Πολλοί νοιώθουν ότι η τύχη της Ελλάδας και η συνέχιση της συμμετοχής της στην ευρωζώνη εναπόκεινται στα χέρια της τρόικα, γράφει ο Μ.El-Erian.
"Το ζήτημα όμως σίγουρα δεν τελειώνει εκεί", σημειώνει ο επικεφαλής της Pimco, μεγαλυτερου ομίλου επενδύσεων σε ομόλογα στον κόσμο,
σε άρθρο του στο CNBC. Η «μοίρα» της χώρας, εξηγεί ο κορυφαίος αναλυτής, είναι επίσης στενά συνδεδεμένη με όσα θα συμβούν στην Ιταλία και την Ισπανία. Το πώς είναι δεμένη, είναι κάτι που πολλοί δεν το έχουν καταλάβει σωστά.
Η εγχώρια πολιτική σταθερότητα και οι... και οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις είναι οπωσδήποτε κρίσιμα για να συνεχιστεί η συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Γι’αυτό και είναι πολύ σημαντικό το πώς θα αντιδράσει η τρόικα, που δρα εκ μέρους των επίσημων πιστωτών, στο αίτημα της κυβέρνησης για επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής για δύο χρόνια.
Θα συμφωνήσουν οι πιστωτές; Αν ναι, πώς θα εξασφαλιστούν οι συνοδευτικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις; Και ποιος θα επωμιστεί την πρόσθετη χρηματοδότηση, είτε άμεση είτε έμμεση;
Οι απαντήσεις σε αυτά τα ζητήματα είναι πολύ σημαντικές, αλλά είναι ένα τμήμα μόνο της απαιτούμενης ανάλυσης. Κι αυτό γιατί το τριπλό πρόβλημα της Ελλάδα –πολύ λίγη ανάπτυξη, πολύ μεγάλο χρέος και μια πολιτική ελίτ που έχει χάσει την αξιοπιστία και την νομιμότητά της- δεν μπορεί να λυθεί με ένα περιθώριο δύο χρόνων και λίγα ακόμη χρήματα.
Μια σοβαρή λύση απαιτήσει την επανεκκίνηση των βασικών παραμέτρων της χώρας: Οικονομική, πολιτική και κοινωνική.
Οι εγχώριες συνθήκες είναι οπωσδήποτε το «κλειδί». Χωρίς κοινό όραμα και αίσθηση κοινής ευθύνης, είναι πρακτικώς αδύνατο να αποκαταστήσει μια χώρα τις μηχανές απασχόλησης, να ευθυγραμμίσει τις δομές δαπανών και εσόδων και να ανακτήσει την ευρωπαϊκή και διεθνή ανταγωνιστικότητά της.
Δεν εξαρτώνται όμως όλα από τις εσωτερικές προκλήσεις. Η συνέχιση της συμμετοχής της Ελλάδας στην ευρωζώνη εξαρτάται επίσης από την εξέλιξη της κατάστασης στην Ιταλία και την Ισπανία, δύο χώρες που θα έχουν μεγάλη σημασία για το πώς και πότε θα γίνει η ελληνική επανεκκίνηση.
Αν η κατάσταση στην Ιταλία και την Ισπανία επιδεινωθεί περαιτέρω, αυτό θα σημαίνει για την Ελλάδα λιγότερη κατανόηση από την τρόικα και σίγουρα λιγότερα χρήματα.
Οποιαδήποτε χαλάρωση των προϋποθέσεων για την Ελλάδα μπορεί να θεωρεί ότι δίνει λάθος μήνυμα σε άλλες αδύναμες χώρες της ευρωζώνης. Και οι δανειστές μπορεί να είναι περισσότερο απρόθυμοι να ρίξουν «καλά» λεφτά.
Με την κοινωνία στην Ελλάδα ήδη πολύ στρεσαρισμένη, η κυβέρνηση θα ανακαλύψει ότι είναι πολύ ποιο δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να εφαρμόσει μια προσέγγιση που υπόσχεται στον πληθυσμό περισσότερη λιτότητα και πόνο. Μια άτακτη έξοδος από την ευρωζώνη θα είναι μόνο θέμα χρόνου. Για να γίνουν χειρότερα τα πράγματα, είναι πιθανό ότι αυτό θα γίνει στο πλαίσιο μιας όλο και ποιο ασταθούς ευρωζώνης.
Και εάν η συλλογική ευρωπαϊκή προσπάθεια κατορθώσει να σταθεροποιήσει την Ιταλία και την Ισπανία; Μπορείτε να σκεφτείτε ότι αυτό θα ήταν αναμφίβολα καλό για την Ελλάδα, καθώς μια πιο ισχυρή ευρωζώνη θα είναι πιο πρόθυμη να στηρίξει πιο αδύναμα μέλη της. Αλλά δεν είναι τόσο απλό.
Οσο ισχυρότερα είναι τα τείχη προστασίας της Ιταλίας και της Ισπανίας, τόσο περισσότερο θα ρέπουν ορισμένοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι προς την ιδέα να οδηγήσουν de facto την Ελλάδα εκτός.
Αυτό δεν αφορά μόνο τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που ανέλαβε, την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στο πλαίσιο των περιορισμών του ενιαίου νομίσματος. Πηγαίνει επίσης ποιο πέρα από την συνειδητοποίηση ότι για την Ελλάδα θα απαιτηθεί μια ακόμα σημαντική αναδιάρθρωση του χρέους η οποία, αυτή τη φορά, θα περιλαμβάνει πιθανόν και κεφάλαια που οφείλονται σε επίσημους πιστωτές.
Υπάρχουν αρκετά κράτη μέλη που πιστεύουν ότι η Ελλάδα δεν έπρεπε εξ αρχής να ανήκει στην ευρωζώνη. Επιπλέον, η ένταξη της έγινε με αμφιλεγόμενα στοιχεία.
Εως τώρα, η επιθυμία να δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα επιταχύνουν το Grexit συγκρατούνται από τον φόβο ότι αυτό θα διαταράξει σημαντικά τις άλλες περιφερειακές οικονομίες, φόβο που ένα ισχυρό τείχος προστασίας θα υπερκεράσει.
Το μέλλον της Ελλάδας εξαρτάται από το αποτέλεσμα τόσο των εσωτερικών γεγονότων όσο και από τις εξελίξεις σε Ιταλία και Ισπανία. Οι έλληνες αξιωματούχοι θα πρέπει σίγουρα να ελπίζουν ότι η κοινή ευρωπαϊκή δράση θα καταφέρει να σταθεροποιήσει τις δυο οικονομίες. Αλλά θα πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσουν ότι υπερβολική επιτυχία, θα μπορούσε, τι ειρωνεία, να σηματοδοτήσει μεγαλύτερη πιθανότητα ενός Grexit.
Θα μπορούσε τελικά η συνεχιζόμενη σύγχυση στο σύνολο της ευρωζώνης, αντί για μια συνολική λύση ή τον θρυμματισμό, να προσφέρει περισσότερη επίσημη βοήθεια για την Ελλάδα. Αυτό είναι ελκυστικό για την Ελληνική κυβέρνηση.
Σίγουρα όμως δεν είναι για την υπόλοιπη ευρωζώνη...
