- Το ζήτημα της αναμόρφωσης της λιανικής αγοράς φυσικού αερίου έθεσε η τρόικα στην κυβέρνηση.
- Οι συμβάσεις παραχώρησης, οι τρεις ΕΠΑ και ο νέος διαγωνισμός.
- Η «άσφαιρη» παρέμβαση στο ΥΠΕΚΑ και το παρασκήνιο.
Θέμα αναμόρφωσης της αγοράς λιανικής στο φυσικό αέριο, έθεσε η... τρόικα στην Κυβέρνηση, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες.
Το τεχνοκρατικό επιτελείο της τρόικας, θεωρεί ότι το σημερινό μοντέλο με τις τοπικές εταιρείες παροχής, που έχουν αποκλειστικό δικαίωμα πώλησης φυσικού αερίου σε οικιακούς, επαγγελματικούς και βιομηχανικούς χρήστες, στερεί από τους καταναλωτές το δικαίωμα επιλογής προμηθευτή και δεν επιτρέπει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, επιβαρύνοντας εν τέλει τις τιμές.
Ωστόσο οι παρεμβάσεις της τρόικας για αλλαγή του μοντέλου -μάλιστα υπήρξαν και συναντήσεις με την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ και της ΔΕΠΑ- έγιναν τη στιγμή που είναι σε ισχύ συμβάσεις παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των εταιρειών που διανέμουν φυσικό αέριο (Shell και ENI, ΕΠΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας), ενώ από την άλλη βρίσκεται σε εξέλιξη διεθνής διαγωνισμός της ΔΕΠΑ για την ίδρυση τριών νέων ΕΠΑ σε Στερεά Ελλάδα, Κεντρική Μακεδονία και Ανατολική Μακεδονία- Θράκη. Ως εκ τούτου και παρά το ότι οι πιέσεις εκ μέρους της τρόικας ήταν έντονες, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα μετατίθεται για το μέλλον.
Την παρέμβαση της τρόικας στο συγκεκριμένο θέμα επιβεβαίωσαν πηγές του ΥΠΕΚΑ. Ωστόσο σημείωσαν ότι της διενέργειας του πρώτου διαγωνισμού τη δεκαετία του 1990 για τις τρεις πρώτες ΕΠΑ, προηγήθηκε διαπραγμάτευση με την ΕΕ.
Αντικείμενο ήταν η έκδοση «απόφασης παρέκκλισης», που θα επέτρεπε στις τρεις ΕΠΑ να έχουν το αποκλειστικό δικαίωμα διανομής φυσικού αερίου σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία (Βόλο - Λάρισα αρχικά).
Η ίδια διαδικασία ακολουθήθηκε και για τις τρεις υπό ίδρυση νέες ΕΠΑ στη Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα. Με τη διαφορά ότι ενώ οι πρώτες «αποφάσεις παρέκκλισης» παρείχαν στις ΕΠΑ το αποκλειστικό δικαίωμα διανομής φυσικού αερίου για περίοδο τριάντα ετών, για τις νέες υπό ίδρυση ΕΠΑ, το δικαίωμα αυτό περιορίζεται σε 20 χρόνια (Κεντρική Μακεδονία και Ανατολική Μακεδονία-Θράκη) και σε 10 χρόνια για Στερεά Ελλάδα. Έτσι, τονίζουν από το ΥΠΕΚΑ, ό,τι έγινε, ήταν υπό την πλήρη έγκριση της ΕΕ.
Ως προς τον χρονικό περιορισμό του αποκλειστικού δικαιώματος στις τρεις νέες ΕΠΑ, το σκεπτικό είναι ότι τη δεκαετία του 1990 και του 2000, η διείσδυση του φυσικού αερίου ήταν από μηδενική έως ελάχιστη, ενώ πλέον, και παρ' ότι η ελληνική αγορά συνεχίζει να χαρακτηρίζεται ως «αναδυόμενη», η χρήση του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί σημαντικά.
Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση για αλλαγή του μοντέλου της αγοράς λιανικής ξεκίνησε, έστω και αν καμία ουσιαστική κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή δεν μπορεί να γίνει, από τη στιγμή που βρίσκονται σε ισχύ συμβάσεις του Ελληνικού Δημοσίου με επενδυτές.
του Μιχάλη Καϊταντζίδη
.