Κριτική στις «περιβαλλοντικές επιδόσεις» των εξελιγμένων πετρελαιοκινητήρων ασκεί η Greenpeace παρουσιάζοντας «πέντε αλήθειες» που μιλάνε για έξαρση του φωτοχημικού νέφους, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα χωρίς Αυτοκίνητο,χθες.Ειδικά μάλιστα στην εξαιρετικά επιβαρημένη ατμόσφαιρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης ενδεχόμενη άρση της...απαγόρευσης της κυκλοφορίας πετρελαιοκίνητων επιβατηγών οχημάτων στις δύο πόλεις, θα προκαλέσει τη ραγδαία αύξηση των εκπομπών οξειδίων του αζώτου και των συγκεντρώσεων όζοντος κατά τους θερινούς μήνες, λέει ο Τάκης Γρηγορίου από το Ελληνικό Γραφείο της οργάνωσης.
Αναλυτικά οι πέντε αλήθειες:
1 Η πετρελαιοκίνηση εξακολουθεί να υστερεί περιβαλλοντικά, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ευρωπαϊκή νομοθεσία «Euro 5», καθώς προβλέπει τριπλάσια επιτρεπόμενα όρια εκπομπών οξειδίων του αζώτου (ΝΟΧ) για τους πετραλαιοκινητήρες σε σύγκριση με τα αντίστοιχα όρια των βενζινοκινητήρων (πίνακες).
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία υπολείπεται σημαντικά της αντίστοιχης νομοθεσίας που εφαρμόζεται στις ΗΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα επιτρεπόμενα όρια για τις εκπομπές οξειδίων του αζώτου που ισχύουν από το 2007 στις ΗΠΑ (44 μg/χλμ), είναι αυστηρότερα ακόμα και από τα όρια (80 μg/χλμ) που θα ισχύσουν στην Ευρώπη από το 2014 με τη «Euro 6».
Πρωταθλητές ρύπανσης
2 Η Ελλάδα κατέχει το τρίτο μεγαλύτερο ποσοστό 50% σε σταθμούς με υπερβάσεις του ορίου ενημέρωσης στις συγκεντρώσεις όζοντος το καλοκαίρι του 2009. Η Ελλάδα ήταν επίσης η τέταρτη χώρα με τις περισσότερες ημέρες (160) στις οποίες σημειώθηκε υπέρβαση του μακροπρόθεσμου στόχου για την προστασία της ανθρώπινης υγείας.
Ποιος θα ελέγχει;
3 Δεν υπάρχει ικανός ελεγκτικός και κυρωτικός μηχανισμός στις επιπτώσεις παραβάσεων.
Σύμφωνα με το Τμήμα Αυτοκινήτων και Εξωτερικών Καύσεων της Δ/νσης Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Θορύβου (Δ.Ε.Α.Ρ.Θ.) 4 στα 10 αυτοκίνητα δεν διαθέτουν Κάρτα Ελέγχου Καυσαερίων, ενώ για τα αυτοκίνητα που κατασκευάστηκαν πριν από το 2002, η εικόνα που παρουσιάζεται είναι κακή, πιθανότητα λόγω της παλαιότητας (χιλιομέτρων που έχουν διανύσει) και του ελλιπούς ελέγχου των καταλυτικών μετατροπέων κατά την αντικατάστασή τους. Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή κανείς δεν μπορεί να παρακολουθήσει και -πολύ λιγότερο- να εγγυηθεί μακροπρόθεσμα την καλή κατάσταση των πετρελαιοκινητήρων σε περίπτωση άρσης της απαγόρευσης.
4 Το αρχικό κόστος αγοράς και η κατανάλωση καυσίμου αυξάνονται, όσο βελτιώνονται οι περιβαλλοντικές επιδόσεις των πετρελαιοκινητήρων. Η ενσωμάτωση τέτοιων τεχνολογιών στα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα έχει επίσης ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους των οχημάτων. Εκτιμάται, για παράδειγμα, ότι η ενσωμάτωση παγίδων σωματιδίων σε ένα νέο αυτοκίνητο (για να πληρούνται οι στόχοι της νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας) συνεπάγεται αύξηση του κόστους κατά 150-800 ευρώ για τα ελαφρά οχήματα και 2.000 - 10.500 ευρώ για τα βαρέα οχήματα. Συνεπώς αίρεται σε μεγάλο βαθμό το επιχείρημα περί οικονομικότερης επιλογής για τους καταναλωτές. Την ίδια στιγμή, έρευνες δείχνουν ότι η βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των βενζινοκινητήρων είναι οικονομικά αποδοτικότερη σε σύγκριση με τους πετρελαιοκινητήρες.
5 Η οικονομική κρίση είναι προφανώς η κύρια αιτία, χωρίς ωστόσο να παραβλέπονται ενδεχόμενοι ατυχείς πολιτικοί χειρισμοί. Με δεδομένο ότι οι Ελληνες καταναλωτές προτιμούν κατά κύριο λόγο αυτοκίνητα χαμηλού κόστους αγοράς και κατανάλωσης, η πολιτική ηγεσία μπορεί να προβλέψει οικονομικά κίνητρα για την αγορά αυτοκινήτων με χαμηλή κατανάλωση καυσίμου και χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ως κριτήριο για την προώθηση και εφαρμογή των κινήτρων, προτείνεται σήμερα το όριο των 130 gr. CO2/χλμ. -ώστε να προκρίνονται μόνο τα πιο αποδοτικά αυτοκίνητα. Το όριο αυτό θα πρέπει να μεταβάλλεται για να συνάδει με τις εξελίξεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (π.χ. 120 γρ./χλμ. από το 2012 κ.ο.κ.).
Φωτοχημικό νέφος
Ο Τάκης Γρηγορίου επικαλούμενος επιστημονικές μελέτες τονίζει: «Τα οξείδια του αζώτου έχουν άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις, στο περιβάλλον και την υγεία. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν κυρίως το μονοξείδιο (ΝΟ) και το διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2) που είναι και το πιο επικίνδυνο.
«Αντιδρά με την οξυαιμοσφαιρίνη και εμποδίζει την οξυγόνωση των ιστών. Αυξημένες συγκεντρώσεις του επιφέρουν άμεσες επιπτώσεις, όπως ερεθισμό της μύτης και των ματιών, δυσχέρεια στην αναπνοή, οξεία αναπνευστική δυσφορία, πνευμονικό οίδημα, ακόμα και τον θάνατο. Επιδρά ακόμα στα φυτά, ενώ με υγρασία μετατρέπεται σε νιτρικό οξύ, δρώντας διαβρωτικά επί των χρωμάτων, των μετάλλων και των μνημείων.
Εκλυόμενο στην ατμόσφαιρα, το ΝΟ2 -μαζί με υδρογονάνθρακες- συμβάλλει στη δημιουργία του όζοντος, με άλλα λόγια στη δημιουργία φωτοχημικού νέφους».
Το ζήτημα είναι λεπτό και πρέπει να συνδυαστεί (συσχετιστεί) και με την οικονομική κρίση και την ανεργία που χτυπά τον κλάδο του αυτοκινήτου
