Το σχέδιο Β για τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας

Το ότι υπάρχει σχέδιο Β για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας απο την τρόικα, μπορούμε να το θεωρούμε σχεδόν βέβαιο. Το ζήτημα είναι τι περιλαμβάνει αυτό το σχέδιο και πότε θα μπεί σε εφαρμογή.

Σύμφωνα με τις ενδείξεις – και οχι τις πληροφορίες – το σχέδιο Β αφορά στην επέκταση της διάρκειας στήριξης της.. ελληνικής οικονομίας μετά το τέλος της τριετίας, το οποίο σημαίνει μετά το 2013. Όπως όλα δείχνουν όποια πρόοδο και αν έχει κάνει η κυβέρνηση στην προσπάθεια περιορισμού του ελλείμματος και του χρέους, δεν θα έχει καταφέρει να το μειώσει κάτω απο τα όρια της συνθήκης του Μάαστριχτ μέχρι τότε, οπότε θα χρειάζεται επιπλεόν δάνεια και ενδεχομένως επιπλέον μέτρα.
Η Ευρωπαική Ένωση προκειμένου να αποφύγει τους κραδασμούς απο μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα συνεχίσει να στηρίζει με δάνεια και αυτό είναι η ουσία του σχεδίου Β. Μας προσφέρουν δηλαδή περισσότερο χρόνο, μας δίνουν μια παράταση οι πιστωτές για να τους ξεπληρώσουμε και να μην πτωχεύσουμε.
Το ερώτημα είναι γιατί δεν ανακοινώνεται το σχέδιο Β ώστε οι αγορές να νοιώσουν πιο ασφαλείς και να αρχίσουν απο τώρα να επενδύουν σε ελληνικά ομόλογα; Η απάντηση είναι διότι αν ανακοινωθεί αυτό, ενδεχομένως να υπάρξουν αντιδράσεις σε ορισμένες χώρες που διαφωνούν με τη χρημαοδότηση της ελληνικής οικονομίας. Τα κοινοβούλια των ευρωπαικών χωρών, με δυσκολία πήραν την έγκριση για την υπάρχουσα στήριξη, συνεπώς η επέκταση της χρονικά αλλά και η αύξηση των ποσών που θα πρέπει να ξοδέψουν απο τους προυπολογισμούς τους για να χρηματοδοτήσουν το σχέδιο Β θα προκαλούσε πολιτικές διαφωνίες στις χώρες της ΕΕ. Ο δεύτερος λόγος είναι οτι αν ανακοινωθεί αυτό το σχέδιο, υπάρχει κίνδυνος η ελληνική κυβέρνηση να χαλαρώσει τους ρυθμούς εφαρμογής του μνημονίου, κάτι το οποίο καθόλου δεν το θέλουν οι εταίροι μας. Εξάλλου το σχέδιο Β για να εφαρμοστεί πρώτα πρέπει να εγκριθεί απο τους θεσμούς της ΕΕ και μετά απο τα κοινοβούλια των χωρών μελών και αυτό χρειάζεται μια σοβαρή προεργασία για να γίνει.
Το ζήτημα είναι οτι πράγματι χρειάζεται σχέδιο Β για την Ελλάδα και ενα γενικό σχέδιο για την Ευρωπαική Ένωση διότι η οικονομία της Ευρώπης παραμένει ασταθής και πολλές χώρες έχουν ανάλογα προβλήματα με τα ελληνικά. Συνεπώς οτι εφαρμόζεται εδώ θα εφαρμοστεί κατά πάσα πιθανότητα και σε άλλες χώρες της ΕΕ σε λίγα χρόνια. Το σχέδιο υποστήριξης των ευρωπαικών οικονομιών, στηρίζεται φυσικά στην Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ είναι η μόνη που μπορεί να αντέξει το βάρος υποστήριξης των οικονομιών με πολλές εκατοντάδες δις ευρώ, ενδεχομένως και με περισσότερα απο ενα τρις αν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Το σχέδιο λοιπόν θα πρέπει να προβλέπει την εγγύηση της ΕΚΤ για όλα τα ευρωπαικά ομόλογα, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει εγκριθεί σε ευρωπαικό επίπεδο. Αυτό που γίνεται σήμερα και που θα συνεχίσει να γίνεται με το σχέδιο Β είναι οτι η ΕΚΤ αγοράζει τα ελληνικά ομόλογα και χρηματοδοτεί ένατι αυτών τις τράπεζες και την οικονομία. Με αυτόν τον τρόπο εμμέσως αναλαμβάνει το χρέος μας σταδιακά. Κάποια στιγμή μπορεί αυτό να χρειαστεί να γίνει μαζικά και επίσημα και τότε πράγματι οι αγορές θα μπορούν με ασφάλεια να δανείζουν τις ευρωπαικές χώρες. Σε αυτή την περίπτωση βέβαια το ευρώ θα κλυδωνιστεί διότι η ΕΚΤ θα πρέπει να τυπώσει πολύ χρήμα για να στηρίξει τις οικονομίες και αυτό δεν το θέλει η ΕΚΤ που στοχεύει στη σταθερότητα του ευρώ.
Μέχρι να γίνουν όμως όλα αυά για ποιό λόγο να αγοράσει κάποιος επενδυτής ελληνικά ομόλογα αφού δεν είναι σίγουρος οτι δεν θα μείνει με τον «μουτζούρη»; Και δεύτερον γιατί να αγοράσει κάποιος επενδυτής νέες εκδόσεις ελληνικών ομολόγων όταν στη δευτερογενή αγορά οι τιμές των παλιότερων εκδόσεων είναι χαμηλές και αποφέρουν μεγαλύτερες αποδόσεις;
Αυτοί είναι οι λόγοι που αποτρέπουν τους ξένους επενδυτές απο την αγορά ελληνικών ομολόγων. Και μπορεί τα spreads να παρουσιάζουν διακυμάνσεις που μας δίνουν την εντύπωση οτι το κλίμα για την ελληνική οικονομία βελτιώνεται αλλά η αλήθεια είναι οτι το κλίμα δεν έχει ακόμη αλλάξει. Όταν αλλάξει το κλίμα για την Ελλάδα, θα δούμε την άμεση και μόνιμη κατάρρευση του spread απο τις 800-900 μονάδες που κυμάινεται σήμερα σε επίπεδο κάτω των 400 μονάδων. Και τότε θα μπορούμε να δανειζόμαστε απο τις αγορές χωρίς πρόβλημα..