Τις τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης του τουρισμού τονίζει η μελέτη "Η Ελλάδα 10 χρόνια μπροστά", που πραγματοποίησε η εταιρία συμβούλων McKinsey & Co. για λογαριασμό του ΣΕΒ.
Τα στοιχεία από τη... φετινή τουριστική κίνηση επιβεβαιώνουν την άποψη του διεθνούς οίκου, σύμφωνα με την οποία με απλές κινήσεις η Ελλάδα μπορεί να κάνει μικρά θαύματα. Ο τουριστικός κλάδος βρίσκεται κοντά στην ικανοποίηση του στόχου για αύξηση της κίνησης κατά 10%, όχι μόνο λόγω των προβλημάτων σε ανταγωνιστικές αγορές της Μεσογείου (Αίγυπτος και υπόλοιπη βόρεια Αφρική) αλλά και γιατί μειώθηκε ο ΦΠΑ (που τώρα αυξάνεται!) στα καταλύματα και βελτιώθηκαν οι διαδικασίες για τη χορήγηση βίζας στη Ρωσία.
Η διοίκηση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) επισημαίνει πως απαιτούνται σημαντικές πρωτοβουλίες για να διατηρηθούν οι θετικοί ρυθμοί τη νέα σεζόν, καθώς από όλα τα ευεργετικά μέτρα ή τις συγκυρίες του 2011 θα επαναληφθεί μόνο το νέο καθεστώς βίζας από τη Ρωσία.
Τα στοιχεία του ΣΕΤΕ για τις αφίξεις στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου δείχνουν ετήσια αύξηση 9,95%. Οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στα 13 μεγαλύτερα αεροδρόμια της χώρας έφτασαν τα 6.458.612 από 5.874.144 το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Ανοδικά κινείται και ο Αύγουστος, παρά τους φόβους για πιέσεις εξαιτίας των πολυήμερων κινητοποιήσεων των ιδιοκτητών ταξί τον προηγούμενο μήνα.
Η Αθήνα, πάντως, πλήρωσε την κοινωνική αναταραχή που φέρνει η οικονομική κρίση, καθώς οι αφίξεις στην πρωτεύουσα είναι μειωμένες κατά σχεδόν 3%, στο 1,66 εκατομμύριο. Πάντως, η πτώση της επιβατικής κίνησης στο "Ελευθέριος Βενιζέλος" συνδέεται και με τα υψηλά τέλη για τα οποία παραπονούνται εδώ και χρόνια οι αεροπορικές εταιρίες και ο τουριστικός κλάδος εν γένει.
Παρ' όλα αυτά, τα έσοδα του τουριστικού κλάδου δεν θα αυξηθούν με τον ίδιο ρυθμό γιατί αρκετά ξενοδοχεία αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε μεγαλύτερη συμπίεση των τιμών, ενώ οι Έλληνες τουρίστες (συνήθη... θύματα καθώς πλήρωναν πολλαπλάσιες τιμές έναντι των ξένων, οι οποίοι επωφελούνται από τα πακέτα) περιόρισαν τις διακοπές και τα χρήματα που δαπανούν.
Πλήγμα δέχτηκαν τα νησιά του βόρειου Αιγαίου, παραδοσιακός προορισμός οικογενειών από την Ελλάδα, και οι τοπικοί παράγοντες μιλούν για μείωση της εγχώριας κίνησης κατά ποσοστό άνω του 20%.
Ακόμα και οι ξένοι τουρίστες έχουν περιορίσει τη μέση διάρκεια παραμονής τους στις 8 - 9 διανυκτερεύσεις από τις 12 - 14 στις καλές ημέρες πριν από τη διεθνή κρίση του 2008.
Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στο πρώτο εξάμηνο του 2011 ήταν αυξημένες κατά 12,55% έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου και έφτασαν τα 3,2 δισ. ευρώ. Τον Ιούνιο οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν 21,7% έναντι του 2010 και έφτασαν το 1,49 δισ. ευρώ. Το τρίτο τρίμηνο (Ιούλιος - Σεπτέμβριος) είναι η αιχμή του ελληνικού τουρισμού.
Φέτος διαπιστώθηκε και κάτι άλλο: οι πρωτοβουλίες των τοπικών κοινωνιών μπορούν να φέρουν ταχύτερα αποτελέσματα από την αναμονή για κινητοποίηση του αργοκίνητου μηχανισμού του Δημοσίου.
Πρωταθλητές στις αφίξεις στο επτάμηνο είναι η Ρόδος και η Κως, με αύξηση 28,26% και 26,25% αντίστοιχα, χάρη στις συμφωνίες με αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους. Σημαντικά τα οφέλη και για τη Θεσσαλονίκη, που καταγράφει αύξηση αφίξεων σχεδόν 12% στο επτάμηνο.
Φέτος εκτιμάται πως θα πραγματοποιηθούν περισσότερα από 15.000 δρομολόγια από περίπου 15 αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους, σε 22 ελληνικούς προορισμούς. Η αύξηση των αφίξεων μέσω των τελευταίων εκτιμάτων στο 15% έναντι του 2010. Γι’ αυτό και πολλοί προβληματίζονται από τις πληροφορίες για προβλήματα στις σχέσεις τοπικών αρχών με τους ισχυρούς των αεροπορικών εταιριών χαμηλού κόστους.
Σύμφωνα με τη μελέτη της McKinsey, η συνεισφορά του τουρισμού στο ΑΕΠ μπορεί να φτάσει το 21% - 22% του ΑΕΠ (από 15,8% το 2010) με σχετικά απλές πρωτοβουλίες όπως:
α) Απόκτηση μεριδίου 0,5% - 2% από τις τουριστικές αγορές της Κίνας και της Ρωσίας.
β) Αύξηση των αποβιβάσεων τουριστών από τα κρουαζιερόπλοια.
γ) Επένδυση σε μαρίνες και η γενικότερη ενίσχυση του yachting.
δ) Παράταση της τουριστικής περιόδου.
Τα στοιχεία της McKinsey δείχνουν πως υπάρχουν και περιθώρια για ενίσχυση των εσόδων ανά τουρίστα, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλότερα από αρκετούς ανταγωνιστές της στη Μεσόγειο. Το μέσο έσοδο ανά τουρίστα ήταν 121 ευρώ το 2000 και έφτασε τα 142 το 2009, όταν στην Τουρκία και στην Ισπανία φτάνει τα 162 ευρώ, ενώ στην Ιταλία τα 200. Μάλιστα, αν αφαιρεθεί η δαπάνη για διαμονή, τα χρήματα που αφήνει κάθε ημέρα ένας τουρίστας που επισκέπτεται την Ελλάδα περιορίζονται στα 31 ευρώ, όταν στην Τουρκία είναι 43 και στην Ιταλία 48 ευρώ.
Απογοήτευση για τις μαρίνες
Απογοητευτική είναι η εικόνα που παρουσιάζει η μελέτη για τη θέση της χώρας μας στον τομέα της μαρίνας. Η Κροατία έχει σήμερα 10 μαρίνες ανά 100 χιλιόμετρα ακτογραμμής, η Ιταλία 9, η Τουρκία 5 και η Ελλάδα μόλις 2. Σήμερα στην Κροατία λειτουργούν 58 μαρίνες, στην Ιταλία 68, στην Τουρκία 36 και στην Ελλάδα (με την τεράστια ακτογραμμή) μόλις 32.
Όσον αφορά στην κρουαζιέρα, η Ελλάδα έχει μερίδιο 21% στις επισκέψεις κρουαζιερόπλοιων στη Μεσόγειο, αλλά μόλις το 10% των αποβιβάσεων τουριστών.
Το 50% των τουριστών έρχεται στην Ελλάδα το τρίτο τρίμηνο του έτους (Ιούλιο - Σεπτέμβριο), όταν π.χ. στην Πορτογαλία το 1/3 των επισκέψεων καταγράφεται τους χειμερινούς μήνες (λόγω των γηπέδων γκολφ κ.λπ.).
