Το σίριαλ που βρίσκεται σε εξέλιξη για την ένταξη της Κύπρου στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (EFSF-ESM) είναι πραγματικά απίστευτο.
Λόγω του μεγέθους της οικονομίας της, τα ποσά που θα χρειαστεί συνολικά η Λευκωσία από την Ευρωζώνη είναι ελάχιστα συγκριτικά με την Ελλάδα ή την Ιρλανδία.
Κι όμως, έξι μήνες μετά το πρώτο αίτημα για υπαγωγή σε πρόγραμμα σταθεροποίησης, οι σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται στο σημείο μηδέν!
Ποιο είναι, λοιπόν, το πρόβλημα; η επίσημη ερμηνεία που δίνεται στις... Βρυξέλλες είναι ότι η κωλυσιεργία οφείλεται στην κυπριακή κυβέρνηση, η οποία δεν συμφωνεί με τις απαιτήσεις της τρόικας, ειδικά στο σκέλος των ιδιωτικοποιήσεων. Πράγματι, οι χειρισμοί της Λευκωσίας όλους τους προηγούμενους μήνες ήταν άτσαλοι, καθώς αρνήθηκε να συμβιβαστεί με την πραγματικότητα: ότι, δηλαδή, οι δημοσιονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει δεν οφείλονται μόνο στο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, αλλά και σε χρόνιες διαρθρωτικές αγκυλώσεις, που ήλθαν στην επιφάνεια μόλις έκλεισαν οι κάνουλες των φθηνών δανεικών. Ακόμη όμως κι αν αλλάξει η πολιτική κατάσταση στη χώρα μετά τις εκλογές, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μπορέσει να υπογραφεί άμεσα Μνημόνιο, ώστε να αποκατασταθεί η ρευστότητα στην κυπριακή οικονομία.
Η δικαιολογία που ακούγεται από τα πλέον αρμόδια χείλη είναι ότι στο νησί γίνεται «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος. Η Λευκωσία απαντά με στοιχεία ότι έχει εφαρμόσει πλήρως το σύνολο της σχετικής νομοθεσίας για την καταπολέμηση του φαινομένου. Στο ίδιο συμπέρασμα φαίνεται να κατέληξε και η αποστολή του ΔΝΤ στην Κύπρο το περασμένο φθινόπωρο, όπως σημείωνε σε σχετικό ρεπορτάζ του το περιοδικό Spiegel. Ειδικός στην κυπριακή νομοθεσία δεν είμαι, αλλά είναι δύσκολο να αποφύγει κανείς το εύλογο ερώτημα για τη χρονική συγκυρία που διατυπώνονται όλες αυτές οι κατηγορίες. Η Κύπρος είναι μέλος της Ε.Ε. και ελέγχεται για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από το 2004, τώρα βρήκαν να εξαγριωθούν στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο;
Ακόμη πιο αστείο ακούγεται το ευρωπαϊκό αίτημα να συμβάλει και η Ρωσία στη «διάσωση» της Κύπρου, λόγω των μεγάλων ρωσικών καταθέσεων που υπάρχουν στο νησί. Οταν διασώθηκαν οι ιρλανδικές ή οι ισπανικές τράπεζες, δεν εξετάστηκε εξ όσων γνωρίζω ποιων κρατών οι πολίτες είχαν καταθέσεις σε αυτές, ώστε να βάλουν αναλόγως και το χέρι στην τσέπη. Εν τέλει, φοβάμαι ότι όλα τα παραπάνω είναι δικαιολογίες για να αναβληθεί η ουσιαστική συζήτηση που πρέπει να γίνει για τη βιωσιμότητα του κυπριακού χρέους, το οποίο μετά τα δάνεια από τον ESM δεν θα είναι βιώσιμο. Το ΔΝΤ δεν δέχεται να συμμετάσχει στο κυπριακό πρόγραμμα εάν δεν γίνει κάτι σε αυτό το μέτωπο, να ανακεφαλαιοποιηθούν απευθείας, δηλαδή, οι κυπριακές τράπεζες από τον ESM, χωρίς τα χρήματα αυτά να προσμετρηθούν στο δημόσιο χρέος του νησιού. Θα πρόκειται για μία κίνηση στο πνεύμα και το γράμμα των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Συνόδου του περασμένου Ιουνίου, όπου γινόταν σαφής αναφορά στην ανάγκη να σπάσει ο φαύλος κύκλος που συνδέει τραπεζικά και εθνικά χρέη. Επίσης, αν γίνει κάτι τέτοιο, θα ανοίξει ο δρόμος για να λυθεί οριστικά και το πρόβλημα βιωσιμότητας του χρέους της Ιρλανδίας και της Ελλάδας. Ο ευρωπαϊκός Βορράς, όμως, αρνείται να δει την πραγματικότητα και προσπαθεί να κερδίσει χρόνο, αναγκάζοντας την Κύπρο να προσφύγει σε τερτίπια, όπως οι πιέσεις προς την εταιρεία Pimco να ωραιοποιήσει την εικόνα για τις τράπεζες του νησιού.
Στο μεταξύ, τα ταμειακά διαθέσιμα της Λευκωσίας εξαντλούνται, τα όργανα στον διεθνή Τύπο για έξοδο της Κύπρου από την Ευρωζώνη έχουν ξεκινήσει, η αβεβαιότητα βυθίζει την οικονομία της και το ελληνικό δράμα παίζεται σε -κακή- επανάληψη. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν ανησυχούν, διότι η Κύπρος, σε αντίθεση με την Ελλάδα, δεν είναι συστημικά σημαντική και επομένως, ένα «ατύχημα» δεν θα δημιουργούσε τεράστιο πρόβλημα. Πώς όμως περιμένει η Ευρωζώνη να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των αγορών στη διαχειριστική της ικανότητα, όταν δεν μπορεί να λύσει το θέμα μιας τόσο μικρής οικονομίας και όταν αρνείται επιμόνως να εφαρμόσει όσα οι ίδιοι οι ηγέτες της αποφάσισαν;
Του Νίκου Χρυσολωρά
