Παρά τα θετικά μηνύματα από τη συνάντηση Σαμαρά – Παπανδρέου, η ευόδωση των προσπαθειών κατευνασμού της κρίσης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από εδώ και πέρα από την πορεία της Ιταλίας.
Η γειτονική μας χώρα έχει ελεγχόμενο μεν έλλειμμα, βαριά βιομηχανία και ισχυρή παραγωγική βάση στη γεωργία και τις υπηρεσίες (τουρισμός κλπ.), αλλά επίσης υπέρογκο χρέος.
Το κυριότερο: βρίσκεται στη δίνη μίας πολιτικής κρίσης ανάλογη με αυτήν που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και κυβερνάται από έναν άνθρωπο αποδεδειγμένα πεισματάρη και διεφθαρμένο.
Παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις της ΕΚΤ στην αγορά ομολόγων, τα επιτόκια των δεκαστών τίτλων του Ιταλικού δημοσίου ξεπερνούν πλέον το 6,4% και πλησιάζουν ανησυχητικά στο απόλυτο όριο που οδήγησε την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία στον μηχανισμό στήριξης. Ακόμη και αν δεν αυξηθεί παραπάνω, το spread των 450 μονάδων βάσης των Ιταλικών δεκαετών με το Γερμανικό bund και το spread των Ιταλικών CDS στις 490 μονάδες βάσης δεν είναι διατηρήσιμα ούτε καν βραχυπρόθεσμα. Το πακέτο λιτότητας που ανακοίνωσε ο κ. Μπερλουσκόνι είναι τόσο χαλαρό που μάλλον επέτεινε την ανησυχία, παρά καθησύχασε τις αγορές και το ΔΝΤ έχει ήδη εγκατασταθεί στη γείτονα χώρα, προς το παρόν σε εποπτικό ρόλο. Ήδη, έχουν αρχίσει να ακούγονται φωνές στη Ρώμη υπέρ του σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας και δεν αποκλείεται ο Μπερλουσκόνι να ανατραπεί στην αυριανή ψηφοφορία στην Ιταλική βουλή. Αν γίνουν εκλογές, δεν ξέρουμε που θα καταλήξουν και κανείς δεν αμφιβάλλει ότι το κλίμα πολιτικής αστάθειας διαλύει την ήδη κλονισμένη εμπιστοσύνη των αγορών.
Αυτό που πρέπει να τονιστεί εδώ είναι ότι η Ιταλία δεν μπορεί να διασωθεί με τους υφιστάμενους μηχανισμούς στήριξης που υπάρχουν στην ευρωζώνη (EFSF και αργότερα ESM). Επιπλέον, αν σκάσει το Ιταλικό χρέος, θα συμπαρασύρει στο διάβα του τις περισσότερες Ευρωπαϊκές τράπεζες – μικρές και μεγάλες. Χώρες όπως η Γαλλία (ακόμη και η Γερμανία) θα χάσουν άμεσα τα τρία Α τους από τους οίκους αξιολόγησης. Και η ευρωζώνη θα μπει σε νέα ύφεση που θα συμπαρασύρει μαζί της ολόκληρο τον πλανήτη, συμπεριλαμβανομένης και της Ασίας, αφού πρόκειται για τη μεγαλύτερη αγορά του πλανήτη. Θα πρέπει τότε να βρεθεί μία ριζική λύση, η οποία ίσως να είναι η παραμονή στο ευρώ μόνο των «ξανθών» Ευρωπαίων και η εκπαραθύρωση όλων των υπολοίπων, ή το τύπωμα χρήματος – πολύ χρήματος όμως...
Ό,τι και να συμβεί πάντως, η Ελλάδα θα είναι σε καλύτερη θέση να το αντιμετωπίσει, αν έχει μία κυβέρνηση στελεχωμένη από ικανά πρόσωπα και με συντριπτική στήριξη από τη Βουλή. Αν δηλαδή αντιμετωπίσει την καταιγίδα ενωμένη. Και αυτό ελπίζουμε να γίνει απόψε...
Ν.Μαλεβίτης
