H επόμενη ημέρα της κρίσης στην Κριμαία, ξημερώνει πολύ άσχημα για την Άγκυρα, τον Ταγίπ Ερντογάν και την κυβέρνησή του.
H Κριμαία, είναι ακόμη ένας εφιάλτης για τον Τούρκο Πρωθυπουργό...
Πολλαπλά είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Τουρκία από την κίνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν να προχωρήσει σε βίαιη προσάρτηση της Κριμαίας. Είναι δεδομένο ότι η Άγκυρα είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε πολύ... λεπτούς διπλωματικούς και πολιτικούς χειρισμούς μετά από αυτή την εξέλιξη και κάτι τέτοιο τίθεται υπό σοβαρή αμφισβήτηση με τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό ο τούρκος Πρωθυπουργός, Ταγίπ Ερντογάν, και συνολικά η κυβέρνησή του.
Παρόλα αυτά οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι κάτι που σε καμία περίπτωση η Τουρκία δεν μπορεί να αγνοήσει. Τουλάχιστον σε νομικό επίπεδο ο τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, έκανε σαφές ότι η θέση της Άγκυρας συμβαδίσει με αυτή της Δύσης, όσο αφορά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Μόσχα.
Την ίδια στιγμή οι δηλώσεις Νταβούτογλου δείχνουν και μια ασάφεια σχετικά με τη Ρωσία, μια δύναμη που η Τουρκία δεν μπορεί να αγνοήσει, χωρίς να υποστεί κόστος στη στρατηγική της ασφάλεια και τα οικονομικά της συμφέροντα.
Σε κοινή συνέντευξη τύπου στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας με τον Μουσταφά Κιρίμογλου, πρώην επικεφαλή του Ταταρικού Κοινοβουλίου της Κριμαίας και νυν βουλευτή του Ουκρανικού Κοινοβουλίου, ο τούρκος ΥΠΕΞ προσπάθησε να περάσει το μήνυμα ότι το δημοψήφισμα στην Κριμαία ήταν ένα γεγονός το οποίο στερούνταν νομιμότητας.
Βέβαια όταν ερωτήθηκε για τα βήματα που προτίθεται να κάνει η Τουρκία για την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, ήταν το λιγότερο ασαφής. Επεσήμανε ότι παρά το γεγονός ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, υπάρχουν παράγοντες που τη βάζουν σε άλλη κατηγορία από άλλα μέλη τη κοινότητας της Δύσης. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι η Τουρκία γειτονεύει και με την Ουκρανία και με τη Ρωσία και έχει άμεση θαλάσσια πρόσβαση στην Κριμαία, με αποτέλεσμα να ανησυχεί περισσότερο από άλλες χώρες και να επιδιώκει στρατηγική διπλωματία.
Η δήλωση αυτή όσο και να προσπάθησε ο Νταβούτογλου να αναβαθμίσει το ρόλο της Άγκυρας, κάνει σαφές ότι αντί να προσπαθήσει να επιλύσει το πρόβλημα διμερώς με τη Μόσχα, θα συμμετέχει στις προσπάθειες των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για μια ακόμη φορά η Τουρκία αποδεικνύει ότι όταν ανοίγεται μια προοπτική Ψυχρού Πολέμου που εμπλέκει τη Ρωσία και τη Δύση είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα προσχωρήσει στην ομάδα των παραδοσιακών της συμμάχων.
Την ίδια στιγμή οι δηλώσεις Νταβούτογλου αφήνουν να διαφανεί η ελπίδα της Άγκυρας ότι οι σύμμαχοί της στη Δύση θα δείξουν κατανόηση στην λεπτή θέση της Τουρκίας έναντι του Κρεμλίνου και δεν θα τη φέρουν σε πιο δύσκολη θέση από ότι ήδη είναι.
Η κατάσταση αυτή στην οποία βρίσκει τον εαυτό της η Άγκυρα μετά τις εξελίξεις στην Ουκρανία δείχνει ότι οι προσδοκίες του Ταγίπ Ερντογάν να καταστήσει την Τουρκία κομβικό περιφερειακό παίκτη, μια ιδέα που έχει δεχτεί και σοβαρά πλήγματα στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής με την Αραβική Άνοιξη, αποτελεί όνειρο απατηλό.
Η ουκρανική κρίση αναγκάζει την Τουρκία να επιστρέψει στην παραδοσιακή της προσεκτική διπλωματία με έμφαση μάλιστα στην πολυμερή διπλωματία, διατηρώντας και εμβαθύνοντας της συμφωνίες ασφάλειας με τη Δύση.
Οι ανακοινώσεις της Μόσχας σχετικά με την κοινότητα των Τατάρων στην Κριμαία δείχνουν ότι επιθυμεί, με δεδομένη τη γεωγραφική θέση και τα συμφέροντα της Άγκυρας στη Μαύρη Θάλασσα, να προχωρήσει σε γοητευτικές προτάσεις προς την Τουρκία για να συμμετέχει σε σχέδια για την οικονομική ανάπτυξη της Κριμαίας.
Από την πλευρά του ο Ταγίπ Ερντογάν στην περίπτωση που πετύχει κάποια κέρδη από τη Μόσχα για την κοινότητα των Τατάρων στην Κριμαία, θα απαντήσει στην κριτική που δέχεται στο εσωτερικό από εθνικιστικούς κύκλους που κατηγορούν την κυβέρνησή του για στραβά μάτια όσο αφορά την τύχη των Τατάρων στην Κριμαία.
Ο Νταβούτογλου βέβαια, προειδοποίησε και για φαινόμενο «ντόμινο» μετά την κίνηση του Κρεμλίνου στην Κριμαία, αναφέροντας ονομαστικά το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία, και τη Μολδαβία, και τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει η εδαφική τους ακεραιότητα από παρόμοια δημοψηφίσματα.
Είναι βέβαιο ότι ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας έχει στο βάθος του μυαλού του την πιθανή αντίδραση των Κούρδων με βάση την Κριμαία και την επιθυμία τους για ανεξαρτησία.
Σε αυτό μπορεί να προσθέσει κανείς την σχεδόν δεδομένη επιστροφή της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή, μετά τις εξελίξεις στην Κριμαία, με πιο έντονο ρόλο από ότι ήδη έχει, κάτι που θα έχει άμεση επίπτωση στις πολιτικές της Άγκυρας στην περιοχή και μεγάλη χαρά στον μεγάλο εχθρό του Ερντογάν, τον Άσαντ στη Συρία, που είδε με μεγάλη χαρά τις εξελίξεις στην Κριμαία.
Μια άλλη εξέλιξη στη Μέση Ανατολή έχει να κάνει με την Αίγυπτο. Μια Ρωσία σε σύγκρουση με τη Δύση και επιρροή στη Μέση Ανατολή, θα παρέχει εναλλακτικές επιλογές στη στρατιωτική ηγεσία της Αιγύπτου, έναντι της Δύσης και των ΗΠΑ, προς μεγάλη απογοήτευση του Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος μισεί τους νέους ηγέτες στο Κάϊρο. Ήδη η νέα ηγεσία της Αιγύπτου έχει ανοίξει κανάλια συνεργασίας με το Κρεμλίνο και τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Όλες αυτές οι εξελίξεις αδυνατίζουν την πολιτική του Ερντογάν και της κυβέρνησής του στη Μέση Ανατολή, ενισχύοντας τους συμμάχους και φίλους της Μόσχας, που κατά σύμπτωση αποτελούν εχθρούς του τούρκου Πρωθυπουργού.
Σε γενικές γραμμές η επόμενη ημέρα της κρίσης στην Κριμαία, ξημερώνει πολύ άσχημα για την Άγκυρα, τον Ταγίπ Ερντογάν και την κυβέρνησή του. Αν προσθέσει κανείς τη δεινή θέση που βρίσκεται στο εσωτερικό είναι λογικό να πει κανείς ότι η Κριμαία, είναι ακόμη ένας εφιάλτης για τον τούρκο Πρωθυπουργό.
Του Τ.Τζέφερσον
