"Που είναι η πατρίδα μου". Αυτός ήταν ο τίτλος εκπομπής στο Αλβανικό κανάλι “News24” των Τιράνων, αφιερωμένη στα χιλιάδες πλέον παιδιά Αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα που λόγω κρίσης, επέστρεψαν στην Αλβανία.
Στο κέντρο της προσοχής της εκπομπής ήταν το ρεπορτάζ σε μια τάξη επαναπατρισμένων παιδιών μεταναστών, στο γνωστό σχολείο των Τιράνων «Vasil Shanto».
Τα 30 παιδιά, σύμφωνα... με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, ανέφεραν ότι γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Από τις αθώες και ειλικρινείς απαντήσεις των παιδιών αντιλαμβάνεται κανείς ότι τους λείπει έντονα η Ελλάδα. Το έλεγαν μάλιστα με δάκρυα στα μάτια. Στις επίμονες ερωτήσεις της δημοσιογράφου, τι τους λείπει περισσότερο από την Ελλάδα, οι απαντήσεις έλεγαν ότι «εκεί γεννήθηκαν και μεγάλωσαν», «εκεί έχουν τους φίλους και τους συγγενείς τους», «εκεί είχαν φτιάξει τα όνειρα για το μέλλον τους».
Τους λείπει έντονα το ελληνικό περιβάλλον, το σχολείο οι δάσκαλοι. Αρκετά από τα παιδιά είπαν στην κάμερα ότι νιώθουν Έλληνες. Άλλα είπαν ότι δεν μπορεί να ξεχωρίσουν πόσο νιώθουν Έλληνες και πόσο Αλβανοί. Κανείς τους όμως δεν αρνήθηκε την Ελλάδα.
Εντύπωση έκανε ιδιαίτερα η μαθήτρια η οποία την προηγούμενη εθνική γιορτή της Ελλάδας ήταν σημαιοφόρος ως η καλύτερη μαθήτρια του 7ου Γυμνασίου στα Χανιά της Κρήτης, ενώ στα Τίρανα της ανέθεσαν να αναρτήσει την Αλβανική σημαία στην έναρξη της σχολικής χρονιάς. Όλα τα παιδιά επισήμαναν ότι επιθυμούν να γυρίσουν στην Ελλάδα και το επαναλαμβάνουν στους γονείς τους.
Τα παιδιά, η πλειοψηφία των οποίων επέστρεψε πριν από τρεις μήνες από την Ελλάδα, ανέφεραν ότι στην Αλβανία συνάντησαν δυσκολίες, κυρίως ως προς τη γλώσσα. Επισήμαναν ότι επειδή έζησαν στην Ελλάδα οι συνομήλικοι τους εδώ τους αντιμετώπιζαν όχι φιλικά. Στο ρεπορτάζ της Αλβανίδας δημοσιογράφου αναφέρθηκε ότι η αρνητική αντιμετώπιση οδήγησε αρκετά παιδιά να κλειστούν στα σπίτια τους, ενώ αρκετές άλλες οικογένειες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα για να απαλλαγούν από το σοκ που υπέστησαν τα παιδιά τους.
Σύμφωνα επίσης με άλλα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, συνολικά επέστρεψαν από Ελλάδα στην Αλβανία περίπου 200 χιλιάδες άτομα, που σημαίνει ότι ο αριθμός των παιδιών ξεπερνάει τις 60 χιλιάδες. Η Αλβανική κυβέρνηση έλαβε αρκετά μέτρα για την ένταξη των παιδιών επαναπατρισμένων αλβανικών οικογενειών από Ελλάδα, στο αλβανικό περιβάλλον. Οι δυσκολίες όμως παραμένουν.
Στους νομούς και πόλεις όπου υπάρχουν ελληνικά σχολεία, όπως Κορυτσά, Αργυρόκαστρο, Αγίους Σαράντα Δέλβινο Χιμάρα, Τίρανα πολλά από τα επαναπατρισμένα Αλβανόπουλα πηγαίνουν στα σχολεία αυτά. Αύξηση, λόγω των επαναπατρισμένων αλβανικών οικογενειών από Ελλάδα, σημείωσε και ο αριθμός των μαθητών στα ελληνικά λύκεια, όπως και στα πανεπιστημιακά τμήματα νεοελληνικών σε Τίρανα και Αργυρόκαστρο.
