Θεωρητικά τουλάχιστον η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις, μετά την πάροδο κάποιων δύσκολων ετών, να τρώει με χρυσά κουτάλια.
Όμως, η απόσταση από τη θεωρία στην πράξη σε ορισμένες περιπτώσεις είναι μεγάλη…
Αυτό έλεγε ο... πατέρας στον γιο του τον Τοτό…
Στη θεωρία, λοιπόν, η Ελλάδα μπορεί να γίνει το Silicon Valley της Ευρώπης, λένε σήμερα γνωστοί παράγοντες του κλάδου πληροφορικής και επικαλούνται σχετικό ερώτημα που θέτει σε συνέδριό του o Economist.
Στη θεωρία πάλι, η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε διαμετακομιστικό κέντρο της Μεσογείου, το Ελληνικό να γίνει παγκόσμιος τουριστικός προορισμός κ.λπ.
Στη θεωρία τέλος, πολύ μεγάλες επενδύσεις βρίσκονται στα σκαριά, ικανές όχι μόνο να προσφέρουν δουλειές και θέσεις εργασίας στην Ελλάδα της μαζικής ανεργίας, αλλά και να αλλάξουν ριζικά την εικόνα της χώρας και να αυξήσουν δραστικά την παραγωγικότητα της οικονομίας (πολύ περισσότερο απ’ ό,τι οι νέες μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα, που εισηγείται η τρόικα).
Μόνο για την Ελλάδα, μερικές από αυτές τις επενδύσεις είναι:
-Οι μεγάλοι αυτοχρηματοδοτούμενοι οδικοί άξονες.
-Μεγάλα έργα κατασκευών και πληροφορικής που είναι ενταγμένα στο ΕΣΠΑ (του υπουργείου Οικονομικών για τη σύλληψη της φοροδιαφυγής, για εξοικονόμηση πόρων μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, που στις μέρες μας σέρνεται, ταλαιπωρώντας εκατομμύρια ασφαλισμένους, για την ασφάλεια της χώρας και των πολιτών της κ.λπ.).
-Το περιβόητο έργο των οπτικών ινών «Fiber To The Home» (γύρω στα 2 δισ. ευρώ), μέσω του οποίου θα προσφέρονται αναβαθμισμένες ευρυζωνικές υπηρεσίες σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
-Η υπογειοποίηση των καλωδίων της ΔΕΗ για λόγους οικονομίας, υγείας και αισθητικής (τάση που έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη και καθυστερεί στην Ελλάδα).
-Η υπόγεια καλωδιακή σύνδεση των νησιών, με στόχο την ομαλή και πολύ φθηνότερη ηλεκτροδότηση των νησιών μας. Ήδη έχει προκηρυχτεί το έργο της διασύνδεσης των Κυκλάδων (γύρω στο 0,5 δισ. ευρώ) και στα απώτερα σχέδια συμπεριλαμβάνονται οι συνδέσεις Αγίου Γεωργίου-Λαυρίου, Αττικής-Άνδρου, Θάσου-Καβάλας, Εύβοιας-Χίου-Μυτιλήνης, Πελοποννήσου-Κρήτης κ.λπ.
Πολλές ελληνικές εταιρείες όμως -άρα και η ελληνική οικονομία- μπορούν να ωφεληθούν και άμεσα και έμμεσα από μια σειρά αντίστοιχων μεγάλων επενδύσεων που σχεδιάζονται στις χώρες της Ευρώπης.
Για παράδειγμα, μετά το πυρηνικό δυστύχημα στην Ιαπωνία, η Γερμανία αποφάσισε μέχρι το 2020 να υποκαταστήσει την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Άρα, η Ελλάδα θα μπορούσε να ευνοηθεί και από προγράμματα τύπου Ήλιος.
Ενδεικτικό είναι ότι η World Wind Energy Association προβλέπει πως το 2020 θα υπάρχουν στην Ευρώπη αιολικά πάρκα ισχύος 1,5 εκατ. MW, όταν το 2011 η ισχύς των αιολικών πάρκων ανερχόταν μόλις γύρω στα 240 χιλ. MW (οι ίδιες προβλέψεις αναφέρουν 600 χιλ. MW το 2015).
Μόνο και μόνο αυτές οι τεράστιες επενδύσεις θα δώσουν πολύ μεγάλες δουλειές στις βιομηχανίες (άρα και σε σειρά ελληνικών ομίλων), αλλά και θα οδηγήσουν σε πολυδάπανες επενδύσεις δικτύων που σήμερα είναι ανεπαρκή σε όγκο και εν πολλοίς πεπαλαιωμένα (έγιναν κυρίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο).
Μερικά από τα σχεδιαζόμενα σημαντικά έργα στην Ευρώπη είναι οι υπόγειες καλωδιακές διασυνδέσεις Ιταλίας-Μαυροβουνίου, Σκωτίας-Ουαλίας, Βαλεαρίδων Νήσων-Ισπανίας κ.λπ.
Μεγάλες επενδύσεις σχεδιάζονται στην Ευρώπη και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, καθώς μέσω οπτικών ινών σήμερα είναι συνδεδεμένα γύρω στα 11 εκατ. νοικοκυριά, όταν το 2015 ο αριθμός αυτός προβλέπεται να αυξηθεί στα 32,6 εκατ. (πηγή FTTH Council Europe).
Kαι τώρα προσγείωση στην πραγματικότητα…
Οι περισσότερες όμως από όλες τις προαναφερόμενες επενδύσεις εξακολουθούν να βρίσκονται σήμερα μόνο στα χαρτιά εξαιτίας δύο κυρίως προβλημάτων:
-Το πρώτο σχετίζεται με αποφάσεις που αφορούν το πολιτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, οι επενδύσεις σε δίκτυα είναι πολύ μεγάλες και καλούνται να αποδώσουν σε μεγάλο βάθος χρόνου (δεκαετίες). Άρα, προαπαιτούμενο είναι η ύπαρξη μακροχρόνιας πολιτικής σταθερότητας σε μια Ευρώπη που για διάφορους λόγους βρίσκεται σε κατάσταση ανησυχίας.
-Και το δεύτερο σχετίζεται με το ζήτημα της χρηματοδότησης. Τόσο στην Ελλάδα των μεγάλων μακροοικονομικών προβλημάτων, όσο και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η χρηματοδότηση τόσο μεγάλων projects φαντάζει σήμερα σε πολλές περιπτώσεις από δύσκολη έως αδύνατη.
-Παράγοντες της αγοράς πιστεύουν πως, αν η ευρωζώνη συνεχίσει απαρέγκλιτα την πολιτική της σκληρής λιτότητας, χωρίς να δώσει αναπτυξιακή διάσταση στο ακολουθούμενο μίγμα οικονομικής πολιτικής, τότε δύσκολα πολλά από τα μεγάλα έργα θα προχωρήσουν, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον…
Οπότε και η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας θα μπει στον πάγο.
ΥΓ.: Ειδικότερα για την Ελλάδα, επιπλέον μεγάλα εμπόδια είναι η έλλειψη οργάνωσης, η απουσία μακροπρόθεσμων-στρατηγικών στόχων, η υποτυπώδης οργάνωση της κρατικής μηχανής κ.ά.
Άλλωστε, αφού με τα χίλια ζόρια καταφέραμε να αποκτήσουμε κυβέρνηση, είδαμε τρεις παραιτήσεις σε λιγότερο από 15 ημέρες...
Στέφανος Κοτζαμάνης
