Στα τέλη του 1985, η Ελλάδα περνούσε μία ακόμη συναλλαγματική κρίση υπό καθεστώς δραχμής.Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, σε συνδυασμό με τη γαλαντόμο πολιτική εισοδημάτων της πρώτης τετραετίας του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου, είχε διογκώσει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και είχε μειώσει τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας κάτω από τα 500 εκατ. δολάρια...
Η χώρα απέφυγε τα χειρότερα γιατί έλαβε δάνειο υπό όρους από τους εταίρους μας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, όπως.. νομίζουμε ότι αποκαλούνταν η Ευρωπαϊκή Ένωση εκείνη την εποχή.
Ένας από τους όρους εκείνου του δανείου αφορούσε τις προσλήψεις στο δημόσιο. Όμως, δεν τηρήθηκε.
Αν είχαμε τηρήσει τον κανόνα να προσλαμβάνουμε έναν δημόσιο υπάλληλο για κάθε δύο η τρεις που αποχωρούσαν από τότε μέχρι σήμερα, η Ελλάδα δεν θα είχε φθάσει σε αυτό το σημείο, μας έλεγε ο Σπύρος Παπανικολάου στις αρχές του 2010.
Ο κ. Παπανικολάου γνώριζε από πρώτο χέρι τι γινόταν εκείνη την εποχή, γιατί ήταν υπεύθυνος για τον διεθνή δανεισμό της χώρας μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ αργότερα ανέλαβε επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ για κάμποσα χρόνια, μέχρι τις αρχές του 2010.
Η ανάληψη των καθηκόντων του υπουργού Οικονομικών από τον μεθοδικό κ. Σημίτη, εκείνη την περίοδο, και η εφαρμογή ενός περιοριστικού προγράμματος για κάπου δύο χρόνια βελτίωσε αισθητά τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας
Όμως, η απομάκρυνση του κ. Σημίτη και η εκ νέου εφαρμογή μιας επεκτατικής οικονομικής πολιτικής έφερε τη χώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας το 1989.
Στο βιβλίο του δημοσιογράφου Τάκη Μίχα, που φέρει τον τίτλο «Μαύρη Βίβλος» και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Οξύ, διαβάζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν έξαλλη με την ασυνέπεια της Ελλάδας εκείνη την περίοδο.
Σε επιστολή που υπέγραφαν τότε ο τότε πρόεδρος της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ και ο αρμόδιος επίτροπος κ. Κριστόφερσεν προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον αείμνηστο Ξενοφώντα Ζολώτα, προειδοποιούσαν ότι, αν δεν ληφθούν μέτρα, «κινδυνεύει να υπονομευθεί μόνιμα η πορεία της Ελλάδας προς την Ενιαία Αγορά, την Οικονομική και Νομισματική Ένωση και την ευρωπαϊκή ενοποίηση».
Στην ίδια επιστολή αναφερόταν ότι «διακυβεύεται η αξιοπιστία της χώρας στο εξωτερικό» και ότι «το μέγεθος και η αύξηση του δημόσιου χρέους και του εξωτερικού χρέους της Ελλάδας κινδυνεύουν να βλάψουν τη φερεγγυότητά της».
Οι ίδιοι υπενθύμιζαν ότι δεν τηρήθηκαν οι όροι του δανείου που έλαβε η χώρα το 1985, προσθέτοντας ότι η Κομισιόν βρισκόταν σε δύσκολη θέση γιατί θιγόταν η αξιοπιστία της στις διεθνείς αγορές.
Η Κομισιόν «θα βρισκόταν στη δύσκολη θέση να έχει συμμετάσχει και να έχει συνδέσει την ίδια την αξιοπιστία της με απόφαση δανείου οι όροι του οποίου δεν τηρήθηκαν από τον οφειλέτη».
Αν και δεν γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες της περιόδου, η Ελλάδα επέζησε, αν και έφθασε σε κάποιο σημείο το 1990 να σκέφτεται την προσφυγή στο ΔΝΤ, κάτι που τελικά δεν συνέβη γιατί ο τότε πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης δεν υπέγραψε το σχετικό κείμενο, σύμφωνα με αξιόπιστο άτομο.
Όλα αυτά είναι φυσικά Ιστορία.
Όμως, δείχνουν επίσης ότι η Ιστορία συχνά επαναλαμβάνεται.
Στην προκειμένη περίπτωση, η Ελλάδα έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τα δάνεια που πήρε από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ, αλλά δίνει την εντύπωση ότι προσπαθεί να αποφύγει την υλοποίησή τους.
Κι αν οι αστοχίες στην επίτευξη των στόχων για το έλλειμμα μπορούν να αποδοθούν στο μίγμα της δημοσιονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται, η μη υλοποίηση άλλων δεσμεύσεων που συνδέονται με τις μεταρρυθμίσεις, π.χ. απελευθέρωση επαγγελμάτων, και στοχεύουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας οφείλεται αλλού.
Όμως, η συγκεκριμένη συμπεριφορά αθέτησης των συμφωνηθέντων, ιδίως στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων, κάνει κακό στην εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, χάνεται πολύτιμος χρόνος και εξοργίζει τους δανειστές, που δείχνουν μικρότερη επιείκεια στη μη επίτευξη των στόχων στο δημοσιονομικό μέτωπο.dr money.
