- Οι προτάσεις που θα παρουσιάσει την Τετάρτη ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς.
- Οριο δύο τετραετιών για τον πρωθυπουργό, μείωση των βουλευτών, αναθεώρηση της διάταξης για ασυλία.
Σε ένα νέο τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος, που θα διασφαλίζει την πολιτική σταθερότητα, την εξάντληση της κοινοβουλευτικής 4ετίας και θα αποτρέπει την εκβιαστική προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, κατατείνει η... δέσμη προτάσεων για τη συνταγματική αναθεώρηση που θα παρουσιάσουν ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς και ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Δημ. Αβραμόπουλος την προσεχή Τετάρτη.
«Από το 1985, όταν η κυβέρνηση Α. Παπανδρέου άλλαξε το Σύνταγμα δημιουργώντας ένα μοναδικά πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα, μόνον μία κυβέρνηση εξήντλησε την 4ετία», σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη.
Κυρίαρχο ρόλο στην προσπάθεια συγκρότησης μιας νέας πολιτικής πραγματικότητας έχει η πρόταση για απευθείας εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον ελληνικό λαό.
Παρά το γεγονός ότι στο εσωτερικό της Ν.Δ. διατυπώνονται διαφορετικές εισηγήσεις, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η τελική πρόταση θα κριθεί όχι μόνον από την τρέχουσα Βουλή αλλά και από την επόμενη, που θα διαμορφώσει τις αναθεωρητέες διατάξεις, η γαλάζια πρόταση θέλει τον Πρόεδρο να εκλέγεται για 5ετή θητεία και η εκλογή του να συμπίπτει π.χ. με τις ευρωεκλογές. Σύμφωνα με το σκεπτικό των επιτελών της Ν.Δ., αφενός η εκλογή του Προέδρου από τους πολίτες, αφετέρου οι προνομίες που θα του δοθούν, αντίστοιχες αυτών του προ του 1985 Συντάγματος, θα λειτουργήσουν εξισορροπητικά για το πολιτικό σύστημα και θα ακυρώσουν τη δυνατότητα της αντιπολίτευσης να «εκβιάζει» εθνικές κάλπες λόγω της προεδρικής εκλογής. Σε συνδυασμό, δε, με την άλλες προβλέψεις της γαλάζιας πρότασης για ασυμβίβαστο μεταξύ της ιδιότητας του υπουργού και του βουλευτή, καθιέρωση σταθερού εκλογικού συστήματος με την πρόβλεψη ότι η αλλαγή του απαιτεί πλειοψηφία των 3/5 της Βουλής και για συγκρότηση ενός νέου επιτελικού κυβερνητικού σχήματος (σ.σ. και μέσω της εκλογής με αυξημένη πλειοψηφία υπηρεσιακών υφυπουργών Προϋπολογισμού και Εξωτερικών, 5ετούς θητείας) εκτιμάται ότι διαμορφώνεται ένα νέο πολιτικό σκηνικό, εντελώς διαφορετικό από την ταραχώδη πολιτική ζωή των τελευταίων δεκαετιών.
Η πρόταση της Ν.Δ., που δεν θα περιοριστεί στις 31 θέσεις που δημοσιοποιήθηκαν από την επιτροπή υπό τον κ. Αβραμόπουλο, περιλαμβάνει και προτάσεις που αναμένεται να εγείρουν αντιδράσεις, όπως αυτή για όριο θητείας (δύο τετραετίες) για τον πρωθυπουργό, τους άρχοντες της Αυτοδιοίκησης και τους συνδικαλιστές, αλλά και για τη μείωση του αριθμού των βουλευτών.
Πέραν των παραπάνω, στο «πακέτο» που αφορά τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος προβλέπονται η αναθεώρηση της διάταξης για την ασυλία των βουλευτών, ώστε να περιοριστεί αποκλειστικά στα όρια της άσκησης των κοινοβουλευτικών καθηκόντων τους, η κατάργηση βουλευτικών προνομίων που δεν έχουν σχέση με τα καθήκοντά τους, ενώ ιδιαίτερη σημασία αποδίδουν οι συγγραφείς των γαλάζιων προτάσεων στην ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου. «Είμαστε η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν διαθέτει Συνταγματικό Δικαστήριο. Αυτό είναι επιβεβλημένο να αλλάξει», σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη.
Παράλληλα, κυρίαρχη θέση θα έχει και η ανάγκη αναθεώρησης του άρθρου για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, η συζήτηση για το οποίο εκτιμάται ότι θα ενισχύσει κατά πολύ την προσπάθεια της Ν.Δ. να διαμορφώσει μία οριζόντια τομή μεταξύ «προόδου» - «συντήρησης» στο πολιτικό σκηνικό.
Επιδίωξη του κυβερνητικού κόμματος είναι να ανοίξει άμεσα ο διάλογος επί των συγκεκριμένων προτάσεων. Οι συνεργάτες του κ. Σαμαρά δεν μοιάζουν να ανησυχούν για το ενδεχόμενο αυτή η προσπάθεια να ακυρωθεί από μία πιο «συντηρητική» συνταγματικά πλειοψηφία στην επόμενη Βουλή, μετά τις εκλογές. Αντιθέτως, κρίνουν ότι και οι θεσμικές αλλαγές μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν κυρίαρχο θέμα στην πολιτική συζήτηση για το αύριο της χώρας. Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν οι συνθήκες και εν προκειμένω οι επικείμενες διπλές κάλπες θα επιτρέψουν την υλοποίηση του σχεδίου για αναζήτηση των ευρύτερων συναινέσεων που απαιτούνται.
«Οι προτάσεις μας αποτελούν το όχημα για τη μετάβαση στη μετά Μνημόνιο εποχή», σημειώνουν κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης εν όψει της παρουσίασης των βασικών της κατευθύνσεων την ερχόμενη Τετάρτη.
Διαφάνεια σε κόμματα και Δημόσιο
Μία από τις προτάσεις επί των οποίων η Νέα Δημοκρατία ευελπιστεί ότι θα βρει στήριξη από όλες τις πτέρυγες της Βουλής αφορά στην αναθεώρηση της διάταξης για την αποσβεστική προθεσμία ως προς την ποινική ευθύνη των υπουργών και ιδίως την κατάργησή της όπως ισχύει σήμερα.
Ανάλογη είναι η πρόβλεψη των γαλάζιων στελεχών και για τη συνταγματική πρόβλεψη για το «πόθεν έσχες» των πολιτικών προσώπων και για την ανάθεση του ελέγχου του σε ειδικό σώμα, αποτελούμενο αποκλειστικά από ανώτατους λειτουργούς των τριών ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας.
Μεταξύ των 31 προτάσεων περιλαμβάνονται ακόμη ο «ουσιαστικός εκδημοκρατισμός των πολιτικών κομμάτων και εγγυήσεις διαφάνειας στα οικονομικά τους», η «συνταγματική κατοχύρωση της ακρόασης κοινωνικών φορέων κατά την εξέλιξη της νομοθετικής διαδικασίας και η «θεσμοθέτηση συγκεκριμένου κυβερνητικού σχήματος και αντίστοιχου οργανογράμματος με απόφαση των 3/5 της Βουλής».
Πέντε γαλάζιες προτάσεις αφορούν τη λειτουργία του Δημοσίου:
η «παροχή εγγυήσεων του Δημοσίου μόνον με τυπικό νόμο»,
η «υποχρέωση σύνταξης μελέτης σκοπιμότητας για τα μεγάλα δημόσια έργα και προμήθειες του Δημοσίου, εκτός εκείνων του υπουργείου Εθνικής Αμυνας»,
η «κατάργηση του θεσμού των γενικών γραμματέων των υπουργείων και της αντίστοιχης αναβάθμισης του ρόλου των γενικών διευθυντών»,
η «ίδρυση ειδικού τμήματος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τη γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων μεγάλων δημοσίων συμβάσεων και ιδιωτικών επενδύσεων»,
η οριοθέτηση της εν γένει δικαιοδοσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δημοσίων συμβάσεων,
«ώστε να μη συγκρούεται με εκείνη του Συμβουλίου της Επικρατείας»...
Των Γ.Π.Τερζή και Ε.Τριανταφύλλου
