Ταυτόχρονα, σε σύγκριση με τα... τελευταία σενάρια, επέρχονται αλλαγές στη φορολογία των ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών, στα τεκμήρια αλλά και στη φορολογία των φυσικών προσώπων, μισθωτών, συνταξιούχων, αγροτών, ναυτικών, ελεύθερων επαγγελματιών και ενοικίων.
Από τις αλλαγές στη φορολογία, το Υπουργείο Οικονομικών προσδοκά πρόσθετα έσοδα ύψους 2 δισ. ευρώ για το 2013, ενώ η καθαρή τους απόδοση υπολογίζεται σε 1.782 εκατ. ευρώ -και συμπληρώνεται έτσι το παζλ των μέτρων. Οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου αποτελούν ήδη αντικείμενο συνεργασίας μεταξύ των κομμάτων που στηρίζουν την Κυβέρνηση (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ) και ενδεχομένως απασχολήσουν κατά την διάρκεια σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών.
Οι αλλαγές στις ΟΕ και ΕΕ
Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις, το τελευταίο σχέδιο του ΥΠΟΙΚ που κοινοποιήθηκε στα κόμματα προβλέπει πως η φορολογία των ΟΕ και ΕΕ, που αρχικά προβλεπόταν ότι θα ήταν η ίδια με εκείνη των ΑΕ και ΕΠΕ, διαφοροποιείται.
Συγκεκριμένα, προβλέπονται πως όσες ΟΕ και ΕΕ τηρούν βιβλία Β' κατηγορίας θα φορολογούνται με συντελεστές 26% και με 33% στα διανεμόμενα κέρδη.
Οι ΟΕ και οι ΕΕ που τηρούν βιβλία Γ' κατηγορίας θα φορολογούνται όπως οι ΑΕ και οι ΕΠΕ με συντελεστές 26% και 10% στα διανεμόμενα κέρδη.
Προφανώς «κλειδώνει» η φορολογία των ΑΕ και των ΕΠΕ στο συντελεστή 26% και 10% στα διανεμόμενα κέρδη.
Τα καθαρά εισοδήματα από ατομικές επιχειρήσεις και ελευθέρια επαγγέλματα θα φορολογούνται κλιμακωτά με συντελεστές 26% μέχρι τα πρώτα 50.000 ευρώ (χωρίς αφορολόγητο και χωρίς επιστροφή φόρου) και 33% για το υπερβάλλον ποσό.
Ακόμη το ν/σ προβλέπει:
- Τα γεωργικά εισοδήματα θα φορολογούνται αυτοτελώς, με έναν οριζόντιο συντελεστή 13%.
- Αυξάνεται και η φορολογία των ναυτικών. Το εισόδημα του κατώτερου πληρώματος θα φορολογείται με συντελεστή 10%, από 3% που ισχύει μέχρι τώρα, ενώ το εισόδημα των αξιωματικών θα φορολογείται με συντελεστή 15%, από 6% που είναι σήμερα.
- Με κλίμακα θα φορολογούνται τα ενοίκια από το πρώτο ευρώ. Ειδικότερα, με συντελεστή 10% θα φορολογούνται τα εισοδήματα μέχρι 12.000 ευρώ και με 33% το επιπλέον ποσό.
- Καταργούνται τα φορολογικά «προνόμια» για νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους.
- Νομοθετείται η πρόβλεψη του μεσοπρόθεσμου για αύξηση της φορολογίας των τόκων των καταθέσεων από 10% σε 15%.
- Επιβάλλεται φόρος υπεραξίας 20% στην πώληση ακινήτων, μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων και μετοχών εισηγμένων ή μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο.
- Δεν αλλάζει τίποτα στη φορολογία τού εφάπαξ και των αποζημιώσεων λόγω απόλυσης.
Νέοι συντελεστές
Ριζικές αλλαγές στη φορολογία των φυσικών προσώπων επέρχεται με το νέο φορολογικό, καθώς αλλάζουν οι συντελεστές, καταργούνται απαλλαγές, το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ, και καθιερώνεται επιστροφή φόρου.
Προβλέπεται επίσης η κατάργηση των προσθέτων αφορολογήτων ορίων για τα προστατευόμενα τέκνα, καθώς και των εκπτώσεων δαπανών από τον φόρο εισοδήματος, αυξάνοντας έτσι την φορολογία σε φορολογουμένους με προστατευόμενα τέκνα.
Βασική αλλαγή στο νέο φορολογικό καθεστώς είναι η νέα κλίμακα με μόλις τρία κλιμάκια, από τα οκτώ που έχει η ισχύουσα, ενώ με την επιστροφή φόρου που καθιερώνεται το αφορολόγητο όριο διαμορφώνεται σε 9.000 ευρώ.
Στο πλαίσιο των αλλαγών καθιερώνονται συντελεστές:
- 21% για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ.
- 36% για εισοδήματα από 25.001 έως και 48.000 ευρώ.
- 45% για εισοδήματα άνω των 48.000 ευρώ.
Ταυτόχρονα καθιερώνεται «βασική» έκπτωση φόρου 1.950 ευρώ για εισοδήματα μέχρι και 18.000 ευρώ, χωρίς την προϋπόθεση της συλλογής των σχετικών αποδείξεων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα καθιερωθούν έξτρα κίνητρα για τη συλλογή αποδείξεων από συγκεκριμένους επαγγελματίες με τάση προς φοροδιαφυγή.
Για ετήσια εισοδήματα μέχρι 18.000 ευρώ, ο φόρος που προκύπτει με βάση τη νέα κλίμακα θα μειώνεται κατά ένα ποσό σταθερής έκπτωσης ύψους 1.950 ευρώ. Εάν το ποσό της έκπτωσης είναι μεγαλύτερο από το ποσό του φόρου που προκύπτει με την κλίμακα, ο φόρος απλώς θα μηδενίζεται, δηλαδή δεν θα υπάρχει επιστροφή φόρου.
Επίσης για εισοδήματα πάνω από τις 18.000 ευρώ, η έκπτωση φόρου θα μειώνεται κατά 50 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος, μέχρι το επίπεδο των 29.000 ευρώ, ενώ για εισοδήματα πάνω από 29.000 ευρώ η έκπτωση φόρου θα μειώνεται περαιτέρω κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος, μέχρι να μηδενιστεί στο επίπεδο εισοδήματος των 42.000 ευρώ.
Με τη διαδικασία αυτή, τα εισοδήματα μισθωτών - συνταξιούχων μέχρι 9.000 ευρώ, είναι αφορολόγητα, αφού ο φόρος που προκύπτει καλύπτεται από την επιστροφή φόρου μέχρι 1.950 ευρώ.
Ποιους ωφελεί το νέο σύστημα
Ωστόσο, το νέο σύστημα ωφελεί μισθωτούς - συνταξιούχους χωρίς παιδιά και με εισοδήματα από 5.000 και μέχρι 25.000 ευρώ, για τους οποίους θα προκύψουν μειώσεις έως 400 ευρώ. Για εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ, οι φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν με αυξήσεις φόρων από 140 έως και 4.510 ευρώ το χρόνο.
Δυσανάλογα υψηλές είναι οι επιβαρύνσεις για τους μισθωτούς - συνταξιούχους με παιδιά, επειδή με το νομοσχέδιο καταργούνται τα αφορολόγητα των τέκνων, που είναι σήμερα 2.000 ευρώ για 1 παιδί, 4.000 ευρώ για 2 παιδιά, 7.000 ευρώ για 3 παιδιά και 10.000 ευρώ για τέσσερα παιδιά.
Στο πλαίσιο αυτό επιβαρύνονται:
- Οι μισθωτοί με ένα παιδί και ετήσια εισοδήματα πάνω από 11.000 ευρώ, με πρόσθετο φόρο από 70 έως 4.710 ευρώ.
- Οι μισθωτοί με δύο παιδιά και ετήσια εισοδήματα πάνω από 9.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με αυξημένο φόρο από 50 έως 4.910 ευρώ το χρόνο.
Τέλος οι φοροαπαλλαγές, πλην ιατρικών
Καταργούνται οι φοροαπαλλαγές για όλα τα φυσικά πρόσωπα, όπως οι δαπάνες για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ασφάλιστρα, που εξέπιπταν κατά 10% από τον φόρο.
Ακόμη καταργούνται οι πρόσθετες μειώσεις φόρου εισοδήματος για τους μισθωτούς που κατοικούν ή εργάζονται για τουλάχιστον 9 μήνες ετησίως σε παραμεθόριες περιοχές.
Σε ό,τι αφορά όμως τα ιατρικά έξοδα, καθιερώνεται ένα νέο σύστημα, καθώς θα εκπίπτουν κατά ποσοστό 10% από τον φόρο εισοδήματος μόνο οι δαπάνες για νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, μόνο κατά το μέρος που δεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία ή και ασφαλιστικές εταιρείες και κατά το μέρος που υπερβαίνουν το 5% του φορολογουμένου εισοδήματος!
Επίσης θα εξακολουθούν να εκπίπτουν κατά 10% από τον φόρο οι δαπάνες για δωρεές, χορηγίες και διατροφή λόγω διαζυγίου.
Τα τεκμήρια
Μικρότερες θα είναι τελικά οι μειώσεις στα τεκμήρια των ΙΧ, σε σύγκριση με τα πρόσφατα σενάρια που είχαν διαρρεύσει από το ΥΠΟΙΚ. Το σχέδιο που στάλθηκε στα κόμματα προβλέπει πως για ΙΧ με κινητήρες μέχρι 1.600 κυβικά εκατοστά τα τεκμήρια θα μειωθούν κατά 20%, ενώ για τα άνω των 1.600 κ. εκ. οι μειώσεις κυμαίνονται από 3% έως και 18,3%. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε μειώσεις μέχρι και 44% στα ΙΧ.
Επίσης μειώνεται η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη για τους φορολογούμενους σε 2.000 ευρώ από 3.000 ευρώ για τον άγαμο και σε 3.000 ευρώ από 5.000 ευρώ (που ισχύει σήμερα) για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση.
