Ο Κάιλ Μπας, επικεφαλής αμερικανικού hedge fund, προβλέπει πως η έκρηξη του παγκόσμιου χρέους θα έχει κακή έκβαση. «Αυτό καταλήγει σε πόλεμο» τόνιζει ο Μπας(φωτογ.), ιδρυτής του περίφημου "Hayman Capital Management" στο Ντάλας. Κι ενώ κι άλλοι επενδυτές έχουν στοιχηματίσει στη χαοτική χρεοκοπία χωρών όπως η Ελλάδα, τρία έτη επίμονης διπλωματίας της Ευρώπης τούς έχουν ώς τώρα διαψεύσει.
Mεταδίδει το Reuters:
Ορισμένες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας έχουν καταλήξει σε βίαια επεισόδια, κυρίως στην Ελλάδα, αλλά αποτελεί μυστήριο για πολλούς αναλυτές γιατί οι... Ευρωπαίοι δεν έχουν αγωνιστεί πιο σκληρά κατά των συνεχιζόμενων απολύσεων, των περικοπών δαπανών και των αυξήσεων φόρων. Η ανεργία σε Ελλάδα και Ισπανία έχει φθάσει στο 25%.
Η ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ έδειξε το 2012 πως είναι αποφασισμένη να περιφρουρήσει το ευρώ. Οι προφητείες περί επικείμενης κατάρρευσης που απλώς έχει αναβληθεί μπορεί να αποδειχθούν εκ νέου υπερβολικές. Είναι, όμως, λογικό να αναρωτηθεί κανείς πόσο θα αντέξουν ορισμένες χώρες.
Η Πορτογαλία, για παράδειγμα, βρίσκεται στο τρίτο έτος ύφεσης. Ο κίνδυνος για το 2013 δεν είναι τόσο μια έκρηξη στην Ευρωζώνη, αλλά μια ρήξη των κοινωνικών και πολιτικών δεσμών και μια απώλεια της ελπίδας.
Ο Τσαρλς Ρόμπερτσον, επικεφαλής της ομάδας οικονομολόγων του Renaissance Capital στο Λονδίνο, διερωτάται πόσα ακόμα είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν οι ψηφοφόροι. Εκτιμά πως η Ελλάδα θα εγκαταλείψει φέτος το ευρώ και πιθανόν να την ακολουθήσει η Ισπανία στα τέλη του 2014.
Η Ισπανία έχει διανύσει ένα έτος με ανεργία άνω του 25% και πρέπει να περάσει άλλα τρία για να ανταποκριθεί στους στόχους. «Καμία οικονομία δεν έχει αντέξει τόσο υψηλή ανεργία με καθορισμένη συναλλαγματική ισοτιμία» τονίζει ο Ρόμπερτσον. Τονίζει, άλλωστε, πως το 2014 οι Ισπανοί ψηφοφόροι θα έχουν συνειδητοποιήσει πως οι μεταρρυθμίσεις του Μαριάνο Ραχόι δεν έφεραν ευημερία.
Μολονότι έχει υπερισχύσει η άποψη πως το ευρώ θα επιβιώσει, πολλοί οικονομολόγοι εκφράζουν φόβους για τις ευρύτερες επιπτώσεις της παρατεταμένης λιτότητας. Σύμφωνα με την Deutsche Bank, η σχετική κοινωνική ειρήνη που έχει διατηρηθεί ώς τώρα στην Ευρώπη οφείλεται στο ότι το βάρος της προσαρμογής έχουν επωμισθεί κυρίως οι νέοι. Στην Ισπανία η απασχόληση στην ομάδα κάτω των 25 ετών υποχώρησε από το 39,1% του 2007 στο 18,3% το 2012, καταγράφοντας πτώση 20,8 εκατοστιαίων μονάδων. Για την ηλικιακή ομάδα από 35 ώς 49, η πτώση ήταν 8,9 εκατοστιαίες μονάδες.
ύμφωνα με την Deutsche Bank, αυτό το μείγμα «θυσίας των νέων» και σχετικής οικονομικής ασφάλειας για τους υπόλοιπους μπορεί να εξηγεί γιατί οι διαδηλώσεις δεν έχουν - εκτός από την Ελλάδα - μεταφρασθεί σε μεγάλες μετακινήσεις ψήφων προς όφελος των ριζοσπαστικών κομμάτων.
Ωστόσο, το πιθανό οικονομικό κόστος είναι τεράστιο.
Δεδομένου ότι εργάζονται λιγότεροι νέοι, σε Ιταλία και Ισπανία σημειώνεται μεγάλη πτώση της παραγωγικότητας της τάξης του 2% υπονομεύοντας κάθε μελλοντική ανάπτυξη. Η τυπική απάντηση είναι να εκλείψει το χάσμα ανάμεσα στους προστατευμένους «εντός αγοράς εργασίας» και τους «εκτός» με τις επισφαλείς βραχυπρόθεσμες συμβάσεις που συνήθως είναι οι νέοι. Ετσι, όμως, μπορεί οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις να απαξιωθούν καθώς οι ψηφοφόροι τις συνδέουν με την πτώση του βιοτικού επιπέδου και την αύξηση της ανισότητας, όπως επισημαίνει ο Σάιμον Τίλφορντ, επικεφαλής οικονομολόγος του Κέντρου για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση.
«Οι επιπτώσεις μάλλον θα είναι εκτεταμένες. Οχι μόνον θα αγωνίζονται οι κυβερνήσεις να προωθήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αλλά υπάρχει κίνδυνος μιας εκτεταμένης αντίδρασης εναντίον της οικονομίας της αγοράς και της Ευρωπαϊκής Ενωσης» καταλήγει ο ίδιος..
