Μπήκαμε πλέον στην πολύ επώδυνη δεύτερη φάση του δράματος της κρίσης. Μια φάση που θα κλιμακωθεί ως τις γιορτές και ενδεχομένως να συνεχιστεί αδιάκοπα τους πρώτους μήνες του 2011.
Τα πράγματα αγριεύουν, καθώς η ανασφάλεια μεγαλώνει, τα μέτρα που ελήφθησαν τους προηγούμενους μήνες γίνονται αισθητά στις τσέπες όλων, η ανεργία πλήττει αλύπητα όλες τις ηλικιακές ομάδες, οι...επιχειρήσεις κλείνουν και όλοι πλέον διακατέχονται από έντονη και, δυστυχώς, βάσιμη ανασφάλεια.
Η ελληνική οικονομία στηριζόταν σε πολύ μεγάλο βαθμό στο κράτος, το οποίο ουσιαστικά είναι πτωχευμένο. Παράλληλα, το μνημόνιο που υπογράψαμε με τους δανειστές μας περιέχει όρους πολύ επώδυνους. Προβλέπει αλλαγές θεσμών και νόμων που ενώ στην Ευρώπη εφαρμόστηκαν σε χρονικό ορίζοντα δεκαετιών, στην Ελλάδα θα εφαρμοστούν εντός μιας διετίας. Αυτό και μόνο καθιστά τις αλλαγές αυτές βασανιστικές και για πολλούς εξοντωτικές.
Δυστυχώς αυτή είναι η επιλογή της Ευρώπης, ίσως όχι των λαών της, πάντως των ηγεσιών της, και αυτό έγινε σαφέστατο από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μπαρόζο στην προχθεσινή ομιλία του: «Όταν το χρέος είναι πολύ υψηλό, το χρήμα των ευρωπαίων φορολογουμένων δεν διοχετεύεται στην κοινωνική πολιτική, στην Παιδεία, στις συντάξεις ή στα επιδόματα για τους φτωχούς, αλλά στους τόκους αποπληρωμής του δημόσιου χρέους». Και τα είπε αυτά ενώ έξω από το κτίριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες είχαν συγκεντρωθεί δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές που διαμαρτύρονταν για τα σκληρά μέτρα-ποινές που αποφάσισε η Επιτροπή για τις χώρες-μέλη που δεν τηρούν τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας.
Η επιλογή αυτή της Ευρώπης προδιαγράφει ένα πολύ δυσάρεστο μέλλον για όλους τους Ευρωπαίους, οι οποίοι βρίσκονται προ εκπλήξεως. Και βρίσκονται προ εκπλήξεως διότι άλλο ήταν το ευρωπαϊκό όραμα που πλάσαραν οι πολιτικοί ηγέτες στους λαούς για να συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τώρα οι τεχνοκράτες μάς φέρνουν τον λογαριασμό, έναν λογαριασμό που στηρίζεται στα ψιλά γράμματα, τα οποία, όπως αποδεικνύεται, ουδείς είχε διαβάσει.
Τα προβλήματα λοιπόν που ζούμε εδώ σήμερα δεν είναι μόνο τοπικά, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα εξαπλωθούν σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο (αλλά και στην Ιρλανδία).
Το ζήτημα βέβαια είναι πώς και πότε θα βγούμε από αυτή την κατάσταση. Οι προβλέψεις, όσο και αν θέλει κανείς να είναι αισιόδοξος, δεν είναι ευοίωνες, αφού ακόμη και στο πλέον αισιόδοξο σενάριο μιλάμε για κρίση δύο ή τριών ετών. Και ενδέχεται βεβαίως όλα να αλλάξουν αν οι πολιτικοί ηγέτες υπό την πίεση των λαών και το προσωπικό πολιτικό κόστος αναγκαστούν να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους και να χαλαρώσουν τα κριτήρια σταθερότητας αλλά και ταυτόχρονα να δημιουργήσουν πράγματι την Οικονομική και Πολιτική Ένωση που χρειάζεται η Ευρώπη. Μια Ένωση η οποία θα στηρίζει και θα δανείζει τα μέλη της, με όρους που θα δημιουργούν βιώσιμη ανάπτυξη και όχι καραμπινάτη ύφεση, και η οποία θα διατηρεί το κοινωνικό κράτος για τους ασθενεστέρους.
Δυστυχώς, αυτή δεν είναι μέχρι στιγμής η επιλογή των ευρωπαίων ηγετών, αλλά σύντομα θα αντιληφθούν ότι χωρίς την πραγματική οικονομική και πολιτική ενοποίηση Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να υπάρξει. Αργά ή γρήγορα, με μεγάλο ή με μικρότερο κόστος, εκεί θα καταλήξουμε.
Ή σε μια ανθρώπινη και οραματική Ευρώπη ή στη διάλυσή της...
Γ.Νικολόπουλος
reporter