«Ο καθημερινός βομβαρδισμός των νοικοκυριών με σενάρια πολύχρονης πτώσης του ΑΕΠ της χώρας και των εισοδημάτων τους, αύξησης της ανεργίας σε επίπεδα άνω του 22% του εργατικού δυναμικού, από...12,6% το 2010, χρεοκοπίας της χώρας και εξόδου της από την ευρωζώνη επέδρασαν καταλυτικά στην καταναλωτική συμπεριφορά που εκδηλώθηκε με τον υπέρμετρο περιορισμό της καταναλωτικής δαπάνης σχεδόν του συνόλου των νοικοκυριών», εκτιμούν οι αναλυτές της Alpha Bank στο τελευταίο οικονομικό δελτίο της τράπεζας.
Οι αστήρικτες αυτές σε μεγάλο βαθμό, προβλέψεις καταστροφής εκτόξευσαν στα ύψη την αβεβαιότητα των νοικοκυριών σε σχέση με τα μελλοντικά τους εισοδήματα, αφού πολλοί καταναλωτές άρχισαν να θεωρούν ότι είναι πολύ πιθανό να μην έχουν εργασία και εισοδήματα στους επόμενους μήνες. Έτσι, σε διακοπή της καταναλωτικής τους δαπάνης προέβησαν και εκείνα τα νοικοκυριά των οποίων η τρέχουσα οικονομική δυνατότητα δεν εθίγη ιδιαίτερα από τα δημοσιονομικά μέτρα και από την ύφεση, αναφέρουν οι αναλυτές της τράπεζας.
Άλλωστε, η τεράστια πτώση της αγοράς αυτοκινήτων ή διαρκών καταναλωτικών αγαθών στο δεύτερο εξάμηνο του 2010 δεν οφείλεται στην αύξηση της ανεργίας ή στη μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος. Οφείλεται στην αποχή από την κατανάλωση κυρίως των νοικοκυριών σχετικά ικανοποιητικού ή υψηλού εισοδήματος. Έτσι, οι ανωτέρω υπέρμετρα αρνητικές προβλέψεις για την μελλοντική πορεία της οικονομίας της χώρας τείνουν να αυτό-επιβεβαιωθούν, αφού οδηγούν στην υπερβολική πτώση της κατανάλωσης και, επίσης, στην πτώση των επενδύσεων, στο συνεπαγόμενο κλείσιμο των καταστημάτων και στην μεγάλη αύξηση της ανεργίας, όχι βέβαια στο 22%, αλλά και το 15% είναι εξαιρετικά οδυνηρό για την οικονομία της χώρας, τονίζουν οι αναλυτές της τράπεζας.
Η μεγάλη πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης τεκμαίρεται και από την αρνητική πορεία του δωδεκάμηνου ρυθμού ανόδου των καταναλωτικών δανείων (-4,2 % τον Δεκέμβριο το 2010 από +2% τον Δεκέμβριο του 2009 και +16% τον Δεκέμβριο του 2008), καθώς και από τη σημαντική υποχώρηση του δείκτη προσδοκιών των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου. Από την άλλη πλευρά, η αρνητική πορεία των λιανικών πωλήσεων τον Δεκέμβριο του 2010 προσδιορίστηκε και από το γεγονός ότι κατά το μήνα αυτό σημειώθηκαν σημαντικές απεργιακές κινητοποιήσεις και στάσεις εργασίας, ιδιαίτερα των μέσων μεταφοράς, που απέτρεψαν την πρόσβαση των καταναλωτών στα καταστήματα.
Οι αστήρικτες αυτές σε μεγάλο βαθμό, προβλέψεις καταστροφής εκτόξευσαν στα ύψη την αβεβαιότητα των νοικοκυριών σε σχέση με τα μελλοντικά τους εισοδήματα, αφού πολλοί καταναλωτές άρχισαν να θεωρούν ότι είναι πολύ πιθανό να μην έχουν εργασία και εισοδήματα στους επόμενους μήνες. Έτσι, σε διακοπή της καταναλωτικής τους δαπάνης προέβησαν και εκείνα τα νοικοκυριά των οποίων η τρέχουσα οικονομική δυνατότητα δεν εθίγη ιδιαίτερα από τα δημοσιονομικά μέτρα και από την ύφεση, αναφέρουν οι αναλυτές της τράπεζας.
Άλλωστε, η τεράστια πτώση της αγοράς αυτοκινήτων ή διαρκών καταναλωτικών αγαθών στο δεύτερο εξάμηνο του 2010 δεν οφείλεται στην αύξηση της ανεργίας ή στη μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος. Οφείλεται στην αποχή από την κατανάλωση κυρίως των νοικοκυριών σχετικά ικανοποιητικού ή υψηλού εισοδήματος. Έτσι, οι ανωτέρω υπέρμετρα αρνητικές προβλέψεις για την μελλοντική πορεία της οικονομίας της χώρας τείνουν να αυτό-επιβεβαιωθούν, αφού οδηγούν στην υπερβολική πτώση της κατανάλωσης και, επίσης, στην πτώση των επενδύσεων, στο συνεπαγόμενο κλείσιμο των καταστημάτων και στην μεγάλη αύξηση της ανεργίας, όχι βέβαια στο 22%, αλλά και το 15% είναι εξαιρετικά οδυνηρό για την οικονομία της χώρας, τονίζουν οι αναλυτές της τράπεζας.
Η μεγάλη πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης τεκμαίρεται και από την αρνητική πορεία του δωδεκάμηνου ρυθμού ανόδου των καταναλωτικών δανείων (-4,2 % τον Δεκέμβριο το 2010 από +2% τον Δεκέμβριο του 2009 και +16% τον Δεκέμβριο του 2008), καθώς και από τη σημαντική υποχώρηση του δείκτη προσδοκιών των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου. Από την άλλη πλευρά, η αρνητική πορεία των λιανικών πωλήσεων τον Δεκέμβριο του 2010 προσδιορίστηκε και από το γεγονός ότι κατά το μήνα αυτό σημειώθηκαν σημαντικές απεργιακές κινητοποιήσεις και στάσεις εργασίας, ιδιαίτερα των μέσων μεταφοράς, που απέτρεψαν την πρόσβαση των καταναλωτών στα καταστήματα.