Η ένταξη στην ΕΕ και το κουρδικό τα «αγκάθια» στις συνομιλίες της καγκελαρίου την Κυριακή στην Αγκυρα.
Δυσκολίες κρύβει η επίσκεψη της Άγκελα Μέρκελ στην Τουρκία την Κυριακή, καθώς η γερμανίδα καγκελάριος μοιάζει πλεόν απομονωμένη στην προσωπική της αντίθεση στην προσπάθεια της Άγκυρας να ενταχθεί στην... Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αντιμετωπίζει επικρίσεις από την τουρκική πολιτική ηγεσία για την «ήπια» προσέγγισή της έναντι των Κούρδων αυτονομιστών ακτιβιστών.
Η διήμερη επίσκεψη της Μέρκελ πραγματοποιείται, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, σε μια ευαίσθητη συγκυρία. Η αλλαγή προέδρου στη Γαλλία δίνει νέα ώθηση στην διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, η Άγκυρα είναι αναγκασμένη να συνεργασθεί πιο ενεργά με τις χώρες της Δύσης, καθώς η σύρραξη στη Συρία δοκιμάζει τις σχέσεις της με τις γειτονικές της χώρες.
Η Μέρκελ και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που ασκεί την εξουσία επί μία δεκαετία, έχουν μια άβολη σχέση. Εκείνη τον βρίσκει αυταρχικό, μάτσο με επιθετικό τρόπο, προκλητικό. Εκείνος θεωρεί ότι η πάγια θέση της περί μιας «προνομιακής εταιρικής σχέσης» μεταξύ Τουρκίας-ΕΕ απέχει παρασάγγας από την πλήρη ένταξη και απεικονίζει ανάγλυφα τα «δύο μέτρα και δύο σταθμά», όπως λέει, των Ευρωπαίων έναντι της Τουρκίας. «Παρά ορισμένες αναντίρρητες διαφορές απόψεων για ορισμένα θέματα, υπήρχε πάντοτε ένα θεμέλιο για να βασίζονται οι συνομιλίες, η επιθυμία να καταλάβουμε ο ένας τον άλλο και να δείξουμε σεβασμό», είπε ένας αξιωματούχος ερωτηθείς γι' αυτή την διμερή σχέση.
Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, οι οποίες άρχισαν το 2005, έχουν αποτελματωθεί λόγω του συνεχιζόμενου αδιεξόδου σε ό,τι αφορά το Κυπριακό --η Κύπρος είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης-- και την αντίθεση του Παρισιού και του Βερολίνου στην τουρκική ένταξη. Όμως την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ δήλωσε ότι είναι έτοιμος να ξεπαγώσει τις συνομιλίες με την Τουρκία σε ό,τι αφορά το κεφάλαιο που άπτεται της βοήθειας για τις περιοχές της ΕΕ. Ο προκάτοχος του Ολάντ, ο συντηρητικός Νικολά Σαρκοζί, αντιτάσσεται σθεναρά στις ελπίδες της Τουρκίας να γίνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Τουρκία έχει ολοκληρώσει μόλις 1 από τα συνολικά 35 «κεφάλαια» πολιτικής που κάθε υποψήφια προς ένταξη χώρα πρέπει να ολοκληρώσει εναρμονιζόμενη προς την Ευρώπη πριν ενταχθεί. Από τα υπόλοιπα, μόλις τα 13 είναι ανοιχτά και όχι «παγωμένα». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαμηνύει ότι ακόμη η Άγκυρα δεν πληροί τα κριτήρια της ΕΕ σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία του λόγου.
«Η Γαλλία μετέβαλε τη συμπεριφορά της έναντι της Τουρκίας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Λεβέντ Γκιουμρουκτσού. «Αναμένουμε η Γερμανία, ένα σημαντικό μέλος της ΕΕ, να υποστηρίξει τις ενταξιακές συνομιλίες της ΕΕ». Όταν ο Ερντογάν είχε επισκεφθεί το Βερολίνο τον Οκτώβριο η Μέρκελ του είχε πει ότι η ΕΕ θα είναι «ένας τίμιος εταίρος στην διαπραγμάτευση».
Πριν από δύο εβδομάδες, ο Ερντογάν επέκρινε έντονα την ΕΕ και τη Γερμανία για την «αγάπη τους για τους τρομοκράτες», λέγοντας ότι τα αιτήματα της Τουρκίας για την έκδοση 408 ανθρώπων που ζουν στην Ευρώπη --οι μισοί και πλέον βρίσκονται στη Γερμανία-- απορρίφθηκαν με «σαθρές δικαιολογίες». Ένας Γερμανός αξιωματούχος δήλωσε ότι «η καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι μια κοινή προσπάθεια και συνεργαζόμαστε στενότερα σε αυτό» το πεδίο. Ένας δεύτερος Γερμανός αξιωματούχος πρόσθεσε ότι «ο Ερντογάν μερικές φορές υπερβαίνει τα εσκαμμένα με τις δηλώσεις του αλλά όταν συζητάς ορισμένα θέματα μπορείς να συνεργάζεσαι».
Δεν είναι μόνο οι Κούρδοι ακτιβιστές που η κυβέρνηση της Τουρκίας καταγγέλλει ότι η Γερμανία «επιτρέπει» να δρουν ελεύθερα. Σε μια εξέλιξη που είχε προκαλέσει ενόχληση στο Βερολίνο, στις αρχές Φεβρουαρίου αποκαλύφθηκε ότι ένας αριστεριστής που οι αρχές ανακοίνωσαν ότι ήταν ο καμικάζι που έκανε τη βομβιστική επίθεση στην πρεσβεία των ΗΠΑ ζούσε επί χρόνια στη Γερμανία. Η υπηρεσία πληροφοριών της Γερμανίας εκτιμά ότι υπάρχουν 13.000 μέλη και ενεργοί υποστηρικτές του PKK στη Γερμανία, από 11.500 το 2010. Πιστεύει επίσης ότι περίπου 3.150 Τούρκοι ακροαριστεροί, περιλαμβανομένων μελών της εκτός νόμου παράταξης Επαναστατικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Κόμμα-Μέτωπο (DHKP-C) ζουν στο έδαφος της Γερμανίας, όπως και 7.000 Τούρκοι ακροδεξιοί υπερεθνικιστές.
Το πρόγραμμα της Μέρκελ θα ξεκινήσει με μια επίσκεψη στους Γερμανούς στρατιωτικούς που χειρίζονται και φρουρούν τις συστοιχίες του αντιπυραυλικού συστήματος Πάτριοτ. Ο Ερντογάν και η Μέρκελ, η οποία θα συνοδεύεται από μια μεγάλη ομάδα επιχειρηματιών, θα έχουν πιο εύκολο έργο όταν θα συζητήσουν για οικονομικά θέματα και το διμερές εμπόριο.
Η Τουρκία έκανε εξαγωγές ύψους περίπου 10 δισεκ. ευρώ στη Γερμανία το 2011 (+21,6%), κάτι που κατέστησε τη χώρα την μεγαλύτερη αγορά τις εξαγωγές της. Οι εισαγωγές της χώρας από τη Γερμανία ξεπέρασαν τα 17 δισεκ. ευρώ. Η Τουρκία εξάγει στη Γερμανία κυρίως είδη ιματισμού και υφάσματα, ενώ εισάγει αυτοκίνητα, μηχανολογικό εξοπλισμό και ανταλλακτικά. Οι άμεσες γερμανικές επενδύσεις στην Τουρκία φθάνουν τα 457 εκατ. ευρώ.
