Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ετοιμάζονται αυτήν την εβδομάδα για την πρώτη τους μεγάλη διαμάχη σε ό,τι αφορά τις πιέσεις της Γερμανίας για δημιουργία πλήρους δημοσιονομικής ένωσης για την ευρωζώνη, ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν σοβαρές διαφορές μεταξύ του Βερολίνου, του Παρισιού και άλλων πρωτευουσών πολλών βασικών παικτών.
Άρθρο σήμερα στους Financial Times:
"Στην ατζέντα της συνόδου κορυφής βρίσκονται ο ξεχωριστός προϋπολογισμός της ευρωζώνης, η ενιαία ευρωπαϊκή εποπτική αρχή για τις τράπεζες, οι δεσμευτικοί προϋπολογισμοί για τα κράτη μέλη, καθώς και... ένας κάποιας μορφής κοινός δανεισμός για τη χρηματοδότηση ενός ευρωπαϊκού υπουργείου Οικονομικών, αν και δεν αναμένεται να υπάρξουν αποφάσεις.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schaeuble έβγαλε στην επιφάνεια τη μαξιμαλιστική γερμανική θέση την Τρίτη λέγοντας πως μια πλήρης δημοσιονομική ένωση θα απαιτούσε αλλαγή της Ευρωπαϊκής Συνθήκης σε σύνοδο που θα λάβει χώρα τον επόμενο χρόνο.
«Πρέπει τώρα να κάνουμε μεγαλύτερα βήματα προς την κατεύθυνση μιας δημοσιονομικής ένωσης», δήλωσε ζητώντας να δοθούν περισσότερες εξουσίες για έναν οικονομικό υπερεπίτροπο, ο οποίος θα μπορεί να ασκεί βέτο στους εθνικούς προϋπολογισμούς. «Πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτήν την ευκαιρία».
Η προτροπή του αυτή, όμως, υποβαθμίστηκε από ανώτατους αξιωματούχους του Παρισιού και του Βερολίνου, που ισχυρίστηκαν ότι καμία τέτοια κίνηση δεν είναι απαραίτητη ακόμα.
«Δεν χρειάζεται να αναθεωρήσουμε τις Συνθήκες τώρα», δήλωσε ανώτατος Γάλλος αξιωματούχος. «Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε (με τις υπάρχουσες Συνθήκες)».
Σχεδόν όλες οι πτυχές των σχεδίων που έχει θέσει επί τάπητος ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy, με τους τρεις άλλους προέδρους -της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Eurogroup-, εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο έντονης διαμάχης μεταξύ των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Όμως, η σύνοδος αυτής της εβδομάδας σκοπό έχει μόνο να γίνει μια πρώτη συζήτηση, ενώ οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν τον Δεκέμβριο.
Η προσέγγιση της Γαλλίας σε πολλά θέματα φέρνει το Παρίσι σε αντιπαράθεση με το Βερολίνο. Από τότε όπου ανέλαβε την προεδρία της Γαλλίας, τον Μάιο, ο Francois Hollande υπήρξε πιο ανοιχτός σε ό,τι αφορά τις αποκλίσεις με τη Γερμανίδα καγκελάριο Angela Merkel, σε σχέση με τον προκάτοχό του Nicolas Sarkozy. Έχει φροντίσει ώστε να συμπεριλαμβάνει και την Ιταλία και την Ισπανία στις διαβουλεύσεις του για τα θέματα της ευρωζώνης.
Ο Fr. Hollande έχει τονίσει την ανάγκη για περισσότερη αλληλεγγύη για την εξισορρόπηση των προϋπολογισμών λιτότητας που απαιτεί η Γερμανία και έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά του αναφορικά με τη βραδεία πρόοδο που συντελείται σε σχέση με την ευρωπαϊκή τραπεζική εποπτεία.
«Υπάρχουν ξεκάθαρα διαφορές», σημείωσε ανώτατος αξιωματούχος του Βερολίνου. Η Γαλλία θέλει να υπάρξει συμφωνία και προκήρυξη της τραπεζικής εποπτείας μέχρι την 1η Ιανουαρίου, ενώ η Γερμανία επιμένει ότι η τραπεζική εποπτεία δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική αν η διαδικασία είναι βεβιασμένη.
Σημείωσε πως τέτοιου είδους διαφορές αποτελούν «κανονική κατάσταση» στην παρούσα φάση των συζητήσεων.
Η Α. Merkel και ο Fr. Hollande συμφωνούν στην ανάγκη για κάποιου είδους κεντρικό υπουργείο Οικονομικών της ευρωζώνης, όμως το Βερολίνο δεν στηρίζει την ιδέα ενός επίσημου προϋπολογισμού, που μπορεί να χρηματοδοτηθεί από κοινά ομόλογα της ευρωζώνης.
Ούτε στηρίζει την ιδέα ενός ταμείου επανόρθωσης χρέους, την οποία εισηγήθηκε ο Η. Van Rompuy ως πιθανό στοιχείο του «πακέτου», αλλά απέρριψε το Βερολίνο ως μία ακόμα κίνηση προς την αμοιβαιοποίηση του χρέους.
Η Γαλλία θέλει μια ενοποίηση προϋπολογισμού, που θα είναι «οπλισμένη» με «νέους ισχυρούς μηχανισμούς» όπως τα ομόλογα της ευρωζώνης και ένα ταμείο επανόρθωσης χρέους. Ένας τέτοιος προϋπολογισμός της ευρωζώνης θα πρέπει να διαθέτει αντικυκλικά εργαλεία για να σταθεροποιεί οικονομίες που βρίσκονται σε ύφεση, σύμφωνα με Γάλλο αξιωματούχο. «Αυτό δεν είναι για σήμερα, είναι για το μέλλον. Ο πρόεδρος πιστεύει ότι χρειαζόμαστε περισσότερη αμοιβαιοποίηση για να υπάρξει βάθαιμα της οικονομικής και νομισματικής ένωσης», πρόσθεσε.
Το Παρίσι πιέζει σκληρά για έναν ισχυρό προϋπολογισμό της ευρωζώνης, ως μέρος της μακροχρόνιας στρατηγικής της για τη δημιουργία παράλληλων δομών για τις 17 χώρες μέλη της εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Γερμανία θέλει «περιορισμένα χρηματοοικονομικά funds, που θα είναι προσανατολισμένα σε projects» τα οποία σκοπό θα έχουν να βελτιώσουν τη βραχυχρόνια βοήθεια για τη χρηματοδότηση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και την επαγγελματική κατάρτιση για χώρες που βρίσκονται σε ύφεση.
«Δεν μας αρέσει η λέξη ευρωπροϋπολογισμός», σημείωσε ανώτατος αξιωματούχος από το Βερολίνο.
Αυτό που αρέσει περισσότερο στη Γερμανία από το σχέδιο του Η. Van Rompuy είναι η πρόταση για διμερείς συμβάσεις μεταξύ κάθε χώρας μέλους της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που θα δεσμεύει τις εθνικές πρωτεύουσες σε αυστηρά όρια δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των κινήτρων, καθώς και των ποινών για την παραβίαση των κανονισμών.
Οι υφιστάμενοι κανόνες για τους προϋπολογισμούς μπορούν να επιβληθούν μόνο υπό την πίεση άλλων κρατών. «Χρειάζεται να πάμε πέρα από αυτό», σημείωσε ο Γερμανός αξιωματούχος.
«Δεν μπορούμε να φανταστούμε δομικές μεταρρυθμίσεις που αφορούν συγκεκριμένες χώρες να γίνονται κατόπιν συμβάσεων. Καμία χώρα δεν θα συμφωνούσε, εκτός και αν βρισκόταν σε πρόγραμμα διάσωσης», απαντά το Παρίσι.
Μια άλλη διαφορά μεταξύ των δύο πρωτευουσών είναι η έκταση στην οποία τα όργανα της δημοσιονομικής ένωσης για την ευρωζώνη θα πρέπει να είναι ανοιχτά και για χώρες της Ε.Ε. που δεν είναι μέλη της ζώνης του ευρώ. Η Γαλλία θέλει να υπάρξει επικέντρωση μόνο στις 17 χώρες μέλη, ενώ η Γερμανία θέλει ένα σύστημα «27-μείον», που θα είναι ανοιχτό σε χώρες εκτός ευρώ, όπως η Πολωνία, η Σουηδία, ή ακόμα και η Βρετανία - αν επιθυμεί το Λονδίνο.
