Από την Ουγγαρία η επόμενη «κανονιά»;

Φουντώνει η φημολογία ότι η επόμενη χώρα, μετά την Ελλάδα, που θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα δανεισμού, λόγω της δεινής...δημοσιονομικής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει, είναι η Ουγγαρία. Αν και κάτι τέτοιο δεν προκύπτει από τη σύγκριση των στατιστικών στοιχείων των δύο κρατών (μακάρι να ήμασταν Ουγγαρία!), η οικονομική κρίση των δύο τελευταίων ετών κατέδειξε ότι οι φόβοι, οι εκτιμήσεις και οι πολιτικές αστοχίες, μετρούν συχνά περισσότερο από τις αλήθειες των αριθμών. Εξ ου και δεν αποκλείεται η φημολογία να εξελιχθεί σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, το δημόσιο χρέος της Ουγγαρίας στο τέλος του 2009 ανερχόταν σε 78,3% του ΑΕΠ (έναντι 115,1% της Ελλάδας), ενώ το έλλειμμα έφτασε το 4% (έναντι 13,6% της Ελλάδας). Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ της Ουγγαρίας συρρικνώθηκε κατά 0,8% του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ενώ η συρρίκνωση στην Ελλάδα ήταν σχεδόν τριπλάσια (-2,3% του ΑΕΠ). Επιπλέον, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Ουγγαρία διαθέτει το δικό της νόμισμα, κάτι που σημαίνει ότι η Κεντρική Τράπεζα της χώρας διαθέτει και το όπλο της υποτίμησης στη φαρέτρα της, σε περίπτωση που κάτι τέτοιο καταστεί απαραίτητο. Τέλος, η Ουγγρική οικονομία είναι περισσότερο ανταγωνιστική και ανοικτή από την ελληνική. Με άλλα λόγια, η χώρα μας αποτελεί –δυστυχώς – μία κατηγορία από μόνη της, αφού ούτε η Ουγγαρία, ούτε κανένα άλλο κράτος από τη διαβόητη πλέον κατηγορία των PIIGS (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ισπανία), βρίσκεται αντιμέτωπο με τον καταστροφικό συνδυασμό υψηλού ελλείμματος, δυσθεώρητου χρέους και χαμηλής ανταγωνιστικότητας που χαρακτηρίζει την ελληνική περίπτωση. Υπό αυτήν την έννοια, ίσως οι συγκρίσεις της Ουγγαρίας με την Ελλάδα να είναι πράγματι ατυχείς.

Από την άλλη πλευρά όμως, παρατηρούνται και ορισμένες ανησυχητικές ομοιότητες μεταξύ των δύο χωρών: πρώτα απ’ όλα, η παρούσα κυβέρνηση της Βουδαπέστης κατηγορεί τους προκατόχους της για δημοσιοποίηση ψευδών δημοσιοοικονομικών στοιχείων. Ανεξαρτήτως της βασιμότητας των παραπάνω ισχυρισμών, γεγονός παραμένει ότι, όπως και στην περίπτωση της Ελλάδας, στο εξωτερικό δίνεται η εικόνα της ανακολουθίας και της αναξιοπιστίας. Η αβεβαιότητα επιτείνεται και από τις συνεχείς αναθεωρήσεις των στοιχείων. Για παράδειγμα, η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το έλλειμμα φέτος θα φτάσει το 7,5% του ΑΕΠ, αντί για 3,8% που προβλέπεται από τη συμφωνία της χώρας με το Δ.Ν.Τ. Τρίτον, όπως και στην Ελλάδα, η σεναριολογία για το μέλλον της Ουγγαρίας ενισχύεται και από τις ατυχείς δηλώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων και τις αντιφατικές εκτιμήσεις των λογής-λογής «ειδικών». Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση του μάλλον «αθυρόστομου» αντιπροέδρου του κυβερνώντος κόμματος της χώρας, ο οποίος δεν απέκλεισε να έχει η Ουγγαρία την τύχη της Ελλάδας – δηλαδή να κηρύξει ουσιαστικά πτώχευση. Η τοποθέτησή του είχε ως συνέπεια να δημιουργηθεί κύμα πανικού στις αγορές την Παρασκευή, να κατακρημνιστούν τα χρηματιστήρια και η ισοτιμία του φιορινιού και να δεχθεί ισχυρότατες πιέσεις το ευρώ.

Μολονότι λοιπόν τα νούμερα (τουλάχιστον αυτά που ξέρουμε) δεν δείχνουν ότι η Ουγγαρία είναι έτοιμη για «κανόνι», το εκρηκτικό κοκτέιλ ανακολουθίας, πολυλογίας και αναξιοπιστίας τροφοδοτεί τη σχετική φημολογία. Και όπως ξέρουμε οι φήμες συχνά καταλήγουν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες, διότι όταν οι – υπερευαίσθητες αυτόν τον καιρό αγορές – προβλέπουν ότι μία χώρα θα πτωχεύσει, περιορίζουν τη ρευστότητα που της παρέχουν και πιέζουν τις τράπεζές της, ενώ οι επενδυτές διστάζουν να επενδύσουν σε αυτήν. Με αυτόν τον τρόπο, το ενδεχόμενο χρεοκοπίας, που όλοι φοβούνται, έρχεται - πολλά - βήματα πιο κοντά.