Οι εξελίξεις στην Ισπανία στέλνουν και ένα ηχηρό μήνυμα και στην Ελλάδα.
Ότι η οικονομική πολιτική που στηρίζεται στην αύξηση των φόρων, σε εισπρακτικά μέτρα, στον κρατικό και κομματικό παρεμβατισμό, δεν οδηγεί πουθενά..
Σε πρόσφατο άρθρο του, το βρετανικό περιοδικό Economist, αναρωτιέται αν τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε χειρότερα, για τον σοσιαλιστή Πρωθυπουργό της...Ισπανίας, Χοσέ Λουίς Θαπατέρο. Η απάντηση είναι, μάλλον όχι. Τα μέτρα οικονομικής λιτότητας, οι εργασιακές μεταρρυθμίσεις και οι απεργίες έχουν πλήξει καίρια τη δημοτικότητα και την πολιτική επιρροή της κυβέρνησης. Όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, το Συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα προηγείται των Σοσιαλιστών με ποσοστό 44%, έναντι 29% που λαμβάνει το κόμμα του κυρίου Θαπατέρο. Η ανεργία είναι πάνω από το 20%, διπλάσια από το μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ήδη στο Σοσιαλιστικό κόμμα έχει ξεκινήσει πολιτική συζήτηση για το ποιος θα διαδεχθεί τον Πρωθυπουργό στην αρχηγεία του κόμματος σε περίπτωση ήττας, που θεωρείται σχεδόν σίγουρη. Στελέχη του κόμματος εικάζουν ότι μπορεί να αποχωρήσει ακόμη και πριν από τις βουλευτικές εκλογές του 2012.
Προσπαθώντας να διασφαλίσει την πολιτική του επιβίωση, ο κύριος Θαπατέρο προχώρησε σε κυβερνητικό ανασχηματισμό. Τη θέση του Μιγκέλ Μορατίνος στο υπουργείο Εξωτερικών παίρνει η Τρινιντάτ Χιμένεθ, πρώην υπουργός Υγείας, και πολιτική σύμμαχος του Πρωθυπουργού Θαπατέρο. Δύο υπουργεία καταργήθηκαν, ενώ ο βετεράνος υπουργός Εσωτερικών Αλφρέδο Ρουμπαλκάμπα, ανέλαβε και τις θέσεις Κυβερνητικού Εκπροσώπου και Αναπληρωτή Πρωθυπουργού. Λίγες ημέρες νωρίτερα ο κύριος Θαπατέρο είχε συνάψει πολιτική συμφωνία με το κόμμα των Βάσκων εθνικιστών, με στόχο να ψηφιστεί ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης του, που είναι κυβέρνηση μειοψηφίας. Οι Σοσιαλιστές παραχώρησαν στους Βάσκους περισσότερα χρήματα και τοπικές εξουσίες, με αντάλλαγμα την ψήφο τους στη Βουλή. Οι Σοσιαλιστές αντιμετωπίζουν ισχυρές πολιτικές πιέσεις καθώς οι δημοσκοπήσεις για τις επερχόμενες διαδοχικές τοπικές εκλογικές αναμετρήσεις δείχνουν ότι θα έχουν μεγάλες απώλειες, με πρώτη την Περιφέρεια της Καταλονίας.
Ο κύριος Θαπατέρο υπέστη την πρώτη του μεγάλη εσωκομματική ήττα στις αρχές Οκτωβρίου, όταν η εκλεκτή του για την ηγεσία των Σοσιαλιστών στην εκλογική αναμέτρηση για το Κοινοβούλιο της Μαδρίτης, Τρινιντάτ Χιμένεθ, ηττήθηκε από τον Πρόεδρο των Σοσιαλιστών στη Μαδρίτη, Τόμας Γκομέζ. Από τότε πολλά υψηλόβαθμα στελέχη των Ισπανών Σοσιαλιστών άνοιξαν την συζήτηση “για μεγάλες αλλαγές στο κόμμα που οδεύει προς εκτεταμένη εκλογική ήττα”. H υπουργός Άμυνας, Κάρμεν Σασόν, προκάλεσε μεγάλη αναταραχή στο Σοσιαλιστικό κόμμα δηλώνοντας ότι, “η Ισπανία είναι έτοιμη να αποκτήσει την πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργό”. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι, το ερώτημα δεν είναι, αν θα αποχωρήσει ο κύριος Θαπατέρο, αλλά πότε. Μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2012, όταν όπως προβλέπουν όλες οι δημοσκοπήσεις θα έχει ηττηθεί από το Συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα, ή πριν ανοίγοντας το δρόμο για την ανανέωση της ηγεσίας του Σοσιαλιστικού Κόμματος; Το Λαϊκό Κόμμα προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 15 μονάδες διαφορά, με ποσοστά κοντά στο 45%, που του δίνει απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Η νυν υπουργός Άμυνας Κάρμεν Σασόν, είναι πιθανόν να διαδεχθεί τον κύριο Θαπατέρο στην ηγεσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η 39χρονη θα μπορούσε να φέρει επαναστατικές αλλαγές στο κόμμα, πολιτικά και ηλικιακά. Συνυποψήφιοι της για την ηγεσία πιθανότατα θα είναι οι κύριοι Ρουμπαλκάμπα και Εντουάρντο Μαντίνα.
Πάντως η οικονομική ανάκαμψη προοδεύει με ρυθμούς χελώνας. Σχεδόν όλοι οι ανεξάρτητοι αναλυτές προβλέπουν ρυθμό ανάπτυξης 1%, ενώ η ανεργία που ξεπερνά το 20% είναι η υψηλότερη των τελευταίων πέντε ετών. Η κατάρρευση της στεγαστικής αγοράς και του κατασκευαστικού τομέα είναι σχεδόν ολοκληρωτική, ενώ το 20% των δανειοληπτών αδυνατεί να αποπληρώσεις τις δόσεις των δανείων. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η οικονομική ανάκαμψη θα είναι ανεπαίσθητη κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 2012. Στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος θεωρούν ότι η κατάλληλη περίοδος για αλλαγή ηγεσίας θα είναι λίγο πριν τις εκλογές, ενώ άλλοι αναρωτιούνται ποιος θα είναι εκείνος ο πολιτικός που θα τολμήσει να ηγηθεί το κόμματος, που φαίνεται να οδεύει σε σίγουρη εκλογική ήττα.
Οι εξελίξεις στην Ισπανία στέλνουν και ένα ηχηρό μήνυμα και στην Ελλάδα. Ότι η οικονομική πολιτική που στηρίζεται στην αύξηση των φόρων, σε εισπρακτικά μέτρα, στον κρατικό και κομματικό παρεμβατισμό, η πολιτική που διώκει τις επιχειρήσεις και πνίγει την ιδιωτική πρωτοβουλία, η πολιτική που στηρίζεται στην παραχώρηση επιδομάτων και τη δαιμονοποίηση του κέρδους, η πολιτική που καλλιεργεί και στηρίζεται σε ιδεολογικά στερεότυπα και αγκυλώσεις, δεν οδηγεί πουθενά. Η οικονομική ανάκαμψη δεν μπορεί να επέλθει αν δεν δημιουργηθεί το κατάλληλο επιχειρηματικό και επενδυτικό κλίμα, αν δεν δίδονται κίνητρα για επενδύσεις και παραγωγική εργασία, αν η κοινωνία δεν υιοθετήσει άλλο οικονομικό και αναπτυξιακό μοντέλο.
Η κυβερνητική πολιτική πρέπει να προωθεί ρεαλιστικά και εφαρμόσιμα μέτρα που φέρνουν απτά οικονομικά αποτελέσματα. Δεν ενδιαφέρουν τους πολίτες οι πολιτικές διακηρύξεις και προθέσεις αλλά οι οικονομικές επιδόσεις. Οι πολίτες δεν μπορούν να ζουν σε ένα “παράδεισο σοσιαλιστικής ουτοπίας” που υπόσχεται στους πάντες τα πάντα για το μέλλον, όπου οι διάφορες κομματικές νομενκλατούρες απολαμβάνουν τα αγαθά της εξουσίας και παράλληλα καταδικάζουν τους άλλους σε φτώχεια και ανέχεια. Η κοινωνία των πολιτών, οι επιχειρήσεις, οι άνθρωποι, οι οικογένειες, οι επαγγελματίες, οι επιστήμονες, οι αυτό – απασχολούμενοι, όλοι οι παραγωγικοί και δημιουργικοί παράγοντες, συλλογικά και ατομικά, πρέπει να αντισταθούν στο τέρας του κράτους – κόμματος, που προκαλεί ασφυξία στην κοινωνία, για να επιβιώσει πολιτικά και να γαντζωθεί στην εξουσία.
Η Ελλάδα χρειάζεται ένα λειτουργικό, ορθολογικά δομημένο, οικονομικά βιώσιμο και παραγωγικό αστικό κράτος που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των πολιτών και όχι των κομματαρχών.
Η πρόσφατη προεκλογική ανακοίνωση του πρωθυπουργού για βοήθημα προς τους χαμηλό - συνταξιούχους εν όψει των εορτών, δείχνει ότι η μικροπολιτική και ο λαϊκισμός έχουν βαθιές ρίζες, και στέλνουν τη χώρα κατευθείαν στην ολοκληρωτική χρεωκοπεία..
Δ.Ε. Θωμάς