Ολοκληρώθηκε η τρίτη αξιολόγηση του οικονομικού προγράμματος της Κύπρου από κλιμάκια της Τρόικας, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να τονίζουν πως το πρόγραμμα της Κύπρου παραμένει εντός τροχιάς, τα δε μακροοικονομικά και δημοσιονομικά αποτελέσματα είναι καλύτερα απ' ό,τι αναμενόταν.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση των δανειστών, «οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2013 έχουν επιτευχθεί με μεγάλη άνεση, χάρη στη.... συνεχιζόμενη συνετή εκτέλεση του προϋπολογισμού και σε μια λιγότερο έντονη από το αναμενόμενο ύφεση. Το 2013 το ΑΕΠ εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε κατά 6% περίπου σε πραγματικούς όρους. Η συρρίκνωση αυτή, αν και σημαντική, είναι σχεδόν δύο εκατοστιαίες μονάδες μικρότερη από την πρόβλεψη κατά την προηγούμενη αξιολόγηση. Η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε, αν και λιγότερο από το αναμενόμενο, ενώ οι τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών αποδείχθηκαν ανθεκτικοί. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας παρουσιάζει επίσης ενδείξεις σταθεροποίησης. Η οικονομία προσαρμόζεται ευέλικτα, καθώς οι τιμές και οι μισθοί σημειώνουν υποχώρηση, συμβάλλοντας έτσι στην άμβλυνση του ισχυρού αντίκτυπου της ύφεσης στις θέσεις εργασίας. Ωστόσο, η ανεργία παραμένει πολύ υψηλή».
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Τρόικας, εξακολουθούν να υφίστανται προκλήσεις, καθώς το ΑΕΠ της Κύπρου αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 4,8% το 2014, ενώ το 2015 προβλέπεται επιστροφή στην ανάπτυξη κατά περίπου 1%.
Αναφορικά με το χρηματοπιστωτικό τομέα, η Τρόικα εκτιμά πως η πρώτη πρόκληση είναι να αντιμετωπιστεί το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων και τονίζει πως οι Αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα και οι συνεργατικές τράπεζες υλοποιούν με αποτελεσματικό τρόπο τα σχέδια αναδιάρθρωσής τους κάτι που προϋποθέτει τη θέσπιση πρόσφορων πλαισίων διαχείρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών και την προσεκτική παρακολούθηση της προόδου προς την κατεύθυνση της μείωσης των καθυστερούμενων δανείων, ενώ αναφορικά με τις συνεργατικές τράπεζες είναι «σημαντικό να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες συγχωνεύσεις και να βελτιωθεί η διακυβέρνηση».
Το κλιμάκιο των δανειστών αναφέρεται επίσης στην ανάγκη επιτάχυνσης της υλοποίησης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με βασική προτεραιότητα τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας.
Η αξιολόγηση της τρόικας θα πρέπει να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από ΔΝΤ και αναμένεται να εξεταστεί από το Eurogroup, το συμβούλιο των διοικητών του ESM και την εκτελεστική επιτροπή του ΔΝΤ μέχρι τις αρχές Απριλίου, ώστε η Κύπρος να λάβει 150 εκατ. ευρώ από τον ESM και 86 εκατ. ευρώ περίπου από το ΔΝΤ.
Κομισιόν: Η πρώτη χώρα που ξεπερνά τους στόχους
Η Κύπρος είναι η πρώτη χώρα κάτω από πρόγραμμα της Τρόικας, που κατάφερε να ξεπεράσει τους δημοσιονομικούς της στόχους, δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Κομισιόν, καταγράφοντας με αυτό τον τρόπο τη νέα θετική αξιολόγηση της εφαρμογής του κυπριακού προγράμματος προσαρμογής.
Ταυτόχρονα, όμως, ο ίδιος αξιωματούχος υπογράμμισε ότι οι προκλήσεις παραμένουν, στέλνοντας μήνυμα τόσο προς τις κυπριακές αρχές όσο και προς τον πολιτικό κόσμο για την ανάγκη της υλοποίησης του μνημονίου, προκειμένου η χώρα να ανακτήσει την αξιοπιστία της.
Τα πιο εγκωμιαστικά σχόλια έγιναν στο δημοσιονομικό τομέα, όπου η Κύπρος πετυχαίνει τους δημοσιονομικούς στόχους "με σημαντικό περιθώριο", παρόλο που αυτοί έχουν αναθεωρηθεί κατά τη δεύτερη αξιολόγηση, με τον υψηλόβαθμο αξιωματούχο να ξεκαθαρίζει εκ νέου πως δεν θα απαιτηθούν περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα, αλλά απλώς η υλοποίηση του προϋπολογισμού για το τρέχον έτος.
"Είναι αρκετά ασύνηθες για τις χώρες που βρίσκονται υπό πρόγραμμα. Στην Ιρλανδία οι στόχοι έχουν επιτευχθεί, αλλά δεν έχουμε δει προηγουμένως χώρα (υπό πρόγραμμα) να ξεπερνά τους στόχους της" είπε.
Υπενθυμίζεται πως στο αρχικό μνημόνιο η Τρόικα εκτιμούσε συρρίκνωση της οικονομίας με ρυθμό 8,7% και 3,9% το 2013 και το 2014, αντίστοιχα, και διαφοροποίησε τις προβλέψεις αυτές προς το θετικότερο.
Ωστόσο, η ίδια η Τρόικα εκτιμά ότι το 2013 θα κλείσει με τελικό ρυθμό συρρίκνωσης γύρω στο 6%, ενώ αναλλοίωτη παραμένει η εκτίμηση για ρυθμό ανάπτυξης 0,9% το 2015.
"Η κυριότερη πρόκληση είναι να μην χάσετε τη δυναμική στην υλοποίηση του μνημονίου... Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της οικονομίας της Κύπρου" είπε και πρόσθεσε: "Στην υπόλοιπη Ευρώπη η εικόνα της Κύπρου αλλάζει και η υλοποίηση (του μνημονίου) είναι αυτό που θα διασφαλίσει την αξιοπιστία".
Σύμφωνα με την ανακοίνωση των δανειστών, «οι δημοσιονομικοί στόχοι για το 2013 έχουν επιτευχθεί με μεγάλη άνεση, χάρη στη.... συνεχιζόμενη συνετή εκτέλεση του προϋπολογισμού και σε μια λιγότερο έντονη από το αναμενόμενο ύφεση. Το 2013 το ΑΕΠ εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε κατά 6% περίπου σε πραγματικούς όρους. Η συρρίκνωση αυτή, αν και σημαντική, είναι σχεδόν δύο εκατοστιαίες μονάδες μικρότερη από την πρόβλεψη κατά την προηγούμενη αξιολόγηση. Η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε, αν και λιγότερο από το αναμενόμενο, ενώ οι τομείς του τουρισμού και των επαγγελματικών υπηρεσιών αποδείχθηκαν ανθεκτικοί. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας παρουσιάζει επίσης ενδείξεις σταθεροποίησης. Η οικονομία προσαρμόζεται ευέλικτα, καθώς οι τιμές και οι μισθοί σημειώνουν υποχώρηση, συμβάλλοντας έτσι στην άμβλυνση του ισχυρού αντίκτυπου της ύφεσης στις θέσεις εργασίας. Ωστόσο, η ανεργία παραμένει πολύ υψηλή».
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Τρόικας, εξακολουθούν να υφίστανται προκλήσεις, καθώς το ΑΕΠ της Κύπρου αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 4,8% το 2014, ενώ το 2015 προβλέπεται επιστροφή στην ανάπτυξη κατά περίπου 1%.
Αναφορικά με το χρηματοπιστωτικό τομέα, η Τρόικα εκτιμά πως η πρώτη πρόκληση είναι να αντιμετωπιστεί το υψηλό ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων και τονίζει πως οι Αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα και οι συνεργατικές τράπεζες υλοποιούν με αποτελεσματικό τρόπο τα σχέδια αναδιάρθρωσής τους κάτι που προϋποθέτει τη θέσπιση πρόσφορων πλαισίων διαχείρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών και την προσεκτική παρακολούθηση της προόδου προς την κατεύθυνση της μείωσης των καθυστερούμενων δανείων, ενώ αναφορικά με τις συνεργατικές τράπεζες είναι «σημαντικό να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες συγχωνεύσεις και να βελτιωθεί η διακυβέρνηση».
Το κλιμάκιο των δανειστών αναφέρεται επίσης στην ανάγκη επιτάχυνσης της υλοποίησης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με βασική προτεραιότητα τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας.
Η αξιολόγηση της τρόικας θα πρέπει να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και από ΔΝΤ και αναμένεται να εξεταστεί από το Eurogroup, το συμβούλιο των διοικητών του ESM και την εκτελεστική επιτροπή του ΔΝΤ μέχρι τις αρχές Απριλίου, ώστε η Κύπρος να λάβει 150 εκατ. ευρώ από τον ESM και 86 εκατ. ευρώ περίπου από το ΔΝΤ.
Κομισιόν: Η πρώτη χώρα που ξεπερνά τους στόχους
Η Κύπρος είναι η πρώτη χώρα κάτω από πρόγραμμα της Τρόικας, που κατάφερε να ξεπεράσει τους δημοσιονομικούς της στόχους, δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Κομισιόν, καταγράφοντας με αυτό τον τρόπο τη νέα θετική αξιολόγηση της εφαρμογής του κυπριακού προγράμματος προσαρμογής.
Ταυτόχρονα, όμως, ο ίδιος αξιωματούχος υπογράμμισε ότι οι προκλήσεις παραμένουν, στέλνοντας μήνυμα τόσο προς τις κυπριακές αρχές όσο και προς τον πολιτικό κόσμο για την ανάγκη της υλοποίησης του μνημονίου, προκειμένου η χώρα να ανακτήσει την αξιοπιστία της.
Τα πιο εγκωμιαστικά σχόλια έγιναν στο δημοσιονομικό τομέα, όπου η Κύπρος πετυχαίνει τους δημοσιονομικούς στόχους "με σημαντικό περιθώριο", παρόλο που αυτοί έχουν αναθεωρηθεί κατά τη δεύτερη αξιολόγηση, με τον υψηλόβαθμο αξιωματούχο να ξεκαθαρίζει εκ νέου πως δεν θα απαιτηθούν περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα, αλλά απλώς η υλοποίηση του προϋπολογισμού για το τρέχον έτος.
"Είναι αρκετά ασύνηθες για τις χώρες που βρίσκονται υπό πρόγραμμα. Στην Ιρλανδία οι στόχοι έχουν επιτευχθεί, αλλά δεν έχουμε δει προηγουμένως χώρα (υπό πρόγραμμα) να ξεπερνά τους στόχους της" είπε.
Υπενθυμίζεται πως στο αρχικό μνημόνιο η Τρόικα εκτιμούσε συρρίκνωση της οικονομίας με ρυθμό 8,7% και 3,9% το 2013 και το 2014, αντίστοιχα, και διαφοροποίησε τις προβλέψεις αυτές προς το θετικότερο.
Ωστόσο, η ίδια η Τρόικα εκτιμά ότι το 2013 θα κλείσει με τελικό ρυθμό συρρίκνωσης γύρω στο 6%, ενώ αναλλοίωτη παραμένει η εκτίμηση για ρυθμό ανάπτυξης 0,9% το 2015.
"Η κυριότερη πρόκληση είναι να μην χάσετε τη δυναμική στην υλοποίηση του μνημονίου... Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της οικονομίας της Κύπρου" είπε και πρόσθεσε: "Στην υπόλοιπη Ευρώπη η εικόνα της Κύπρου αλλάζει και η υλοποίηση (του μνημονίου) είναι αυτό που θα διασφαλίσει την αξιοπιστία".