Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο θα είναι να κλείσουν σχετικά σύντομα και χωρίς ενστάσεις οι διαπραγματεύσεις με την Τρόικα.
Στην κατεύθυνση αυτή, έχει... συμφωνηθεί η συζήτηση να μείνει αυτή την φορά μόνο στα 11,5 δισ. που αφορούν στις περικοπές των δαπανών, και να μην επεκταθεί στα υπόλοιπα μέτρα που αφορούν στο Μνημόνιο -δηλαδή, στις αποκλίσεις του προϋπολογισμού του 2012 και στα φορολογικά μέτρα ύψους 3 δισ. ευρώ τα οποία περιέχονται στο κείμενο του Μαρτίου (μέτρα στα οποία δεν περιλαμβάνονται και οι περικοπές των φοροαπαλλαγών).
Η «διευκόλυνση» αυτή κρίνεται αναγκαία επειδή οι περικοπές δαπανών είναι το πιο κρίσιμο και δύσκολο σκέλος του προγράμματος. Με το κλείσιμο του πακέτου των 11,5 δισ. με ιδιαίτερα επώδυνα μέτρα, όπως αυτά στα οποία έχει καταλήξει το Υπουργείο Οικονομικών, δίνεται στους εταίρους μας η εικόνα ότι η Ελλάδα τηρεί τις πιο δύσκολες από τις υποχρεώσεις της, περικόπτοντας μισθούς, συντάξεις και επιδόματα, σε βαθμό που ξεπερνά ακόμη και τις απαιτήσεις του Μνημονίου! Συνεπώς η χώρα μας γίνεται σιγά σιγά αξιόπιστος συνομιλητής. Το άνοιγμα όλων των θεμάτων τώρα θα οδηγούσε τη νέα ελληνική Κυβέρνηση σε αδιέξοδο, αφού θα προκαλούνταν έντονες κοινωνικές αντιδράσεις, αν για παράδειγμα η Τρόικα απαιτούσε εκτός του πακέτου των 11,5 δισ. ευρώ και πρόσθετα μέτρα κατά το 2012.
Διαπραγμάτευση στην Γερμανία
Η διαπραγμάτευση του ενδιάμεσου δανείου θα ξεκινήσει από την επίσκεψη του υπουργού Οικονομικών, την Τρίτη, στην Γερμανία, όπου θα γίνει και διάλογος για το θέμα της επιμήκυνσης της διάρκειας του Μνημονίου, χωρίς όμως την ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης.
Η επόμενη παρουσίαση της ελληνικής πρότασης αναμένεται να γίνει παρουσία της Τρόικα, στις 14 Σεπτεμβρίου, κατά την διάρκεια της κρίσιμης για την Ελλάδα συνεδρίασης του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωομάδας (άτυπο Eurogroup).
Στη συνεδρίαση αυτή η Τρόικα θα πάει για να δώσει μια εικόνα για το αν η Ελλάδα εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της. Αν οι επικεφαλής των ελεγκτών μας έχουν πειστεί για τις προσπάθειές μας, μπορεί να δώσουν και ένα θετικό σήμα για την εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου και ίσως κάποιου ενδιάμεσου ποσού, ώστε η Ελλάδα να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες της. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος για το οποίο το οικονομικό επιτελείο πιέζεται να κλείσει το πακέτο των μέτρων ύψους 11,5 δισ. ευρώ, ακόμη και αν αυτό προϋποθέτει οριζόντιες περικοπές, όπως η περικοπή της 13ης και της 14ης σύνταξης, αλλά και των υπολειμμάτων των επιδομάτων Χριστουγέννων - Πάσχα και του επιδόματος αδείας για όλους του δημοσίους υπαλλήλους.
Η εξασφάλιση καθαρών περικοπών ύψους 11,5 δισ. ευρώ είναι απαραίτητο διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια του Υπουργείου Οικονομικών αλλά και του συνόλου της Κυβέρνησης, ώστε να μπορέσει να εξασφαλίσει χρήματα που μπορούν να εισρεύσουν και στην πραγματική οικονομία μέχρι να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των εμπορικών τραπεζών.
Με την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης με την Τρόικα θα έχει ολοκληρωθεί και το νομοσχέδιο που θα αναφέρει τους όρους των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου των εμπορικών τραπεζών, στις οποίες, ως γνωστόν, θα συμμετάσχει και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της τρόικας στις αρχές Οκτωβρίου θα προχωρήσει και η εκταμίευση του υπολοίπου της δόσης, ώστε να μπει στην τελική φάση της η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.
«Αγκάθι» η βιωσιμότητα
Το «αγκάθι» στην υπόθεση είναι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αν δηλαδή το ελληνικό χρέος μπορεί, μέχρι το τέλος του 2020, να βρεθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 120% ή και χαμηλότερα. Στο θέμα αυτό η άποψη της ΕΕ είναι ότι η ύφεση της ελληνικής οικονομίας είναι μεν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη του 4,7% του ΑΕΠ, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό, ώστε να απειλεί τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Από την άλλη μεριά, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, βάσει του καταστατικού του, δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει χώρες οι οποίες ακόμη και με την εφαρμογή ενός προγράμματος σταθεροποίησης δεν μπορούν να πετύχουν οικονομικά βιώσιμο χρέος. Το Ταμείο, μέσω της εισήγησης του ελεγκτή του για την Ελλάδα, Πολ Τόμσεν, για το δεύτερο μνημόνιο, είχε τονίσει ότι η Ελλάδα είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί περισσότερα χρήματα από τους εταίρους της για τη σταθεροποίηση της οικονομίας της.
Δήλωνε μάλιστα και την ικανοποίησή του για τη δεδηλωμένη πρόθεση των βασικών δανειστών μας (της Γερμανίας και της Γαλλίας) να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ελλάδα, φτάνει η ελληνική Κυβέρνηση να τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Όλα θα κριθούν από τη στάση που θα κρατήσουν η Γερμανία και οι δορυφόροι της (Ολλανδία, Αυστρία, Φινλανδία) σε ό,τι αφορά την εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση της Ελλάδας. Το ολλανδικό Υπουργείο Οικονομικών διέψευσε χθες, 15 ημέρες πριν από τις εκλογές στη χώρα, με ένα από τα βασικά συνθήματα «όχι άλλα χρήματα για την Ελλάδα», την πληροφορία ότι ο Ολλανδός υπουργός αρμόδιος για ευρωπαϊκά θέματα Μπεν Κνάπεν, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, μίλησε για «εμπροσθοβαρή» χρηματοδότηση της χώρας μας από τη δεύτερη δανειακή σύμβαση.
Αντιδράσεις
Πριν μπουν οι τελικές υπογραφές στις περικοπές των 11,5 δισ. ευρώ, ξεκίνησε ο χορός των αντιδράσεων από τους θιγόμενους από το πακέτο.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Κωστής Μουσουρούλης συναντήθηκε χθες με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, για δύο θέματα: Την εξεύρεση πόρων για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν στη Χίο (νησί όπου εκλέγεται ο υπουργός) οι πρόσφατες πυρκαγιές, αλλά και το μέρος των ειδικών μισθολογίων που αφορά στο Λιμενικό Σώμα Ο ίδιος τόνισε ότι το Λιμενικό Σώμα έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα, αφού είναι επιφορτισμένο με την ασφάλεια των θαλασσίων συνόρων, και δεν θα πρέπει οι αμοιβές των ανδρών του Σώματος να υποστούν και νέες περικοπές.
Ξεκαθάρισε πάντως ότι δεν αναζητά ειδική μεταχείριση για το Λιμενικό, τονίζοντας ότι το θέμα των περικοπών στα ειδικά μισθολόγια θα αντιμετωπιστεί συνολικά. Ο αρχηγός του Λιμενικού Σώματος αντιναύαρχος Δημήτρης Μπαντιάς, έδωσε την κατάσταση σε αριθμούς, τονίζοντας ότι η αμοιβή του λιμενοφύλακα σήμερα είναι 794,5 ευρώ, ενώ του ιδίου δεν ξεπερνά τα 2.300 ευρώ μαζί με τα νυχτερινά. «Συνεπώς δεν υπάρχει δυνατότητα για νέες περικοπές», τόνισε ο κ. Μπαντιάς.
Ο κ. Στουρνάρας συναντήθηκε επίσης με εκπροσώπους των ατόμων με ειδικές ανάγκες, για να εξεταστεί το θέμα σχετικά με τα μέτρα που αφορούν στις περικοπές των αναπηρικών επιδομάτων ακόμη και χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.
Οι εκπρόσωποι των αναπήρων τόνισαν στον υπουργό ότι μια οριζόντια περικοπή επιδομάτων θα είχε ως αποτέλεσμα την πλήρη οικονομική εξαθλίωση των ίδιων και των συγγενών τους. Κατήγγειλαν επίσης ότι δεν υπάρχει για φέτος μέριμνα για 20.000 παιδιά με ειδικές ανάγκες, τα οποία φοιτούν σε ειδικά σχολεία. Πολλά από τα ειδικά αυτά σχολεία δεν πρόκειται να ανοίξουν φέτος και όσα ανοίξουν θα λειτουργήσουν με αναπληρωτές δασκάλους και καθηγητές. Επίσης, πρόβλημα για τα ΑΜΕΑ αποτελεί και το θέμα με τις διαδοχικές αναστολές χορηγήσεων των φαρμάκων λόγω των χρεών του ΕΟΠΥΥ προς τους ανά τη χώρα φαρμακευτικούς συλλόγους.
Απαντώντας στα αιτήματα των αναπήρων, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας τόνισε: «Θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τις αναγκαίες προσαρμογές με τη μέγιστη δυνατή ευαισθησία». Τις επόμενες ημέρες αναμένονται και νέες αντιδράσεις, κυρίως από συνταξιούχους, οι οποίοι θίγονται περισσότερο από το πακέτο μέτρων.
Εναλλακτικές προτάσεις
Ο υπουργός Οικονομικών ανέμενε όλη ημέρα χθες εναλλακτικές προτάσεις για το πακέτο των μέτρων, στο οποίο έχει καταλήξει το οικονομικό επιτελείο από το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ. Μόλις υπάρξουν επίσημες προτάσεις, θα συνεκτιμηθούν και θα γίνει νέα συνάντηση για την επανεκτίμηση των μέτρων. Το θέμα αναμένεται να κλείσει οριστικά στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, σε μια νέα σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών.
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου τόνιζαν ότι τα μέτρα θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί μέχρι και την Τετάρτη, ημέρα κατά την οποία θα φτάσει η ηγεσία της Τρόικα στην Αθήνα
