Τι αναφέρει το εβδομαδιαίο δελτίο ανάλυσης της τράπεζας
Την πρόβλεψη ότι η ανεργία θα αρχίσει να μειώνεται από το 2014 κάνει η Δ/νση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank υπό τον κορυφαίο έλληνα αναλυτή κ. Μιχάλη Μασουράκη στην..
εβδομαδιαία της ανάλυση, επικαλούμενη τα τελευταία στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ και το δείκτη ανεργίας.
Σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο "επιβεβαιώνονται τώρα από πολλές πλευρές οι πολύ ευνοϊκές εξελίξεις στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα στο 6μηνο Απρ. – Σεπτ. 2013.
Οι εξελίξεις αυτές στηρίζονται ασφαλώς στην εντυπωσιακή αύξηση του ξένου τουρισμού στη χώρα που συνέβαλε στην αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό κατά 15,5% στο 1ο 7μηνο 2013 και που συνεχίζεται και τον Σεπτέμβριο 2013 και αναμένεται να επεκταθεί και στο 4ο 3μηνο του 2013, καθώς και στην συνεχιζόμενη αυξητική πορεία και των εξαγωγών αγαθών στο ίδιο 7μηνο (σύνολο: +7,5%, χωρίς καύσιμα και πλοία: +4,24%).
Στηρίζονται, ωστόσο, και στην ουσιαστική εκλογίκευση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας, ιδιαίτερα με την εξάλειψη εμποδίων στις προσλήψεις εργαζομένων καθώς και των κινήτρων που, έως πρόσφατα, ευνοούσαν την παράνομη απασχόληση (υψηλός κατώτατος μισθός, υψηλό μη-μισθολογικό κόστος, απαγορευτικό κόστος απολύσεων, κ.ά.).
Επίσης, οι εξελίξεις στο ισοζύγιο πληρωμών στο 1ο 7μηνο 2013 δείχνουν την επίτευξη, για πρώτη φορά μετά από πολλές 10ετίες, ενός σημαντικού πλεονάσματος στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών με τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (ΙΤΣ), ύψους € 1,14 δις, χωρίς να υπολογίζονται σε αυτό η είσπραξη των € 1,5 δις από την επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών των Ευρωπαϊκών Κεντρικών Τραπεζών από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που είχαν αγοραστεί από την ΕΚΤ στα πλαίσια του προγράμματος SMP. Το πλεόνασμα αυτό στο 7μηνο 2013, συγκρίνεται με έλλειμμα ύψους € 5,2 δις στο 7μηνο 2012.
Από την άλλη πλευρά, η προοπτική ανάκαμψης της οικονομίας από το 2014 μπορεί να ενισχυθεί τώρα με την ανακοίνωση του νέου φόρου κατοχής ακινήτων, ο οποίος θα είναι ο μόνος φόρος κατοχής που θα επιβαρύνει τα ακίνητα από το 2014, έναντι τεσσάρων αντίστοιχων φόρων που επιβλήθηκαν (εκτάκτως) το 2013. Ο νέος φόρος θα επιβάλλεται, όπως είναι λογικό, στο κάθε ακίνητο χωριστά και όχι στο σύνολο της περιουσίας του κάθε φορολογουμένου. Η επιβολή του δικαιολογείται από το γεγονός ότι η αξία του ακινήτου εξαρτάται από τις υποδομές και τις υπηρεσίες που προσφέρονται από το κράτος.
Επιπλέον, ο νέος φόρος επιβάλλεται σε μια σημαντικά διευρυμένη φορολογική βάση (και στα αγροτεμάχια και τα οικόπεδα) και, επομένως, θα πρέπει να συνεπάγεται εκλογικευμένη και διαφανή επιβάρυνση για κάθε ακίνητο (υπερβολικά υψηλοί συντελεστές φορολόγησης που καθιστούν την κατοχή του ακινήτου ασύμφορη θα πρέπει τώρα ασφαλώς να αποφευχθούν) για να γίνει δυνατή, επιτέλους, και η επαναλειτουργία της αγοράς ακινήτων. Από την άλλη πλευρά, ο νέος φόρος λαμβάνει, όπως φαίνεται, μέριμνα και για την σημαντική ελάφρυνση της φορολογικής επιβάρυνσης των ασθενέστερων οικονομικά ιδιοκτητών ακινήτων. Αν δε αυτός ο νέος φόρος συνδυαστεί, όπως είναι αναγκαίο και αναμένεται, και με την εκλογίκευση του φόρου επί των συναλλαγών ακινήτων, μπορεί πράγματι να αποτελέσουν τον καταλύτη για τη σταδιακή ανάκαμψη τόσο των συναλλαγών όσο και των επενδύσεων στην αγορά ακινήτων από το 2014, από τα καταποντισμένα επίπεδά τους το 2013, μετά από 8-έτη συνεχούς και ταχείας πτώσης. Τέλος, ο νέος φόρος, εάν υλοποιηθεί με ικανοποιητικό τρόπο, θα εισφέρει ασφαλώς τα προγραμματισμένα έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό.
Ειδικότερα, στην αγορά εργασίας, στους τελευταίους μήνες καταγράφεται αξιοσημείωτη αύξηση της απασχόλησης, η οποία σηματοδοτεί επίσης την περαιτέρω επιβράδυνση του ρυθμού πτώσης του ΑΕΠ στα επόμενα 3μηνα και ενισχύει τις προοπτικές για επίτευξη θετικών ρυθμών αύξησης του ΑΕΠ σε ετήσια βάση από το 1ο 3μηνο 2014. Επίσης, τα στοιχεία δείχνουν ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι εισέρχονται στην αγορά εργασίας αυξάνοντας το εργατικό δυναμικό της χώρας, που από μόνο του προοιωνίζεται υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο μέλλον. Τέλος, φαίνεται ότι αποκαθίστανται σταδιακά οι συνθήκες και οι προϋποθέσεις βελτίωσης των εξειδικεύσεων των εργαζομένων και της παραγωγικότητάς τους ( εκτός των άλλων και με την ταχύτερη, από ότι αναμενόταν, απορρόφησή τους σε θέσεις εργασίας) για να συνεισφέρουν στην ανταγωνιστική ανάκαμψη και ανάπτυξη των οικογενειακών τους εισοδημάτων και της οικονομίας ως σύνολο.
Πιο αναλυτικά, η αυξητική πορεία της απασχόλησης από το 2ο 3μηνο 2013 (δηλαδή η αντιστροφή της πτωτικής της πορείας έως το 1ο 3μηνο 2013) είναι εμφανής από τα ακόλουθα: Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας εργατικού δυναμικού (ΕΕΔ) της ΕΛΣΤΑΤ η απασχόληση (σε εποχικά διορθωμένα στοιχεία) κατέγραψε αξιοσημείωτη αύξηση κατά 0,9% σε 3μηνιαία βάση στο 2ο 3μηνο 2013 αντιστρέφοντας την συνεχή πτώση της με εξαιρετικά υψηλούς ρυθμούς από το 4ο 3μηνο 2009 (Βλέπε Διάγραμμα 1).
Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τα στοιχεία που υπήρχαν από το σύστημα ροών απασχόλησης ΕΡΓΑΝΗ, καθώς και τα στοιχεία του ΣΕΠΕ που δείχνουν σημαντική αύξηση των προσλήψεων και της απασχόλησης στο 1ο και ιδιαίτερα στο 2ο 3μηνο του 2013. Επιπλέον των ανωτέρω, με βάση τα στοιχεία του συστήματος ροών απασχόλησης ΕΡΓΑΝΗ στο 3ο 3μηνο 2013 σημειώθηκε θετική καθαρή αύξηση της απασχόλησης (προσλήψεις μείον απολύσεις και οικειοθελείς αποχωρήσεις) κατά περισσότερες από 25 χιλ. έναντι 14,7 χιλ. στο 3ο 3μηνο 2012 και -18,9 χιλ. στο 3ο 3μηνο 2011. Αυτό σημαίνει ότι θετική 3μηνιαία αύξηση της απασχόλησης θα σημειωθεί και στο 3ο 3μηνο 2013 και με την ΕΕΔ της ΕΛΣΤΑΤ.
Επομένως, η πτώση της απασχόλησης σε ετήσια βάση με βάση την ΕΕΔ, που περιορίστηκε στο -2,5% τον Ιούν.2013, από το υψηλό -7,1% τον Ιαν.2013, αναμένεται να επιβραδυνθεί ακόμη περισσότερο στους επόμενους μήνες και να σημειωθεί θετική αύξηση της απασχόλησης σε ετήσια βάση από τους πρώτους μήνες του 2014 ταυτόχρονα με την επίτευξη θετικών ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας. Γενικά, λαμβάνοντας υπόψη την ικανοποιητική λειτουργία της αγοράς εργασίας το 2013 (όταν η οικονομία βρισκόταν ακόμη σε ύφεση), εκτιμάται τώρα ότι μπορεί πράγματι να επιτευχθεί αύξηση της απασχόλησης περί το 1,0% το 2014 ως σύνολο (όπου θα σημειωθεί θετική αύξηση του ΑΕΠ), όπως, άλλωστε, προβλέπει και η Τρόικα.
Όσον αφορά την εξέλιξη της ανεργίας, είναι γεγονός ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σε εποχικά διορθωμένη βάση δείχνουν συνεχιζόμενη αύξηση του αριθμού των ανέργων και του ποσοστού ανεργίας έως τον Ιούνιο του 2013. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή συνοδεύεται αφενός από μεγάλη αύξηση της απασχόλησης στο 2ο 3μηνο του 2013 και αφετέρου από τη μείωση του ποσοστού ανεργίας με βάση τα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία στο 2ο 3μηνο 2013, παρά την υπέρμετρα μεγάλη αύξηση του εργατικού δυναμικού στο ίδιο 3μηνο. Γενικά, τα στοιχεία για την αγορά εργασίας τόσο από την ΕΛΣΤΑΤ όσο και από το ΕΡΓΑΝΗ και από το ΣΕΠΕ δείχνουν ότι η ανεργία θα διαμορφωθεί γύρω στο 27,3% του εργατικού δυναμικού το 2013 (με μέση αύξηση του εργατικού δυναμικού κατά περίπου 0,4% και με μέση πτώση της απασχόλησης κατά -4,2%).
Επίσης, τα στοιχεία των ροών απασχόλησης του ΕΡΓΑΝΗ δείχνουν ότι το 2013 θα είναι το πρώτο έτος από πριν το 2007 που θα σημειωθεί θετική καθαρή αύξηση της μισθωτής απασχόλησης το έτος ως σύνολο. Τέλος, με τις τάσεις που ήδη έχουν διαμορφωθεί, αναμένεται θετική αύξηση της απασχόλησης σε εθνικολογιστική βάση από το 2014 και μετά, όπως προαναφέρθηκε. Σε κάθε περίπτωση, τα ανωτέρω συνεπάγονται ότι η ανεργία στην Ελλάδα διαμορφώνεται πράγματι σήμερα σε υπέρμετρα υψηλά και οδυνηρά για τους εργαζόμενους επίπεδα. Ωστόσο η τάση είναι για μείωσή της από αυτά τα επίπεδα από το 2014.
