«Το ελληνικό πρόγραμμα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση την οποία επιλέξαμε», δηλώνει ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ σε συνέντευξή του στο κοινοτικό δελτίο «Agency Europe».
Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου υποστηρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει..., επί μονίμου βάσεως, να αποδεικνύει ότι το ελληνικό πρόβλημα βρίσκεται υπό έλεγχο και τονίζει ότι αν υπάρξει οποιαδήποτε υποψία εκτροχιασμού, τότε θα πρέπει να εξεταστεί σε συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση η «αγωγή».
Ερωτηθείς αν αληθεύει ότι η τρόικα είχε προσφέρει στην Ελλάδα την επιλογή να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη το 2011, ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup σημειώνει, ότι ήταν πάντα αντίθετος σε ένα τέτοιο σενάριο, το οποίο εν τέλει απορρίφθηκε, προσθέτοντας ότι η υπόθεση αυτή δεν αποτέλεσε ποτέ πραγματικό ζήτημα έτσι όπως παρουσιάζεται.
«Σε κάθε συνάντηση, έλεγα πως πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στις εικασίες που γίνονται για την Ελλάδα περί αποχώρησής της από την Ευρωζώνη. Τέτοιες φήμες ήταν, και αποδείχτηκε ότι ήταν, εξαιρετικά επικίνδυνες. Όταν ο κόσμος σταμάτησε να μιλάει για το σενάριο "Grexit" τα πράγματα πήγαν πολύ καλύτερα. Το τίμημα που πλήρωσε η Ελλάδα εξαιτίας αυτών των ανεύθυνων συζητήσεων ήταν πολύ βαρύ» σημειώνει ο κ. Γιούνκερ.
Απαντώντας σε ερώτηση, αν το Eurogroup μπορούσε και έπρεπε να είχε κινηθεί διαφορετικά, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου επισημαίνει ότι οι αποφάσεις ελήφθησαν ορισμένες φορές πολύ γρήγορα και άλλες φορές πολύ αποσπασματικά, ενώ δημοσίως υπήρχε η συζήτηση για λύσεις που δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, όπως το «Grexit». Και συμπληρώνει ότι αυτό ήταν ένα λάθος που δεν έκανε το ίδιο το Eurogroup, ήταν λάθος άλλων.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ο κ. Γιούνκερ σημειώνει ότι πρέπει να βρεθεί σύντομα λύση και τονίζει ότι «αν μια χώρα σαν την Κύπρο, όσο μικρή και αν είναι, αντιμετωπίζει άλυτα προβλήματα, τότε αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με την ίδια προσοχή που αντιμετωπίστηκαν το ελληνικό, το ιρλανδικό και το πορτογαλικό πρόβλημα. Αν ένα κράτος μέλος της ευρωζώνης έχει προβλήματα παρόμοια με αυτά που αντιμετωπίζει η Κύπρος, τότε πρέπει να θεωρηθεί συστημική περίπτωση. Αν δεν επιλυθεί το πρόβλημα, κάθε μεγάλο πρόβλημα σε χώρα της ευρωζώνης αποτελεί συστημικό πρόβλημα λόγω της μεγάλης πιθανότητας διάδοσής του».
Ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup παραδέχεται ότι το PSI που έγινε για την αντιμετώπιση της ελληνικής τραπεζικής κρίσης δεν είχε θετική επίδραση στην κατάσταση της Κύπρου. «Θα ήταν καλύτερο αν δεν είχαμε πέσει σε αυτή τη λύση (το PSI) με ανοιχτές αγκάλες και κλειστά μάτια», σχολιάζει.
Σχετικά με την πιθανολογούμενη συμμετοχή των καταθετών κυπριακών τραπεζών στην προσπάθεια να καταστεί το κυπριακό χρέος βιώσιμο, o κ. Γιούνκερ περιορίζεται να δηλώσει ότι «δεν πρέπει να κρατήσουμε τα μάτια μας κλειστά όταν ασχολούμαστε με αυτό το πρόβλημα», προσθέτοντας ότι το ΔΝΤ και ορισμένα κράτη μέλη εστιάζουν στην ανάγκη διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους και πως αυτό είναι ένα ουσιαστικό κριτήριο για κάθε μηχανισμό διάσωσης. Τέλος, εκφράζει τη συμφωνία του με το νέο πρόεδρο του Eurogroup ότι πρέπει να βρεθεί εντός του Μαρτίου μία λύση για την Κύπρο.
Εξάλλου, σε ερώτηση για το μείγμα πολιτικής που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες, το οποίο συρρικνώνει την ανάπτυξη, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου σημειώνει ότι η αντικατάσταση της πολιτικής δημοσιονομικής πειθαρχίας και λιτότητας με χαλαρότητα και με μία πολιτική που θα επικεντρώνεται αποκλειστικά στην ανάπτυξη, αποτελεί όνειρο. Εάν τα μεγάλα κρατικά ελλείμματα και τα αυξημένα δημόσια χρέη αποτελούσαν εγγύηση για ανάπτυξη, τότε θα είχαμε ανακαλύψει εδώ και χρόνια τη λύση, αναφέρει. Όπως υποστηρίζει, έχει αποδειχθεί εμπειρικά ότι ένα κράτος που φέρει βαρύ χρέος δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει συνεχή ανάπτυξη. Κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ποτέ.
«Εάν πριν από την κρίση όλα τα κράτη είχαν εξισορροπήσει τα δημόσια οικονομικά τους, τότε θα είχαν τα απαραίτητα περιθώρια κινήσεων για να αντιμετωπίσουν τις βλαβερές συνέπειες της ύφεσης. Με δεδομένο, όμως, αυτό θα έπρεπε τώρα να σκεφθούμε εντός του πλαισίου του καλύτερου οικονομικού συντονισμού, ποιο είναι το ιδανικό μείγμα λιτότητας και ανάπτυξης. Οι περικοπές πρέπει να είναι στοχευμένες κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην εμποδίσουν την ανάκαμψη» τονίζει.
Στην ερώτηση, εάν ο μόνος τρόπος για να επιστρέψει μία χώρα στην ανταγωνιστικότητα είναι να μειώσει το εργατικό κόστος, σχολιάζει ότι η εξωτερική υποτίμηση δεν είναι δυνατή λόγω του ενιαίου νομίσματος.
«Οι χώρες δεν μπορούν να αποφύγουν ένα βαθμό εσωτερικής υποτίμησης. Δεν βλέπω άλλο τρόπο. Ο καλύτερος τρόπος για να ξεφύγουμε από αυτές τις ανισορροπίες είναι να στοχεύσουμε με το σωστό τρόπο τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εισάγονται» επισημαίνει.
Ερωτηθείς, εάν η Γερμανία κάνει αρκετά για να δημιουργηθεί ανάπτυξη στην ευρωζώνη, ο κ. Γιούνκερ απαντά ότι ο καταμερισμός των υποχρεώσεων πρέπει να διευθετηθεί καλύτερα, προσθέτοντας πως οι Γερμανοί έχουν καλά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τις θέσεις απασχόλησης, την ανάπτυξη και τις εξαγωγές, τα οποία είναι κατά πολύ καλύτερα από τα αποτελέσματα όλων των άλλων. «Είναι, όμως, πολύ δύσκολο να τους εξηγήσουμε ότι πρέπει να αλλάξουν πολιτική. Η επίτευξη προόδου είναι δυνατή αλλά μην περιμένετε από τους Γερμανούς να εγκαταλείψουν τα κλειδιά της επιτυχίας τους. Υπάρχουν, όμως, αμέτρητοι εργαζόμενοι στη Γερμανία, που βρίσκονται σε επισφαλή θέση, γιατί παρόλο που έχουν πλήρη απασχόληση, χρειάζονται τα κοινωνικά επιδόματα για να τα βγάλουν πέρα. Υπάρχουν, επομένως, περιοχές με σκιές και στη Γερμανία» καταλήγει ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup.
Ερωτηθείς αν αληθεύει ότι η τρόικα είχε προσφέρει στην Ελλάδα την επιλογή να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη το 2011, ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup σημειώνει, ότι ήταν πάντα αντίθετος σε ένα τέτοιο σενάριο, το οποίο εν τέλει απορρίφθηκε, προσθέτοντας ότι η υπόθεση αυτή δεν αποτέλεσε ποτέ πραγματικό ζήτημα έτσι όπως παρουσιάζεται.
«Σε κάθε συνάντηση, έλεγα πως πρέπει να βάλουμε ένα τέλος στις εικασίες που γίνονται για την Ελλάδα περί αποχώρησής της από την Ευρωζώνη. Τέτοιες φήμες ήταν, και αποδείχτηκε ότι ήταν, εξαιρετικά επικίνδυνες. Όταν ο κόσμος σταμάτησε να μιλάει για το σενάριο "Grexit" τα πράγματα πήγαν πολύ καλύτερα. Το τίμημα που πλήρωσε η Ελλάδα εξαιτίας αυτών των ανεύθυνων συζητήσεων ήταν πολύ βαρύ» σημειώνει ο κ. Γιούνκερ.
Απαντώντας σε ερώτηση, αν το Eurogroup μπορούσε και έπρεπε να είχε κινηθεί διαφορετικά, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου επισημαίνει ότι οι αποφάσεις ελήφθησαν ορισμένες φορές πολύ γρήγορα και άλλες φορές πολύ αποσπασματικά, ενώ δημοσίως υπήρχε η συζήτηση για λύσεις που δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, όπως το «Grexit». Και συμπληρώνει ότι αυτό ήταν ένα λάθος που δεν έκανε το ίδιο το Eurogroup, ήταν λάθος άλλων.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ο κ. Γιούνκερ σημειώνει ότι πρέπει να βρεθεί σύντομα λύση και τονίζει ότι «αν μια χώρα σαν την Κύπρο, όσο μικρή και αν είναι, αντιμετωπίζει άλυτα προβλήματα, τότε αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με την ίδια προσοχή που αντιμετωπίστηκαν το ελληνικό, το ιρλανδικό και το πορτογαλικό πρόβλημα. Αν ένα κράτος μέλος της ευρωζώνης έχει προβλήματα παρόμοια με αυτά που αντιμετωπίζει η Κύπρος, τότε πρέπει να θεωρηθεί συστημική περίπτωση. Αν δεν επιλυθεί το πρόβλημα, κάθε μεγάλο πρόβλημα σε χώρα της ευρωζώνης αποτελεί συστημικό πρόβλημα λόγω της μεγάλης πιθανότητας διάδοσής του».
Ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup παραδέχεται ότι το PSI που έγινε για την αντιμετώπιση της ελληνικής τραπεζικής κρίσης δεν είχε θετική επίδραση στην κατάσταση της Κύπρου. «Θα ήταν καλύτερο αν δεν είχαμε πέσει σε αυτή τη λύση (το PSI) με ανοιχτές αγκάλες και κλειστά μάτια», σχολιάζει.
Σχετικά με την πιθανολογούμενη συμμετοχή των καταθετών κυπριακών τραπεζών στην προσπάθεια να καταστεί το κυπριακό χρέος βιώσιμο, o κ. Γιούνκερ περιορίζεται να δηλώσει ότι «δεν πρέπει να κρατήσουμε τα μάτια μας κλειστά όταν ασχολούμαστε με αυτό το πρόβλημα», προσθέτοντας ότι το ΔΝΤ και ορισμένα κράτη μέλη εστιάζουν στην ανάγκη διασφάλισης της βιωσιμότητας του χρέους και πως αυτό είναι ένα ουσιαστικό κριτήριο για κάθε μηχανισμό διάσωσης. Τέλος, εκφράζει τη συμφωνία του με το νέο πρόεδρο του Eurogroup ότι πρέπει να βρεθεί εντός του Μαρτίου μία λύση για την Κύπρο.
Εξάλλου, σε ερώτηση για το μείγμα πολιτικής που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες, το οποίο συρρικνώνει την ανάπτυξη, ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου σημειώνει ότι η αντικατάσταση της πολιτικής δημοσιονομικής πειθαρχίας και λιτότητας με χαλαρότητα και με μία πολιτική που θα επικεντρώνεται αποκλειστικά στην ανάπτυξη, αποτελεί όνειρο. Εάν τα μεγάλα κρατικά ελλείμματα και τα αυξημένα δημόσια χρέη αποτελούσαν εγγύηση για ανάπτυξη, τότε θα είχαμε ανακαλύψει εδώ και χρόνια τη λύση, αναφέρει. Όπως υποστηρίζει, έχει αποδειχθεί εμπειρικά ότι ένα κράτος που φέρει βαρύ χρέος δεν είναι σε θέση να διασφαλίσει συνεχή ανάπτυξη. Κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ποτέ.
«Εάν πριν από την κρίση όλα τα κράτη είχαν εξισορροπήσει τα δημόσια οικονομικά τους, τότε θα είχαν τα απαραίτητα περιθώρια κινήσεων για να αντιμετωπίσουν τις βλαβερές συνέπειες της ύφεσης. Με δεδομένο, όμως, αυτό θα έπρεπε τώρα να σκεφθούμε εντός του πλαισίου του καλύτερου οικονομικού συντονισμού, ποιο είναι το ιδανικό μείγμα λιτότητας και ανάπτυξης. Οι περικοπές πρέπει να είναι στοχευμένες κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μην εμποδίσουν την ανάκαμψη» τονίζει.
Στην ερώτηση, εάν ο μόνος τρόπος για να επιστρέψει μία χώρα στην ανταγωνιστικότητα είναι να μειώσει το εργατικό κόστος, σχολιάζει ότι η εξωτερική υποτίμηση δεν είναι δυνατή λόγω του ενιαίου νομίσματος.
«Οι χώρες δεν μπορούν να αποφύγουν ένα βαθμό εσωτερικής υποτίμησης. Δεν βλέπω άλλο τρόπο. Ο καλύτερος τρόπος για να ξεφύγουμε από αυτές τις ανισορροπίες είναι να στοχεύσουμε με το σωστό τρόπο τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εισάγονται» επισημαίνει.
Ερωτηθείς, εάν η Γερμανία κάνει αρκετά για να δημιουργηθεί ανάπτυξη στην ευρωζώνη, ο κ. Γιούνκερ απαντά ότι ο καταμερισμός των υποχρεώσεων πρέπει να διευθετηθεί καλύτερα, προσθέτοντας πως οι Γερμανοί έχουν καλά αποτελέσματα σε ό,τι αφορά τις θέσεις απασχόλησης, την ανάπτυξη και τις εξαγωγές, τα οποία είναι κατά πολύ καλύτερα από τα αποτελέσματα όλων των άλλων. «Είναι, όμως, πολύ δύσκολο να τους εξηγήσουμε ότι πρέπει να αλλάξουν πολιτική. Η επίτευξη προόδου είναι δυνατή αλλά μην περιμένετε από τους Γερμανούς να εγκαταλείψουν τα κλειδιά της επιτυχίας τους. Υπάρχουν, όμως, αμέτρητοι εργαζόμενοι στη Γερμανία, που βρίσκονται σε επισφαλή θέση, γιατί παρόλο που έχουν πλήρη απασχόληση, χρειάζονται τα κοινωνικά επιδόματα για να τα βγάλουν πέρα. Υπάρχουν, επομένως, περιοχές με σκιές και στη Γερμανία» καταλήγει ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup.