- Στην ουρά για εξόφληση από Δευτέρα οι προμηθευτές Δημοσίου.
- Πώς θα γίνει η μοιρασιά, ποιοι έχουν προτεραιότητα.
- Μικρό το καλάθι μέχρι τα Χριστούγεννα.
- Υπόσχεση για εξόφληση ληξιπρόθεσμων έως 7 δισ. μέχρι το Μάρτιο.
Ουρές στα κρατικά ταμεία αναμένεται να σχηματίσουν όσοι έως σήμερα κρατούν τις «ακάλυπτες» επιταγές των 9,3 δισ. ευρώ που έχει μοιράσει το κράτος.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει υποσχεθεί αυστηρή σειρά προτεραιότητας μέσα από... ένα σχέδιο, όμως, που «φωτογραφίζει» και το ποιοι θα προηγηθούν.
Αυτό γιατί, καθιερώθηκε ένα πολυεπίπεδο σύστημα ελέγχων κάθε δαπάνης με διακηρυγμένο στόχο να αποφευχθούν παράτυπες πληρωμές και να τηρηθεί σειρά προτεραιότητας, με πρώτο κριτήριο τις οφειλές προηγούμενων χρόνων.
Ο Χρ. Σταϊκούρας υπέγραψε 12 Μνημόνια Κατανόησης με ισάριθμα υπουργεία τα οποία με τη σειρά τους δεσμεύονται να επιβλέψουν τον ορισμό προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών των 467 φορέων που έχουν συσσωρευμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Ασφαλιστικά ταμεία, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Υπουργεία, νοσοκομεία και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που «μοιράζονται» τα χρέη των 9,3 δισ. ευρώ θα πρέπει να ενημερώνουν εξονυχιστικά για κάθε δαπάνη πληρωμής το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Το σύστημα ελέγχου των πληρωμών προβλέπει μάλιστα και συμψηφισμό οφειλών φόρων και εισφορών. Σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις θα παρακρατούνται τα αντίστοιχα ποσά και θα αποδίδεται το υπόλοιπο στους δικαιούχους.
Υπό αυτό το πρίσμα, φαίνεται πως πρώτοι τυχεροί θα είναι όσοι έχουν ξεκάθαρες «πληρωμές», δηλαδή τα εφάπαξ (το υπουργείο Εργασίας κάνει λόγο για πληρωμή περίπου 4.000 δικαιούχων το μήνα, μέχρι να εξοφληθούν οι πάνω από 40.000 που περιμένουν εδώ και χρόνια) και οι επιστροφές φόρων.
Οι υπόλοιποι εξαρτώνται από τις βουλές των κρατικών υπηρεσιών. Χαρακτηριστικό είναι ότι επιχειρήσεις από το χώρο της υγείας παραπονιούνται ότι τα Ταμεία επικαλούμενα έλλειψη προσωπικού δεν προχωρούν σε εκκαθάριση απαιτήσεων που εκκρεμούν προ 2012.
Σημειώνεται ότι το Δημόσιο έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2012 χρωστούσε 9,310 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο "φέσι" έχουν βάλει τα ασφαλιστικά ταμεία τα οποία χρωστάνε 4,492 δισ. ευρώ. Ακολουθούν τα νοσοκομεία με 1,790 δισ. ευρώ, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης με 971 εκατ. ευρώ, τα Υπουργεία με 934 εκατ. ευρώ ενώ 385 εκατ. ευρώ χρωστούν τα λοιπά νομικά πρόσωπα. Στο παραπάνω ποσό προστίθενται και επιστροφές φόρων σε εκκρεμότητα ύψους 738 εκατ. ευρώ εκ των οποίων 138 εκατ. ευρώ αφορούν εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Μέχρι το Μάρτιο καθαρίζουν τα πολλά ληξιπρόθεσμα
Ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε χθες ότι το κράτος θα πληρώσει το 2013 τα χρωστούμενα. Από τα 34,3 δισ. ευρώ που έρχονται από Δευτέρα στην Αθήνα τα 16 δισ. ευρώ θα πάνε στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τα 11,3 δισ. για την επαναγορά χρέους. Απομένει ποσό 7 δισ. για να καλύψει το έλλειμμα του προϋπολογισμού, έντοκα και ότι περισσέψει για τις ληξιπρόθεσμες. Οι πρώτες πληροφορίες, λένε ότι κονδύλι της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ θα πάει για τα ληξιπρόθεσμα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Γ. Στουρνάρα, από τα χρήματα των επόμενων δόσεων έως τον Γενάρη, ποσό 11 δισ. θα κατευθυνθεί για χρέη και προϋπολογισμό. Μάλιστα ο Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας σε γερμανικό ακροατήριο πήγε ένα βήμα παραπέρα λέγοντας ότι τα εννέα δισεκατομμύρια που χρωστά το Δημόσιο (και σε ξένες εταιρείες) θα εξοφληθούν μέχρι τον Ιούνιο με τα 7 δισ. να διατίθενται το α’ τρίμηνο του 2013.
Οι κατασκευές και το ΕΣΠΑ
Οι κατασκευαστές ελπίζουν να δουν το χρώμα τους χρήματος από τους δήμους και τις περιφέρειες, οι οποίες τους οφείλουν σημαντικά ποσά. Εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας εκατοντάδες έργα σε ολόκληρη τη χώρα δεν έχουν απλώς σταματήσει, έχουν στην κυριολεξία εγκαταλειφθεί από τους αναδόχους, οι οποίοι περιμένουν εδώ και μήνες να πληρωθούν.
Εκτός από τις οφειλές του κράτους οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι (ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ Τέρνα, J&P ΑΒΑΞ) έχουν λαμβάνειν από τα έργα του μετρό (ήδη έχει αρχίσει η ροή κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων), ενώ ευελπιστούν πως η σταδιακή αποκατάσταση της ρευστότητας θα επιτρέψει στο υπουργείο Ανάπτυξης και Υποδομών να προχωρήσει διαγωνισμούς κρίσιμων έργων που αναβάλλονται, όπως το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Κρήτης.
Οι κατασκευαστικές ποντάρουν πάντως και στην διαφαινόμενη επανεκκίνηση των αυτοχρηματοδοτούμενων οδικών αξόνων τον προσεχή Απρίλιο. Από επιχειρηματικής άποψης, οι πρώτοι ωφελημένοι από μια τέτοια εξέλιξη θα είναι οι τρεις μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας, αλλά θετικές επιδράσεις θα υπάρξουν και σε πολλές άλλες εισηγμένες εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε παρεμφερείς, ή σε συμπληρωματικούς κλάδους. Μεταξύ αυτών των εταιρειών συγκαταλέγονται:
• Οι επιχειρήσεις εμπορίας σιδήρου-χάλυβα (Μπήτρος, Ελαστρον, ΣΙΔΜΑ, Αφοί Κορδέλλου), οι οποίοι είναι προμηθευτές των κατασκευαστικών ομίλων, κυρίως στον τομέα των σηράγγων. Κατ’ επέκταση, θα ωφεληθεί και η Mevaco, ως παραγωγική εταιρεία μεταλλικών συστημάτων, με πολυετή εμπειρία στον τομέα των σηράγγων.
• Άλλες εταιρείες του μεταλλουργικού κλάδου.
• Η ΕΛΤΡΑΚ αναμένεται να ωφεληθεί ως αντιπρόσωπος των εκσκαπτικών μηχανημάτων Caterpillar. «Θα τρέχουμε και δεν θα φτάνουμε, σε περίπτωση που υλοποιηθούν τα έργα» είχε δηλώσει κατά το παρελθόν η διοίκηση της εισηγμένης.
• Η Γενική Εμπορίου & Βιομηχανίας, έχει ως πελάτες εταιρείες που υλοποιούν επενδύσεις και φυσικά τις κατασκευαστικές εταιρείες.
• Από την υλοποίηση των έργων θα ωφεληθεί σε κάποιο βαθμό και ο κλάδος του τσιμέντου (ΤΙΤΑΝ, ΑΓΕΤ Ηρακλής).
Οξυγόνο ψάχνει η υγεία
Στα όρια ασφυξίας βρίσκεται ο κλάδος της υγείας. Ως πρόσφατα κυριαρχούσε η εντύπωση πως οι πρώτοι δικαιούχοι θα ήταν οι φαρμακοποιοί, γεγονός που είχε δημιουργήσει έντονες αντιδράσεις από άλλους φορείς (κλινικές, γιατρούς κ.τλ.). Μετά τις τελευταίες κινητοποιήσεις του κλάδου, ωστόσο, ο αρμόδιος υπουργός έσπευσε να ξεκαθαρίσει στη Βουλή, πως δεν… θα γίνουν διακρίσεις στις πληρωμές.
Ακόμη χειρότερα φαίνεται να είναι τα πράγματα σε ότι αφορά την εξόφληση των υποχρεώσεων προς τις κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα. Μεταξύ των άλλων προβλημάτων συγκαταλέγεται και η… έλλειψη προσωπικού που έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία, άρα και η («διπλωματική»;) αδυναμία τους να προχωρήσουν στην εκκαθάριση των απαιτήσεων ιδιωτών για τις προ της 1ης/1/2012 απαιτήσεις τους.
Οι αντοχές στον κλάδο έχουν εξαντληθεί. Εκατοντάδες φαρμακεία βρίσκονται πλέον στις λίστες του «Τειρεσία», υπάρχουν εκτεταμένες ελλείψεις εμπορεύματος στις φαρμακαποθήκες, ενώ σχετικά επαρκές στοκ έχουν μόνο εκείνα τα φαρμακεία που αγοράζουν απ’ ευθείας από τις φαρμακοβιομηχανίες, προκαταβάλλοντας το σύνολο του ποσού!
Πολύ χειρότερα είναι τα πράγματα στο χώρο των κλινικών και των διαγνωστικών κέντρων, όπου οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς προσωπικό, ασφαλιστικά ταμεία και προμηθευτές, αποτελούν πλέον τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα υπάρχει προφανής αδυναμία απόκτησης φαρμάκων, τροφίμων και νοσοκομειακού υλικού. euro2day.
