Λιγότερο ασφαλής πλέον η Κυπριακή Δημοκρατία

Σύμφωνα με την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου δεν συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου

Οι εξελίξεις στο Κόσοβο αγγίζουν και το Κυπριακό, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για διαφορετικά προβλήματα.
Η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης σύμφωνα με την οποία η... μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου δεν συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αποτελεί αρνητική εξέλιξη για την Κύπρο.
Δημιουργείται ένα «προηγούμενο», με την ανοχή της διεθνούς κοινότητας για νόμιμες αποσχίσεις από κράτη. Δημιουργεί «προηγούμενο» για την απόσπαση από ξένες στρατιωτικές δυνάμεις εδαφών, τα οποία στη συνέχεια θα ανεξαρτητοποιούνται, με τη σφραγίδα Διεθνών Οργανισμών ακόμη και των Ηνωμένων Εθνών (αναμένεται ότι θα υποβάλει αίτηση για μέλος το Κόσοβο).
Είναι προφανές ότι το «προηγούμενο» αυτό ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν τρίτοι είτε για να εκβιάσουν σε μελλοντικές συζητήσεις για λύση του Κυπριακού, είτε για να τιμωρήσουν. Παράλληλα ενθαρρύνεται η τουρκική πλευρά, η οποία διαχρονικά κινείται συστηματικά και μεθοδικά για την πολιτικοοικονομική αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Εδώ και χρόνια οι «συνήθεις ύποπτοι» και μεσολαβητές υποστηρίζουν πως στην κατεχόμενη Κύπρο λειτουργεί ένα «κράτος μη αναγνωρισμένο», αφού έχει όλα τα χαρακτηριστικά κρατικής οντότητας.
Η πρώτη αντίδραση της Λευκωσίας, αναδεικνύει πως η επιχειρηματολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου διαφοροποιεί την περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου από αυτήν της Κύπρου. Επειδή, ωστόσο, η διεθνής πολιτική δεν είναι στατική, τα Διεθνή Δικαστήρια ( π.χ. ΕΔΑΔ και της Χάγης) λαμβάνουν υπόψη στις αποφάσεις τους και το πολιτικό περιβάλλον, οφείλουμε να παραμείνουμε περισσότερο υποψιασμένοι και σε εγρήγορση.
Στην Κύπρο, υπήρξε εισβολή, βίαιη μετακίνηση πληθυσμού, εποικισμός και εγκαθίδρυση υποτελούς στην Τουρκία τοπικής διοίκησης, το κατοχικό καθεστώς. Αυτό αποτελεί την πραγματικότητα, η οποία παρακάμπτεται, ωστόσο, από πολλούς, οι οποίοι επικαλούνται το χρόνο που έχει διαρρεύσει και τις «νέες πραγματικότητες» επί του εδάφους. Συνεπώς, μια από τις βασικές διαφορές μας με την περίπτωση του Κοσόβου, μπορεί να ανατραπεί από τους ισχυρούς και τους διεθνείς παίκτες.
Την ίδια ώρα, η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει ένα ισχυρό ακόμη όπλο: Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, οι οποίες καταδικάζουν την αποσχιστική ενέργεια των Τούρκων στην Κύπρο με την ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Κυνικά, όπως άλλωστε λειτουργεί το διεθνές σύστημα, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι σε ισχύ αποφάσεις όπως ελήφθησαν μπορούν και να ανατραπούν.
Την ίδια ώρα, υπάρχει και μια άλλη διάσταση, που δεν ενδιαφέρει μόνο την Κύπρο αλλά και ευρύτερα: Εφεξής θα ενισχυθούν τα αποσχιστικά Κινήματα και θα νομιμοποιείται ευχερώς ο επεκτατισμός. Οι εθνικές μειονότητες θα αποτελούν το μπαμπούλα για τα κράτη, ιδιαίτερα τα μικρά και ανίσχυρα, τα οποία είτε θα κινούνται με την πλάτη στον τοίχο, είτε θα επιχειρούν να τις εξουδετερώνουν μέσα από καταπιεστικά μέτρα. Και στις δυο περιπτώσεις, η ένοπλη βία θα συνιστά μόνιμο εφιάλτη. Θα επαναφέρει δραματικά τον πόλεμο ως θεμιτή μέθοδο αντιμετώπισης των κρίσεων. Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει από σήμερα να αισθάνεται λιγότερο ασφαλής και να είναι περισσότερο γρηγορούσα.
Σημείωση: Πόσο ήσυχη, άραγε πρέπει να είναι η Αθήνα με τις τουρκικές κινήσεις στη Θράκη;
Κώστας Βενιζέλος