Η Τουρκία δεν είναι έτοιμη για λύση» δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, αμέσως μετά την...άφιξή του, χθες το βράδυ, στη Νέα Υόρκη, όπου θα συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας και στις εργασίες της 65ης Γενικής Συνέλευσης του διεθνούς οργανισμού.Ο Πρόεδρος Χριστόφιας υπογράμμισε ότι θα ενημερώσει σχετικά τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κατά την αυριανή τους συνάντηση, καθώς και τους αντιπροσώπους των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, στη διάρκεια του σημερινού γεύματος που θα παραθέσει προς τιμή τους.
«Δεν είμαι ευτυχής για την πορεία των διακοινοτικών συνομιλιών», τόνισε χαρακτηριστικά, υποστηρίζοντας ότι «η αλλαγή στην Τουρκοκυπριακή κοινότητα μας έφερε έναν ηγέτη ο οποίος, σε στενή επαφή και συνεργασία με την Τουρκία κάνει προτάσεις και εμμένει σε θέσεις οι οποίες σίγουρα δεν οδηγούν στην άρση των αδιεξόδων. Αντίθετα, φοβάμαι πολύ ότι θα οδηγηθούμε σε νέα αδιέξοδα» .
Στη συνέχεια, ο κ. Χριστόφιας ανέφερε ότι «δεν υπήρξε καμία θετική ανταπόκριση από την Τουρκία και τον κ. Έρογλου στη δημιουργική πρόταση» που έχει καταθέσει, προσθέτοντας ότι «λυπάμαι να παρατηρήσω πως η Τουρκία δεν είναι έτοιμη για λύση του Κυπριακού, όπως συνεχώς αναμασά και διακηρύττει μέσω των ηγετών της μέχρι το τέλος του χρόνου» .
Ο Πρόεδρος της Κύπρου υπογράμμισε ότι «μακάρι η Τουρκία να ήταν έτοιμη. Ας μας δοκιμάσει η Τουρκία και τότε θα εκπλαγεί. Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε σε λύση του Κυπριακού. Αλλά, αυτή η λύση έχει μια βάση πάνω στην οποία θα πρέπει να στηριχτεί. Είναι τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και της Γενικής Συνέλευσης, είναι οι συμφωνίες υψηλού επιπέδου, είναι η βάση την οποία έχουμε συμφωνήσει με τον προηγούμενο ηγέτη της Τουρκοκυπριακής κοινότητας. Για ένα κράτος, μια κυριαρχία, μία ιθαγένεια, μια διεθνή προσωπικότητα, ομοσπονδιακό ασφαλώς κράτος. Το οποίο κράτος θα έχει ενωμένη οικονομία και θεσμούς που θα ενώνουν τον λαό και το κράτος. Δυστυχώς- τόνισε με έμφαση ο Πρόεδρος Χριστόφιας- νομίζω πως απέχουμε πολύ από την επίτευξη τέτοιων στόχων. Η άρνηση διασύνδεσης των εδαφικών αναπροσαρμογών και του περιουσιακού ή πολύ περισσότερο η άρνηση για τα θέματα των εποίκων, ουσιαστικά δεν μας οδηγεί πουθενά», είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Αναφερόμενος στο εδαφικό, ο κ. Χριστόφιας τόνισε: «Δεν μπορεί να ζητάς από το συνομιλητή σου να κάνει κινήσεις καλής θέλησης στο περιουσιακό, όπως λεν, χωρίς να γνωρίζει ο ίδιος ποια εδάφη θα επιστραφούν υπό Ελληνοκυπριακή διοίκηση. Και ξέρετε ότι στόχος μας είναι να επιστραφούν περισσότερα εδάφη απ’ ό,τι περιελάμβανε το σχέδιο Ανάν και να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερους πρόσφυγες να έχουν πρόσβαση στις περιουσίες τους» . Μιλώντας για το ίδιο θέμα είπε ότι «εμείς τασσόμαστε υπέρ της ελεύθερης διακίνησης, εγκατάστασης, κατοχής περιουσίας και άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Μπορεί να υπάρξει μια σύντομη μεταβατική περίοδος, αλλά σε μια χώρα η οποία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί οι ξένοι να μπορούν να ασκούν αυτές τις ελευθερίες και οι Κύπριοι να έχουν περιορισμό στην άσκηση τους. Είναι βασικές θέσεις τις οποίες υποστηρίζω με σθένος στις συνομιλίες. Θα μιλήσω και με τον Γενικό Γραμματέα όπως ξέρετε. Θα προσπαθήσω να κάνουμε από κοινού μια συνεκτίμηση της όλης κατάστασης και να δούμε ποια θα είναι τα περαιτέρω βήματα» .
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας εξέφρασε την ευχή η Τουρκία να ξεπεράσει αρκετά προβλήματα που αντιμετωπίζει στο παρόν στάδιο, σημειώνοντας ότι θα παρουσιάσει την εκτίμησή του στον Γενικό Γραμματέα, κάτι που επαναλαμβάνει συνεχώς, όπως είπε, στον κ. Ντάουνερ και «δεν γνωρίζω αν ο κ. Ντάουνερ μεταφέρει αυτήν την εικόνα στον Γενικό Γραμματέα», τόνισε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ απαντώντας σε αρκετές ερωτήσεις, μεταξύ άλλων, είπε:
- Πρέπει η Τουρκία να ανάψει κάποια στιγμή το «πράσινο φως» στον κ. Έρογλου.
- Προσπαθώ να έρθω σε απευθείας επικοινωνία με την τουρκική ηγεσία, διότι αυτή θα αποφασίσει για τη λύση του Κυπριακού ή τη μη λύση. Και μακάρι να μην είναι η μη λύση. Ως τώρα αρνούνται επίμονα οι Τούρκοι ηγέτες, διότι αρνούνται να αναγνωρίσουν την Κυπριακή Δημοκρατία.
- Οι απευθείας διαπραγματεύσεις με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη ασφαλώς θα συνεχιστούν. Αλλά, θα ήθελα πάρα πολύ να αναπτύξω το δικό μας όραμα στην τουρκική ηγεσία.
- Η Διεθνής Διάσκεψη θα πρέπει να ασχοληθεί με ζητήματα τα οποία έχουν σχέσεις με τις διεθνείς πτυχές του Κυπριακού.
- Η Τουρκία κρατά το «κλειδί» για την επίλυση των εσωτερικών πτυχών του Κυπριακού. Δεν υποτιμώ καθόλου τον κ. Έρογλου, αλλά ενώ συνομιλώ με τον κ. Έρογλου, έχω την σφοδρή πεποίθηση ότι είναι με την Τουρκία, που συνομιλώ χωρίς την παρουσία της.
- Επειδή γράφονται και λέγονται διάφορα, μύθοι και παραμύθια περί της στάσης της δικής μας πλευράς, δεν υπάρχει περίπτωση να κάνουμε εμείς παραχωρήσεις οι οποίες θα ξεπουλούν τα δικαιώματα της Ελληνοκυπριακής κοινότητας, αλλά την ίδια ώρα και δεν θα αναγνωρίζουν τα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας, τα νόμιμα, δηλαδή, δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας η οποία παραμελήθηκε για λόγους και ιστορικούς και αντικειμενικούς στη διάρκεια του πρώτου δεκαπεντάχρονου της Κυπριακής Δημοκρατίας, και διπλά παραμελείται από την Τουρκία μετά την εισβολή και την κατοχή. Συνεπώς, ναι, πρέπει να αποκατασταθούν και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, αλλά σε καμιά περίπτωση όχι σε βάρος των δικαιωμάτων των Ελληνοκυπρίων, της μεγαλύτερης κοινότητας. Το έχω επαναλάβει πάρα πολλές φορές.
- Εγώ δεν έχω κανένα μήνυμα από τον Γενικό Γραμματέα, ούτε έμμεσα ούτε άμεσα, ούτε διά μέσω τρίτου ότι προτίθεται να συγκαλέσει Διεθνή Διάσκεψη. Στην τελευταία του, συμφωνώ, έκθεση ο Γενικός Γραμματέας είπε ότι ναι, είναι πιθανή η σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης, όταν και εφόσον επιλυθούν τα εσωτερικά, οι εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού. Άρα, συμφωνούμε με τον Γενικό Γραμματέα. Τώρα αν άλλοι θα θελήσουν στην πορεία να προωθήσουν άλλες σκέψεις προς την κατεύθυνση του Γενικού Γραμματέα, αυτό δεν μπορώ να το εγγυηθώ ασφαλώς, αλλά θα το αντιμετωπίσουμε.
- Είναι σοφό να τα αμολήσουμε και να φύγουμε; Και να κάνουμε τι; Για να βρεθούμε στο εδώλιο; Άρα, εμείς με υπομονή συνεχίζουμε τη διαπραγμάτευση και προσπαθούμε είτε να εξευρεθεί κοινή γλώσσα και να φθάσουμε σε νέες συγκλίσεις, οπόταν θα έχουμε πρόοδο ή τουλάχιστον να φανεί ποιος είναι ο ένοχος της μη προόδου. Αυτό το έχω πει από την ώρα που εξήγγειλα την πρωτοβουλία μου, για να δημιουργηθεί το έδαφος για απευθείας συνομιλίες με τον κ. Ταλάτ. Είναι αλήθεια ότι διαφοροποιώ τον κ. Ταλάτ από τον κ. Έρογλου και τον διαφοροποιώ ένεκα των αποτελεσμάτων των συζητήσεων μου με τον κ. Ταλάτ και των μη αποτελεσμάτων μέχρι σήμερα με τον κ. Έρογλου.
- Όταν λέω εγώ ότι έχει επιτευχθεί πρόοδος με τον κ. Ταλάτ, όχι ικανοποιητική όσο εμείς θα προσμέναμε, ή επιδιώκαμε, αλλά έχει επιτευχθεί πρόοδος. Με τον κ. Έρογλου καμία πρόοδος, είναι μερικοί μήνες τώρα, συνεδριάζουμε από κοινού, διαβουλευόμαστε, αλλά δεν έχει επιτευχθεί πρόοδος. Άρα ναι, είναι μέσα από αντιφάσεις που η πολιτική παίρνει το δρόμο της. Δεν είναι έτσι απλά μια ευθεία γραμμή που πάμε. Θα υπάρξουν και ναι και όχι και δυσκολίες και αρνήσεις και επαναλαμβάνω, το γενικό μου συμπέρασμα είναι ότι η Τουρκία αυτήν την ώρα δεν είναι έτοιμη να προχωρήσει.
- Ο Κυπριακός λαός με έχει εκλέξει να χειριστώ το Κυπριακό πρόβλημα. Ήταν η υπόσχεση που έδωσα στον Κυπριακό λαό και μού έχει δώσει την εμπιστοσύνη του, με έχει περιλάβει με την εμπιστοσύνη του, πέρα από κομματικές σκοπιμότητες των οποιωνδήποτε και οτιδήποτε.
- Δεν ήρθα στη Νέα Υόρκη για να τα βάλω με τους εθνοσύμβουλους, απλώς εκφράζω την απαρέσκεια μου για την κατάσταση η οποία επικρατεί στο εσωτερικό μέτωπο. Και κάνω και απ' εδώ έκκληση να υπάρξει περισσότερος αλληλοσεβασμός, περισσότερη συναίνεση σε μια κοινή προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τις μεθοδεύσεις της Τουρκίας οι οποίες είναι καθημερινές.
