Πακέτο-«μαμούθ», ύψους 22 δισ. ευρώ, θα πρέπει τελικά να παρουσιάσει η κυβέρνηση στην τρόικα προκειμένου να λάβει θετική έκθεση και το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της επόμενης δόσης των 31,5 δισ. ευρώ.
Συγκεκριμένα εκτός από τις δράσεις που αφορούν στην περιστολή των δημοσίων δαπανών, οι επικεφαλής της τρόικας θα θελήσουν να δουν και συγκεκριμένες παρεμβάσεις που αφορούν στην αύξηση των δημοσίων εσόδων, αφού η αξιολόγηση θα αφορά στο σύνολο της οικονομίας.
Ετσι, στο «λογαριασμό» των... επώδυνων περικοπών που αφορούν στις δαπάνες και ανέρχονται στο ποσό των 13,5 δισ. ευρώ, καθαρά 11,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να προστεθούν τα 3,5 δισ. ευρώ που έχουν ήδη διαμηνύσει οι τροϊκανοί ότι θέλουν να δουν εμπράκτως από το «κυνήγι» της φοροδιαφυγής την επόμενη διετία, όπως άλλωστε αναγράφεται και στο μνημόνιο, καθώς και τα 2 δισ. ευρώ που με βάση επίσης της μνημονιακές «επιταγές» πρέπει να περικοπούν από τις φοροαπαλλαγές και τους φόρους υπέρ τρίτων.
Εάν μάλιστα στο ανωτέρω «πακέτο» που φθάνει συνολικά τα 19 δισ. ευρώ προστεθούν και οι φετινές αποκλίσεις οι οποίες, με βάση συγκρατημένες εκτιμήσεις των τεχνικών κλιμακίων της τρόικας, θα φθάσουν τελικά τα 3 δισ. ευρώ, τότε ο τελικός «λογαριασμός» φθάνει τα 22 δισ. ευρώ.
Ψάχνουν 23 δισ.
Οσον αφορά δε ειδικότερα την πορεία των εισπράξεων του προϋπολογισμού, όλοι στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν πολύ καλά ότι τα προβλήματα τώρα αρχίζουν!
Και αυτό διότι με βάση το στόχο που έχει τεθεί στον κρατικό προϋπολογισμό θα πρέπει, έως το τέλος του τρέχοντος έτους, να συγκεντρωθούν έσοδα ύψους 51,4 δισ. ευρώ, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι τους επόμενους πέντε μήνες θα πρέπει να εισπραχθούν ακόμη 23 δισ. ευρώ ή 4,6 δισ. ευρώ κάθε μήνα!
Απ' αυτά μάλιστα τα 7 δισ. ευρώ προέρχονται από το φόρο εισοδήματος και τα υπόλοιπα 16 δισ. ευρώ από τις εισπράξεις του ΦΠΑ και άλλων έμμεσων φόρων.
Το στίγμα των κυβερνητικών προθέσεων είχε δώσει, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων, ο υφυπουργός Οικονομικών, Γ. Μαυραγάνης.
Στο «βωμό» της δημοσιονομικής εξυγίανσης και των νέων μέτρων που αναζητά η κυβέρνηση για την επόμενη διετία, αναμένεται να «θυσιαστεί» η πλειοψηφία των φόρων υπέρ τρίτων και των φοροαπαλλαγών, από τις οποίες όσες διασωθούν θα διατηρηθούν με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια, προκειμένου να εξοικονομηθούν τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ.
Το στίγμα άλλωστε των κυβερνητικών προθέσεων το είχε δώσει κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων ο υφυπουργός Οικονομικών, Γ. Μαυραγάνης, ο οποίος ανακοίνωσε την «αξιολόγηση φοροαπαλλαγών με βάση εισοδηματικά, κοινωνικά και δημογραφικά κριτήρια», αλλά και την «επαναξιολόγηση των Φόρων Υπέρ Τρίτων με σκοπό την κατάργησή τους για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και την αποτροπή στρεβλώσεων στην αγορά».
Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη δοθεί εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου όπως προχωρήσουν άμεσα στην επανεξέταση όλων των φοροαπαλλαγών από μηδενική βάση, προκειμένου οι τελικές αποφάσεις που θα ληφθούν από τον πρωθυπουργό να περιληφθούν στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή, μαζί με τον προϋπολογισμό, ώστε οι αλλαγές να ισχύσουν από το 2013.
Ετσι, από «κόσκινο» περνούν όλες οι φοροαπαλλαγές με πρώτες τις δαπάνες για νοσήλια, ασφάλιστρα, δίδακτρα, ενοίκια κ.λπ., που αφαιρούν σε σημαντικά κονδύλια από τη φορολογία με βάση τις μελέτες που έχουν γίνει. Από τις μελέτες που έχουν ήδη γίνει προέκυψε ότι ένας στους δύο φορολογούμενους κάνει χρήση των φοροαπαλλαγών που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία για να μειώσει το εισόδημά του και κατ' επέκταση τον πρόσθετο φόρο.
Οι φορολογικές μάλιστα εκπτώσεις, που θα θυσιαστούν στο βωμό της δημοσιονομικής εξυγίανσης, περιγράφονται αναλυτικά στον τόμο των 545 σελίδων που κατατέθηκε με τον προϋπολογισμό του 2012 και υπολογίζεται ότι «κοστίζουν» στο κράτος πάνω από 6,19 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Το σχέδιο που κερδίζει συνεχώς έδαφος μεταξύ των στελεχών του υπουργείου και επεξεργάζονται ήδη οι υπηρεσίες προβλέπει:
-Για όσους δηλώνουν οικογενειακά εισοδήματα άνω των 50.000 ευρώ, πλήρη κατάργηση των εκπτώσεων φόρου για δαπάνες που αφορούν ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, νοσήλια, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, δωρεές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας κ.λπ.
-Περικοπή στο μισό όλων των φοροαπαλλαγών, ειδικά του αφορολογήτου ορίου, για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει νέο «χτύπημα» στην πραγματική οικονομία, αφού θα καταστήσει ασύμφορες, εάν όχι αδύνατες, τις μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές πρώτης κατοικίας, τα αφορολόγητα όρια για τις οποίες ανέρχονται σήμερα σε 200.000 ευρώ εάν πρόκειται για άγαμο και σε 250.000 ευρώ για τον έγγαμο που αποκτά κατοικία, ενώ προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα προστατευόμενα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για καθένα από το τρίτο και τα επόμενα.
-Πλήρη κατάργηση των εκπτώσεων δαπανών χωρίς δικαιολογητικά από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.
-Κατάργηση των μειώσεων που ισχύουν σήμερα στα καθαρά ποσά γεωργικού εισοδήματος για αγρότες και κτηνοτρόφους.
Το μεγάλο «παζάρι», ωστόσο, με τους δανειστές μας γίνεται για τις εκπτώσεις των οικογενειακών δαπανών που «κοστίζουν» 1,8 δισ. ευρώ, αφού μόνο οι απαλλαγές για την πρώτη κατοικία ανέρχονται σε 205,19 εκατ. ευρώ και αυτές για κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές τα 795,4 εκατ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό η τρόικα επιμένει ότι, αφού η κυβέρνηση δεν μπορεί να συλλάβει τη φοροδιαφυγή και να εισπράξει τα ληξιπρόθεσμα χρέη, υπάρχουν «σίγουρα» έσοδα που μπορούν να καλύψουν τις «μαύρες τρύπες» του προϋπολογισμού, αφού από τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει προκύπτουν τα εξής:
- 1,8 δισ. ευρώ «κοστίζουν» οι εκπτώσεις δαπανών, όπως τα ασφάλιστρα ζωής, δίδακτρα, ενοίκια, εισφορές στον ΟΑΕΕ ιατρικά έξοδα, τόκοι στεγαστικών δανείων κ.λπ., από το εισόδημα ή από τον αναλογούντα φόρο, αλλά και οι λοιπές μειώσεις φόρου εισοδήματος.
- 82,7 εκατ. ευρώ «χάνονται» από τις φοροαπαλλαγές που ισχύουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως η αφαίρεση επιχειρηματικής αμοιβής από τα κέρδη των προσωπικών εταιρειών και φορολόγησή της με βάση τη φορολογική κλίμακα, αφορολόγητες εκπτώσεις αναπτυξιακών νόμων κ.λπ.
- 104,2 εκατ. ευρώ είναι η «ζημιά» από τις μειώσεις φόρου, εκπτώσεις δαπανών και φορολογικές απαλλαγές για τα κέρδη των νομικών προσώπων (Α.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΠΕ, φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.).
- 454,75 εκατ. ευρώ είναι οι «απώλειες» από τις φοροαπαλλαγές και τους μειωμένους συντελεστές στο ΦΠΑ.
- 2,83 δισ. ευρώ «χάνει» ο προϋπολογισμός από τις απαλλαγές και τις μειώσεις επιβαρύνσεων που προβλέπονται στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης των ενεργειακών προϊόντων (πετρελαιοειδών, φυσικού αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος), των καπνικών, των αλκοολούχων και των λοιπών προϊόντων.
- 35,86 εκατ. ευρώ «κοστίζουν» κάθε χρόνο οι απαλλαγές οχημάτων από τα τέλη ταξινόμησης.
Οι οικογενειακές δαπάνες
Το μεγάλο «παζάρι» με τους δανειστές μας γίνεται για τις εκπτώσεις των οικογενειακών δαπανών που «κοστίζουν» 1,8 δισ. ευρώ, αφού μόνο οι απαλλαγές για την πρώτη κατοικία ανέρχονται σε 205,19 εκατ. ευρώ και αυτές για κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές τα 795,4 εκατ. ευρώ.
Στο στόχαστρο οι 300 φόροι υπέρ τρίτων
Το οικονομικό επιτελείο έχει αποφασίσει να καταργηθούν 300 φόροι υπέρ τρίτων που δεν εξυπηρετούν πλέον κανένα σκοπό και κρίνονται αναχρονιστικοί, ενώ το σχέδιο προβλέπει την κατάργηση όλων σε βάθος τριετίας.
Επισημαίνεται ότι οι φόροι υπέρ τρίτων είναι ένα πλέγμα φόρων, δασμών, τελών, εισφορών και δικαιωμάτων που θέσπισε η πολιτεία τις δεκαετίες 1920 -1930 υπέρ διαφόρων εποπτευόμενων φορέων (νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα), οι οποίοι και τους εισπράττουν είτε απευθείας, είτε μέσω αποδόσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Από τους φόρους αυτούς έχουν καταγραφεί περίπου 500 περιπτώσεις, αλλά σχετικές μελέτες τους προσδιορίζουν πάνω από 1.000, ενώ η πλήρης καταγραφή τους είναι σχεδόν αδύνατη.
Για το λόγο άλλωστε αυτό οι φόροι υπέρ τρίτων θεωρούνται ως μια από τις μεγαλύτερες αδυναμίες του δημοσιονομικού συστήματος, καθώς είναι έσοδα τα οποία -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- δεν περνούν από τον κρατικό προϋπολογισμό.
«Πακέτο» αλλαγών
Το φορολογικό πακέτο που θα επιδιώξει να διαπραγματευτεί το οικονομικό επιτελείο με την τρόικα θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- Νέο σταθερό φορολογικό σύστημα για τα επόμενα 10 χρόνια.
- Μείωση ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13%.
- Αύξηση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος από 5.000 ευρώ στις 8.000 ευρώ το 2013.
- Ενιαίος φόρος στα ακίνητα με κατάργηση του ειδικού τέλους ακινήτων που επιβάλλεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
- Θέσπιση Περιουσιολογίου και καθολικό «πόθεν έσχες».
- Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
- Σταδιακή μείωση του υψηλού ΦΠΑ 23% στο 19%, του μεσαίου 13% στο 9% και του χαμηλού από το 6,5% στο 5%.
- Μείωση συντελεστή φόρου εισοδήματος στις επιχειρήσεις.
- Σταδιακή μείωση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή φυσικών προσώπων από 45% στο 32%.
- Επανεξέταση προτιμησιακών καθεστώτων.
- Κατάργηση Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων
Εκπτώσεις 6,19 δισ. ετησίως
Οι φορολογικές εκπτώσεις, που θα θυσιαστούν στο βωμό της δημοσιονομικής εξυγίανσης, περιγράφονται αναλυτικά στον τόμο των 545 σελίδων, που κατατέθηκε με τον προϋπολογισμό του 2012 και υπολογίζεται ότι «κοστίζουν» στο κράτος πάνω από 6,19 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Γ. ΚΟΥΡΟΣ
