"Η σκηνή μοιάζει να ανήκει στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας.
Το διεθνές αεροδρόμιο της Βαρκελώνης απέκτησε έναν καινούργιο τερματικό σταθμό, το κτίριο είναι υπέροχο, αλλά δεν έχει καμιά χρησιμότητα. Οι άνδρες της ασφάλειας περιπολούν στον αχανή χώρο με τα δίτροχά τους, έξυπνα ντυμένοι, άρτια εκπαιδευμένοι, αλλά δεν έχουν τίποτα να φρουρήσουν..."
Ο τόπος αυτός είναι ένα σύμβολο, γράφει ο Μάθιου Πάρις στους The Times. Επρόκειτο να συμβολίζει το... μέλλον της Καταλονίας ως μιας ανεξάρτητης χώρας. Αντ΄αυτού, έγινε ένα σύμβολο της υπέρμετρης φιλοδοξίας, τόσο σε πολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, σε μια περιοχή που έχει σήμερα μεγαλύτερο χρέος από οποιαδήποτε άλλη περιοχή της Ισπανίας. Ο μόνος λόγος να επεκταθεί τόσο πολύ το αεροδρόμιο της Βαρκελώνης ήταν να φανεί στον υπόλοιπο κόσμο ότι η Καταλονία είναι μια άλλη χώρα.
Ας ξεχάσουμε την Κύπρο: το ευρωπαϊκό σχέδιο δεν απειλείται από αυτήν, αλλά από την Καταλονία. Από αυτήν εξαρτάται άλλωστε και η ακεραιότητα της Ισπανίας, μαζί με την αξιοπιστία της ισπανικής οικονομίας. Μια άτακτη απόσχιση της Καταλονίας θα προκαλούσε καταστροφή σε όλη την Ιβηρική Χερσόνησο, από την Πορτογαλία ως τη Χώρα των Βάσκων.
Στην καταλανική ύπαιθρο, ένα στα δύο σπίτια έχει τοποθετήσει τη νέα σημαία του καταλανικού αυτονομισμού. Οποιος μιλήσει με τους ανθρώπους αυτούς, και διαβάσει τα συνθήματα στους τοίχους, αποκομίζει την εντύπωση ότι ολόκληρος ο καταλανικός λαός τάσσεται αναφανδόν υπέρ της ανεξαρτησίας και ότι αυτό θα ψηφίσει στο δημοψήφισμα που ενδέχεται να πραγματοποιηθεί του χρόνου - ίσως την ίδια μέρα με το δημοψήφισμα στη Σκοτία.
Η πραγματικότητα ίσως να αποδειχθεί πιο σύνθετη. Όταν οι Καταλανοί της μεσαίας τάξης και των αστικών κέντρων βρεθούν μπροστά στην κάλπη, και μακρυά από τις θορυβώδεις διαδηλώσεις, κανείς δεν γνωρίζει πώς θα ψηφίσουν.
Τον Ιούνιο του 2005, όταν έγιναν οι πρώτες δημοσκοπήσεις, μόλις το 13,6% ήθελε την ανεξαρτησία. Πριν από δύο χρόνια, το ποσοστό αυτό έφτασε το 24,5% και στις τελευταίες δημοσκοπήσεις αγγίζει το 46,5%. Τον τελευταίο καιρό, όμως, παρατηρείται μια σταθεροποίηση αυτών των ποσοστών και η γενική πεποίθηση είναι ότι το ΝΑΙ στην ανεξαρτησία δύσκολα θα ξεπεράσει το 50%. Αυτό ενδέχεται να οφείλεται στη δυσλειτουργία της «συμμαχίας από την κόλαση» που κυβερνά σήμερα την Ισπανία.
Ο απεσταλμένος των Τάιμς διαπιστώνει μια σχετική αφέλεια μεταξύ των Καταλανών. Δείχνουν να μην καταλαβαίνουν ότι η διεθνής κοινότητα δεν θα δεχθεί εύκολα μια ανεξάρτητη Καταλονία. Ότι η ένταξή της στην ΕΕ δεν θα είναι αυτόματη. Ότι θα υπάρξει μεγάλη αντίσταση της Γαλλίας και του Βελγίου στο να θεσπιστεί αυτό το προηγούμενο. Και ότι θα γίνουν ατελείωτες συζητήσεις για το μερίδιο της Καταλονίας στο χρέος της Ισπανίας.
Η ζημιά που θα προκαλούσε η απόσχιση της Καταλονίας στην υπόλοιπη Ισπανία αποτελεί ταυτοχρόνως ένα επιχείρημα κατά του αυτονομισμού και ένα φονικό όπλο στα χέρια των αυτονομιστών. Η Βαρκελώνη και η Μαδρίτη βρίσκονται σε μια κατάσταση που στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου ονομαζόταν MAD (Mutually Assured Destruction, Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή). Είναι η γνωστή ιστορία του σκορπιού που δαγκώνει τον βάτραχο και πνίγονται και οι δύο.
Δημοσίως, η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι δείχνει περιφρόνηση απέναντι στα αυτονομιστικά όνειρα της Καταλονίας, επιμένοντας ότι το Σύνταγμα απαγορεύει στις περιφέρειες να ψηφίσουν για την ανεξαρτησία τους. Η άποψη αυτή έχει συσπειρώσει όλα τα κόμματα της Καταλονίας γύρω από το δικαίωμα της κυβέρνησης να ζητήσει τη γνώμη του λαού για το θέμα αυτό. Το πιθανότερο είναι ότι αν τελικά γίνει το δημοψήφισμα, και η Μαδρίτη παίξει έξυπνα, οι αυτονομιστές θα χάσουν. Όμως οι κίνδυνοι είναι τεράστιοι. Μία γκάφα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, μια δήλωση του Λαϊκού Κόμματος που μπορεί να εκληφθεί ως προσβλητική, και τα δεδομένα θα ανατραπούν.
