Ξεπέρασαν τους 34.000 οι φοιτητές εξωτερικού

Πρωταθλήτρια η Ελλάδα, αναλογικά με τον πληθυσμό της, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ


Από τις ΗΠΑ έως την Αυστραλία και από τη Νορβηγία έως την Κίνα συναντά κανείς Ελληνες φοιτητές που σπουδάζουν σε πανεπιστήμια όλου του κόσμου για να αποκτήσουν πτυχίο στον κλάδο που ονειρεύονται να... σταδιοδρομήσουν επαγγελματικά. Την ίδια ώρα που η ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει την τελευταία δεκαετία διευρυνθεί με νέα τμήματα, και τα ΑΕΙ δέχονται πάνω από 80.000 εισακτέους ετησίως, υπάρχουν χιλιάδες που επιλέγουν την οδό της μετανάστευσης. Είτε επειδή εισήλθαν σε σχολή πολύ κατώτερη των προσδοκιών τους (και έχουν την οικονομική δυνατότητα να φύγουν...) είτε επειδή εκτιμούν ότι η φοίτηση σε ελληνικό ΑΕΙ δεν αντανακλά στο επίπεδο των ικανοτήτων και των επιστημονικών φιλοδοξιών τους.


Μάλιστα, με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για το 2010, στο εξωτερικό σπούδαζαν 34.196 φοιτητές, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην πρώτη θέση της φοιτητικής μετανάστευσης, αναλογικά με τον πληθυσμό της. Ενδεικτικό είναι ότι το όνειρο παραμένει προσδεδεμένο στα παραδοσιακά επαγγέλματα που στα χρόνια της μεταπολιτευτικής ανάπτυξης εξασφάλιζαν καλές απολαβές και κοινωνική καταξίωση: γιατρός, μηχανικός, δικηγόρος, οικονομολόγος.


Αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία του Διεπιστημονικού Οργανισμού Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (ΔΟΑΤΑΠ) για τις αιτήσεις που δέχθηκε την πενταετία 2005-2010 για ακαδημαϊκή αναγνώριση πτυχίου. Συνολικά κατετέθησαν 49.734 αιτήσεις για αναγνώριση πρώτου πτυχίου, μεταπτυχιακού τίτλου και διδακτορικού. Από αυτές οι 27.169 αφορούσαν πρώτο πανεπιστημιακό τίτλο (ποσοστό 54,6%), οι 19.247 μεταπτυχιακούς τίτλους (38,7%) και οι 3.318 διδακτορικά (6,7%).


Παρότι μεταξύ των αιτήσεων περιλαμβάνονται και εκείνες των ξένων πτυχιούχων που μετανάστευσαν στη χώρα, η συντριπτική πλειονότητα αφορά Ελληνες, οι οποίοι επέλεξαν να σπουδάσουν σε ΑΕΙ της Ευρώπης και των ΗΠΑ.


Συγκεκριμένα:


- Πάνω από οκτώ στους δέκα (84,8%), δηλαδή οι 42.189, σπούδασαν σε χώρες της Ε.Ε., την Ελβετία και τη Νορβηγία. Οι 21.906 προπτυχιακοί φοιτητές αποτελούν το 52% του συνόλου, ενώ οι 20.283 μεταπτυχιακοί (οι 17.536 απόφοιτοι μεταπτυχιακού προγράμματος και οι 2.747 κάτοχοι διδακτορικού) το 48%.


- Ακολουθούν όσοι επέλεξαν να σπουδάσουν στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Από τις χώρες αυτές κατετέθησαν στον ΔΟΑΤΑΠ 3.796 πτυχία (7,6% επί του συνόλου), τα οποία είναι σχεδόν ισόποσα μοιρασμένα ανάμεσα στα προπτυχιακά (1.928 - 50,7%) και τους μεταπτυχιακούς τίτλους (1.862, εκ των οποίων 1.376 μεταπτυχιακά και 492 διδακτορικά - συνολικό ποσοστό 49,3%).


- Από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες κατετέθησαν 2.825 πτυχία (5,6%), η πλειονότητα των οποίων είναι από χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης. Τα περισσότερα είναι βασικοί τίτλοι (2.579-91%) έναντι μόλις 246 μεταπτυχιακών τίτλων.


- Με ποσοστό κάτω του 1% είναι τα πτυχία από την Ασία (392-0,8%), την Ωκεανία (284-0,6%), την Αφρική (194-0,4%) και την Κεντρική και Νότια Αμερική (54-0,1%).


- Η χώρα που συγκεντρώνει τους περισσότερους Ελληνες είναι η Βρετανία. Περισσότεροι από τους μισούς σπούδασαν εκεί. Από τα πανεπιστήμιά της προέρχεται το 50,97% των βασικών τίτλων, το 69,21% των μεταπτυχιακών και το 51,01% των διδακτορικών.


- Ευκρινές αποτύπωμα για τη σημασία που δίνουν οι Ελληνες στην αξία του ΑΕΙ σε συνδυασμό με το κόστος σπουδών και διαβίωσης, δίνουν οι διαφοροποιήσεις ανά επίπεδο σπουδών. Ετσι, στα προπτυχιακά μετά τη Βρετανία, ακολουθεί η Ιταλία (με 11,25%) και οι ΗΠΑ (5,95%), η Γερμανία (4,37%), η Βουλγαρία (4,02%) και η Γαλλία (2,78%). Ομως, στους μεταπτυχιακούς τίτλους τη δεύτερη θέση μετά τη Βρετανία κατέχουν τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ (με 7,11%) και ακολουθούν της Γαλλίας (7,02%) και της Γερμανίας (3,67%). Τη δεύτερη θέση, επίσης, παίρνουν τα πανεπιστήμια των ΗΠΑ στους διδακτορικούς τίτλους (με 13,55%) και ακολουθούν της Γερμανίας (11,02%) και της Γαλλίας (7,77%).



Επιλογή χώρας αναλόγως με τις σπουδές


Μηχανικοί και οικονομολόγοι στη Βρετανία, ψυχολογία και καλές τέχνες στη Γαλλία, ιατρική στα Βαλκάνια. Σε κάθε χώρα οι Ελληνες, με βάση τα στοιχεία του ΔΟΑΤΑΠ, επιλέγουν συγκεκριμένους επιστημονικούς κλάδους. Ενδεικτικά, στη Βρετανία επιλέγονται οι κλάδοι των μηχανικών, τα οικονομικά και η διοίκηση επιχειρήσεων, η νομική και η ψυχολογία. Στις ΗΠΑ εκτός από τους κλάδους των μηχανικών, της διοίκησης επιχειρήσεων και των οικονομικών, επιλέγονται η ψυχολογία και η αγγλική γλώσσα. Μεταξύ των στοιχείων του ΔΟΑΤΑΠ υπάρχουν και οι αιτήσεις αποφοίτων από τουρκικά ΑΕΙ, οι περισσότεροι των οποίων είναι γιατροί, μηχανικοί, οικονομολόγοι, παιδαγωγοί και καθηγητές αγγλικών. Από την άλλη, τα περισσότερα πτυχία από Βουλγαρία, Ρωσία και Σερβία είναι Ιατρικής. Από την Αφρική οι περισσότεροι που ζήτησαν αναγνώριση του πτυχίου τους ήταν από την Αίγυπτο (τα πιο πολλά πτυχία ήταν μηχανικών, κτηνιατρικής και νομικής) και τη Νότιο Αφρική (τα περισσότερα ήταν αγγλικής γλώσσας, ψυχολογίας και οικονομικών). Από άλλες χώρες, ψηλά στη λίστα με τα περισσότερα προς αναγνώριση πτυχία εμφανίζονται η Συρία (η πλειονότητα από κλάδους μηχανικών, καλών τεχνών και νομικής) και η Ιορδανία (ιστορία, βιολογία, οδοντιατρική). Τέλος, τα περισσότερα πτυχία από την Αυστραλία ήταν παιδαγωγικών, αγγλικής γλώσσας, μηχανικών, ψυχολογίας και βιολογίας.