Η 37η επέτειος της Μεταπολίτευσης του 1974 βρίσκει τη χώρα να αποφεύγει, για δεύτερη φορά την τελευταία διετία, την άτακτη ανοικτή χρεοκοπία και την (εκτός κι εντός) στάση πληρωμών.
Βάσει των αποφάσεων της εκτάκτου Συνόδου Κορυφής στην Ευρωζώνη την 21η Ιουλίου 2011 με ημιαναδιαρθρωμένο το δημόσιο χρέος της μπορεί να «ανασάνει» για τη διαχείρισή του... βραχυπρόθεσμα (2011-2012) και μεσοπρόθεσμα (2020). Ξανάρχεται αντιμέτωπη με τα πρωταρχικά ελλείμματα που οδήγησαν στην κρίση χρέους.
Χρόνια πρωτογενή δημοσιονομικά ελλείμματα και χρόνια ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι εδώ. Παράγονται μηνιαίως δημοσιονομικά ελλείμματα της τάξης των 2,2-2,4 δισ. ευρώ, ήτοι μεταξύ του 0,9% και 1,1% του ΑΕΠ. Παράγονται μηνιαίως ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της τάξης του 0,8%-1% του ΑΕΠ. Η εναπομείνασα παραγωγική βάση, αν και μαχόμενη, φθίνει, τροφοδοτώντας την ανοικτή ανεργία.
Ενώ η Γ' Ελληνική Δημοκρατία, αυτή της Μεταπολίτευσης, πλησιάζει προς ψήφιση του νόμου 4.000 - σχεδόν 4.000 νόμοι ψηφίσθηκαν για να μας φέρουν ως εδώ, με τους σχεδόν 150 τελευταίους μέρος της προσπάθειας, υποτίθεται, να αποφευχθεί η ανοικτή χρεοκοπία, η εγχώρια κρατι(κομματι)κή «φούσκα» και οι εκτενείς ιδιωτικοδημόσιες παραφυάδες της που έφεραν την εθνική χρεοκοπία, δεν ορρωδούν προ κανενός νόμου, περιορισμού και κινδύνου. Χρεοκοπούν «τους άλλους».
Πριν η Γ' Ελληνική Δημοκρατία ψηφίσει τον δικό της νόμο 4.000 (σημειωτέον, ο προηγούμενος νόμος 4.000 του 1959 σκοπούσε, στο κλίμα της εποχής, στην καταπολέμηση του «τεντιμποϊσμού» - «τη θρασύτητα και την προκλητικότητα έναντι της κοινωνίας») είναι ευρύτατη η κατάρρευση της αξιοπιστίας του πολιτ(ευτ)ικού συστήματος και η διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής, με φθίνουσες τις στοιχειώδεις κοινωνικές συμβάσεις, αλλεπάλληλες συγκρούσεις, ενίοτε και «τυφλές» - ούτε λόγος για κοινωνικό συμβόλαιο.
Με κοινωνία σε χρεοκοπία (βλ. «En Grece, la faillite d' une societe », Les Echos, 11 mai 2010) η Κρίσιμη Μετάβαση που εκκρεμεί γίνεται κρισιμότερη, το «εφάπαξ» της Μεταπολίτευσης ως κόστος αναδιάρθρωσης/προσαρμογής κοινωνίας και οικονομίας αυξάνεται, καθώς μένουν πλέον κυρίως τα «φύκια» της Μεταπολίτευσης . Τώρα δεν χωρεί το «Μεταρρυθμίστε τον κρατι(κομματι)σμό» που ίσχυε πριν 5 χρόνια. Για τον κρατι(κομματι)σμό και τις εκτενείς ιδιωτικοδημόσιες παραφυάδες του δεν υπάρχει μεταρρύθμιση.
Υπάρχει ζήτημα ριζικής χρεοκοπίας / αναδιάρθρωσης θεσμών. Με κατανόηση ότι, τηρουμένων των αναλογιών, θεσμοί, πρόσωπα (και δαπάνες) του πολιτ(ευτ)ικού συστήματος αντιμετωπίζονται τόσο ή περισσότερο απαξιωτικά όσο, πριν μισό αιώνα, οι θεσμοί της «Βασιλικής Χορηγίας» και η προίκα της πριγκιπίσσης Σοφίας.
Τώρα, ατυχώς, η απαξία αφορά πλείονες θεσμούς, πλείονα πρόσωπα δυσκολευόμενα να (απο)δείξουν ότι «δεν είναι όλοι ίδιοι». Μεγάλες κρίσεις λύνονται με μεγάλες τομές, και το δημοψήφισμα για την Δ' Ελληνική Δημοκρατία θα ήταν ένα πρώτο μικρό βήμα στη μακρά και επίπονη πορεία ανόρθωσης.
Χ. Α. Ιωάννου
