Το χρήμα στις μέρες μας μοιάζει με τη... γάτα του Μάο Τσε Τουγκ. «'Ασπρη γάτα, μαύρη γάτα, αδιάφορο. Αρκεί να πιάνει ποντίκια».
Αντιστοίχως, μαύρο χρήμα, άσπρο χρήμα, αδιάφορο.
Αρκεί να επενδύεται και να κυκλοφορεί στην αγορά.
Είναι αναμενόμενο. Κάποιοι θα εκραγούν απ' αυτή την επισήμανση. Η ηθική θέλει τους νόμους να τηρούνται. Η ηθική θέλει άπαντες να είναι συνεπείς ως προς τις υποχρεώσεις τους με το κράτος. Ποια όμως η ηθική ενός κράτους που θέλει να είναι ισότιμος, απαιτητικός και κατά το... πλείστον παρασιτικός συνέταιρος σε μια επιχειρηματική δραστηριότητα; Ποια η ηθική ενός κράτους που απαιτεί συμμετοχή στα κέρδη μιας επιχείρησης (είτε με τη μορφή φόρων είτε με τη μορφή «λαδιών»), χωρίς από την άλλη να προσφέρει έστω τα στοιχειώδη σε διευκολύνσεις, στρατηγική, εποπτεία και έλεγχο της αγοράς; Ποια η ηθική ενός κράτους που υφαρπάζει φόρους απ' τα συνήθη υποζύγια, χωρίς να προσφέρει σε κοινωνικές υπηρεσίες και παροχές που θα ανακούφιζαν το οικογενειακό εισόδημα;
Με απλά λόγια είναι η ανηθικότητα του κράτους που δημιουργεί πολίτες ελαφράς φορολογικής ηθικής. Πέραν όμως της ηθικής υπάρχει και η σκληρή οικονομική πραγματικότητα. Το χρήμα κινείται με βάση το... συμφέρον του. Αυτή είναι και η μοναδική αναγνωρισμένη... ηθική του. Η περίπτωση του Μπερνάρ Αρνό είναι χαρακτηριστική, με την ουσία της, πέραν των εντυπώσεων, να συμπυκνώνεται στη σύστασή του προς τον Γάλλο πρωθυπουργό Ζαν Μαρκ Ερό: «Ο υπερφόρος του 75% θα προκαλέσει τη φυγή πολλών Γάλλων επιχειρηματιών».
Δεν χρειάζεται πολλή εξυπνάδα να καταλάβει κανείς πως τα χρήματα αυτά θα φύγουν από τη γαλλική αγορά. Όπως έφυγαν και απ' την ελληνική τα τελευταία δέκα χρόνια, στερώντας τη χώρα από περίπου 260 δισ. Ζητούμενο λοιπόν είναι να επιστρέψουν αυτά τα κεφάλαια ή ένα σημαντικό μέρος τους. Και επειδή δεν πρόκειται να επιστρέψουν με πατριωτικές κορόνες και ηθικολογικά διλήμματα, η σκέψη του υπουργείου Οικονομικών για επαναπατρισμό κεφαλαίων με κίνητρο τη νομιμοποίησή τους κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ποσοστό του φόρου που θα πρέπει να καταβληθεί σε μια τέτοια περίπτωση δεν έχει προσδιοριστεί, όμως θα πρέπει να είναι τέτοιο που αφενός να συνιστά κίνητρο και αφετέρου να ικανοποιεί κάπως και το λαϊκό αίσθημα.
Πλην όμως το λαϊκό αίσθημα θα ικανοποιηθεί όταν στην αγορά αρχίσει να κινείται χρήμα, όταν και πάλι αρχίσουν να γίνονται δουλειές. Τώρα αν αυτό το χρήμα θα είναι μαύρο, άσπρο ή επαναπατρισμένο, αδιάφορο. Η ανάπτυξη επιτυγχάνεται με χρήματα. Και τα χρήματα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να μη φεύγουν απ' τη χώρα.
Παναγιώτης Κ. Μαυρίδης
