράταξη προσπαθεί να αναστρέψει το δυσμενές κλίμα, με το επιχείρημα ότι αυτή ήταν που επέμεινε στην ανασύσταση των εξεταστικών επιτροπών, έστω και αν χρειαστεί “να ματώσει”. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την Κομοτηνή όπου βρέθηκε, σήμερα ο κ. Παπανδρέου ζήτησε "να τελειώνουμε με τη διαφθορά"


Σε ό,τι αφορά την υπερασπιστική γραμμή του κ. Μαντέλη, ότι δηλαδή τα χρήματα αποτελούσαν προεκλογική χορηγία για τον ίδιο, καθώς -όπως είπε- είχε τη διαβεβαίωση ότι θα κατέβει υποψήφιος στη Β' Αθηνών, αυτή δεν αντέχει βέβαια σε σοβαρή κριτική, αφού ούτε δικαιολογεί τα πεπραγμένα του, ούτε αποδεικνύεται από τα στοιχεία της υπόθεσης. Ωστόσο, ακόμη και ως δικαιολογία, αναδεικνύει το γεγονός ότι μία από τις αιτίες της διαφθοράς στην Ελλάδα είναι ο τρόπος λειτουργίας του εκλογικού συστήματος. Θεωρητικά, οι μόνοι υποψήφιοι που μπορούν να κατέλθουν με αξιώσεις στη Β' Αθηνών και σε άλλες μεγάλες περιφέρειες της χώρας, είναι όσοι προέρχονται από πλούσιες οικογένειες, αφού οι ιλιγγιώδεις προεκλογικές δαπάνες που απαιτούνται δεν μπορούν να καλυφθούν από “φυσιολογικά” εισοδήματα, ούτε από τις βουλευτικές τους αποζημιώσεις. Μέσα σε ένα τέτοιο νοσηρό περιβάλλον επομένως, βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να εμφανιστεί το πολιτικό χρήμα.


Η απολογία της Μαντέλη

Από την άλλη, η απολογία της πρώην Διευθύντριας Πολιτικής Γης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Σταματίνας Μαντέλη, για την υπόθεση των αμφιλεγόμενων ανταλλαγών ακινήτων μεταξύ του Δημοσίου και της Μονής Βατοπεδίου, στη λίμνη Βιστονίδα, φέρνει στην επιφάνεια ένα εξίσου σοβαρό ζήτημα: τον εναγκαλισμό της εκκλησίας με το κράτος, δύο θεσμών που διαπλέκονται από την ανακήρυξη της ελληνικής ανεξαρτησίας και μέχρι σήμερα. Ανεξαρτήτως της βαρύτητας των ισχυρισμών της κατηγορουμένης για την εμπλοκή στο σκάνδαλο τεσσάρων πρώην κυβερνητικών στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, αυτό που δεν αμφισβητείται πλέον, τόσο από την απολογία της, όσο και από άλλες καταθέσεις συναδέλφων της δημοσίων υπαλλήλων και του οδηγού του μοναχού Αρσένιου, είναι το θλιβερό θέαμα της περιφοράς μοναχών από υπουργείο σε υπουργείο και από το Μέγαρο Μαξίμου, στο Μοναστήρι, ώστε να παρακαμφθούν οι τυπικές διαδικασίες που ισχύουν για κάθε Έλληνα πολίτη.

Παρόλα αυτά, η Ν.Δ. δεν φαίνεται διατεθειμένη να αναγνωρίσει ότι υφίστανται ενδείξεις ποινικών ευθυνών για πρώην υπουργούς της στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, παρά μόνο για τον νυν Υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του μόλις τον περασμένο Οκτώβριο. Έτσι, το επικρατέστερο σενάριο αυτή τη στιγμή είναι η Εξεταστική Επιτροπή για το Βατοπέδι να εκδόσει τουλάχιστον τρία διαφορετικά πορίσματα για την υπόθεση από τις συμμετέχουσες παρατάξεις. Ξεχωριστά πορίσματα είναι πολύ πιθανό να εκδοθούν και για το σκάνδαλο της Siemens.


Ο νόμος που άνοιξε στόματα

Φυσικά, η Ελλάδα δεν είναι μία κοινωνία αγγέλων (διότι τέτοιες κοινωνίες απλούστατα δεν υπάρχουν), ούτε περιμένει κανείς την παντελή εξάλειψη της διαπλοκής στη χώρα μας. Εξάλλου, όσοι εκφωνούν Φιλιππικούς κατά της διαφθοράς των Ελλήνων πολιτικών (δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες, ξένοι επενδυτές), μάλλον λησμονούν ότι στο χορό της διασπάθισης δημοσίου χρήματος, οι πολιτικοί έχουν και ντάμες, ενίοτε και καβαλιέρους. Παρόλα αυτά, έχει καταστεί πλέον σαφές ότι το πολιτικό σύστημα δίνει μάχη επιβίωσης με αβέβαια αποτελέσματα. Οι καταθέσεις του κ. Μαντέλη και της κας. Μαντέλη έδειξαν ότι η μάχη μπορεί να κερδηθεί και αυτό διότι αποδείχθηκε ότι χρειάστηκε απλώς πολιτική βούληση, επιμονή και μία απλή νομοθετική ρύθμιση που προσφέρει ευνοϊκή μεταχείριση σε όσους καταγγέλλουν περισταστικά διαφθοράς πολιτικών, ώστε να ανοίξουν στόματα. Αν οι μεταρρυθμίσεις συνεχιστούν (με την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την “παράκαμψη” της συνταγματικής προστασίας των πολιτικών) και αν το μαχαίρι στις υποθέσεις της Siemens και του Βατοπεδίου φτάσει στο κόκκαλο, τότε θα μιλάμε στο μέλλον για τις πρόσφατες εξελίξεις, ως καταλύτες αυτοκάθαρσης. Αν όχι, θα μιλάμε για χιονοστιβάδες που παρέσυραν στο πέρασμα τους, το ελληνικό πολιτικό σύστημα.