- Τα απανωτά deals της ΤΕΡΝΑ, οι μεγάλες υποδομές σε Κατάρ, Αμπού Ντάμπι και Σαουδική Αραβία και ο ρόλος των μεγάλων τεχνικών εταιρειών
Εναν ισχυρό σύμμαχο στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αποκτά ο όμιλος της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ με την υπογραφή της συμφωνίας με την TAQA, την κρατική εταιρεία του Αμπού Ντάμπι, που... επισφραγίστηκε με μνημόνιο συνεργασίας τις προηγούμενες μέρες. Πρόκειται για μια νέα επιχειρηματική προσέγγιση του αραβικού κεφαλαίου που αναδεικνύει μετρ των μεγάλων deals τον κ. Γιώργο Περιστέρη, φέρνοντας στην Ελλάδα σημαντικούς παίκτες της διεθνούς ενεργειακής και επενδυτικής αγοράς. Το γεγονός μάλιστα ότι οι συμμαχίες αυτές συμπίπτουν χρονικά και με την αλλαγή του επενδυτικού κλίματος για τη χώρα δημιουργεί προοπτικές για ένα story ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, που εκδηλώνεται με ένα μπαράζ τοποθετήσεων σε εγχώριες εταιρείες από hedge funds και κορυφαίους διεθνείς επενδυτές.
Προτού ακόμη στεγνώσει η μελάνη από την επισημοποίηση της συμφωνίας με την Qatar Petroleum International, η οποία απέκτησε το 25% της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής Ηρων ΙΙ αντί 58 εκατ. ευρώ, ο ελληνικός κατασκευαστικός και ενεργειακός όμιλος χτυπά για δεύτερη φορά στην καρδιά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Τα θεμέλια που μπήκαν για τη νέα συμφωνία προβλέπεται να αποτελέσουν τη βάση για από κοινού επενδύσεις στην αγορά της πράσινης ενέργειας ή ακόμη για την εξαγορά από την κρατική εταιρεία σημαντικών assets του ομίλου της ΤΕΡΝΑ όπως αιολικά πάρκα ή τη συμμετοχή σε ώριμα έργα του ομίλου. «Φέραμε την Gaz De France στην Ελλάδα, που είναι από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, στη συνέχεια συνάψαμε συμφωνία με την Qatar Petroleum και τη York Capital, συμμαχούμε με το Αμπού Ντάμπι στον ενεργειακό τομέα και την LNG στην αγορά του ηλεκτρονικού εισιτηρίου», υποστηρίζουν στελέχη του ομίλου, δείχνοντας την έμφαση που δίνει η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ σε ισχυρούς συμμάχους. Οπως αναφέρουν, το μοντέλο της συμμαχίας με το Αμπού Ντάμπι δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί και μπορεί να πάρει χρόνο για να εκδηλωθεί, ωστόσο δεν παύει να αποτελεί έναν δυνατό εν δυνάμει εταίρο. Η πρόσδεση της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ στο άρμα των κρατικών ταμείων πλούτου των αραβικών χωρών σε συνδυασμό με τη μεγάλη κινητικότητα που εκδηλώνουν και οι άλλοι ελληνικοί κατασκευαστικοί όμιλοι στην περιοχή αρχίζει να ξαναβάζει στο παιχνίδι της Μέσης Ανατολής τους Ελληνες εργολάβους που έχουν μεγάλη παράδοση στις μπίζνες στις χώρες του Περσικού κόλπου. «Οι ελληνικές κατασκευαστικές έμαθαν από τα λάθη τους και κατάφεραν να συμμαχήσουν με ικανούς local partners που τους βοηθούν πλέον να σηκώσουν κεφάλι», αναφέρει παράγοντας της αγοράς που έχει οργώσει τις αραβικές χώρες.
Η κρίση τούς έριξε στην αγκαλιά των Αράβων
Μετά την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων, όπου οι τεχνικές εταιρείες έφαγαν με χρυσά κουτάλια φουσκώνοντας τα ταμεία τους με υπερκοστολογημένα έργα, η «φτώχεια» που ήρθε μετά τον οργασμό των προηγούμενων ετών και η μεγάλη κρίση που έπληξε τα κατασκευαστικά έργα την τελευταία τριετία ξανάβγαλαν τους Ελληνες εργολάβους στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Στο επίκεντρο βρίσκονται χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Αμπού Ντάμπι, όπου οι σχεδιαζόμενες επενδύσεις αγγίζουν ιλιγγιώδη νούμερα. Μόνο στη Σαουδική Αραβία όπου διαθέτουν θυγατρικές η ΤΕΡΝΑ, η Αρχιρόδον, η J&P Overseas, αλλά και η ελληνική εταιρεία συμβούλων Salfo του κ. Γιάννη Φωτεινού το επενδυτικό πρόγραμμα της επόμενης δεκαετίας προσεγγίζει τα 500 δισ. δολάρια.
Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του τεχνικού κόσμου της χώρας έχει μετακομίσει στη Μέση Ανατολή (υπολογίζεται σε πάνω από 3.000 μηχανικούς), κάνοντας ακόμη και κρατικές εταιρείες όπως η Αττικό Μετρό να παραπονιούνται για μεγάλες απώλειες στελεχιακού δυναμικού. Οι κυριότεροι λόγοι είναι η απόγνωση από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας λόγω της ανυπαρξίας ιδιωτικών και δημόσιων έργων, το κούρεμα των μισθών, αλλά και η εκτίναξη των ασφαλιστικών εισφορών των επαγγελματιών του κλάδου.
Η συστηματική κατανόηση των τοπικών ιδιαιτεροτήτων, οι συμμαχίες με τοπικές εταιρείες αλλά και διεθνή μεγαθήρια στις χώρες αυτές έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, με αποτέλεσμα το τελευταίο διάστημα οι εταιρείες να συνάπτουν μεγάλα συμβόλαια στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Πρόσφατα ανακοινώθηκε από τον όμιλο Ελλάκτωρ η ανάληψη της κατασκευής του μετρό στην Ντόχα του Κατάρ συνολικού ύψους 3,2 δισ. δολαρίων ως επικεφαλής ενός διεθνούς κονσόρτσιουμ.
Το μερίδιο που του αναλογεί υπολογίζεται σε περίπου 1 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων του ομίλου σε 4 δισ. ευρώ, από τα οποία σχεδόν το μισό υπολογίζεται ότι προέρχεται από έργα του εξωτερικού. Κατά καιρούς ο όμιλος εμφανίζεται να συνομιλεί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Αμπού Ντάμπι και για ενεργειακά πρότζεκτ, χωρίς όμως προς το παρόν να έχει ανακοινωθεί κάποια συμφωνία. Ενα εξίσου μεγάλο έργο ανέλαβε στις αρχές του χρόνου στο Κατάρ και η J&P Αβαξ, σε συνεργασία με τη μητρική εταιρεία, που αφορά την κατασκευή της α’ φάσης του αυτοκινητοδρόμου New Orbital Highway της Ντόχα, συνολικού προϋπολογισμού 700 εκατ. δολαρίων, καθώς επίσης και την επέκταση του διεθνούς αεροδρομίου Queen Alia, στο Αμάν της Ιορδανίας, προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ.
Στον Περσικό και ελληνικές εταιρείες συμβούλων
Σημαντικές βάσεις έχει χτίσει στις χώρες της Μέσης Ανατολής και η θυγατρική της J&P Αβαξ, Αθηνά, υλοποιώντας εξειδικευμένα λιμενικά έργα σε διάφορες χώρες του αραβικού κόσμου, ενώ πριν από έναν χρόνο τους ισχυρούς δεσμούς της με την περιοχή επισφράγισε σε μετοχικό επίπεδο και η Αρχιρόδον. Ο ολλανδικός όμιλος Boskalis πούλησε το 40% των μετοχών της Archirodon Group NV στην Αl Nowais. Από το ποσοστό αυτό το 28% περιήλθε στην αραβική εταιρεία επενδύσεων και το 12% στους υφιστάμενους μετόχους αντί τιμήματος που ανήλθε σε 190 εκατ. δολάρια. Η Al Nowais Investments είναι μια ιδιωτική εταιρεία συμμετοχών με έδρα το Αμπού Ντάμπι, η οποία ιδρύθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1970 από την ομώνυμη οικογένεια, έχοντας στενή συνεργασία με την ελληνική εταιρεία για σχεδόν 20 χρόνια.
Στη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ αναπτύσσει σημαντική παρουσία σε επίπεδο συμβούλου και η Salfo. Η εταιρεία είναι τεχνικός σύμβουλος σε σιδηροδρομικό έργο ύψους 30 δισ. ευρώ για λογαριασμό της κρατικής εταιρείας σιδηροδρόμου SAR της Σαουδικής Αραβίας, ενώ έχει αναλάβει και τη μελέτη έργων υποδομής των βιομηχανικών πόλεων Τζέντα και Τζαζάν. Επιπλέον, στο Ομάν και το Κατάρ η Salfo έχει αναλάβει αντίστοιχα τις μελέτες για την επίβλεψη εγκατάστασης δεξαμενών αποθήκευσης πετρελαιοειδών στο λιμάνι του Σαλαλάχ, στο ξενοδοχείο «Messila Resort & Spa» στο κέντρο της Ντόχα, αλλά και την επίβλεψη λιμενικών έργων της στρατιωτικής βάσης της Ακτοφυλακής του Κατάρ. Τέλος, η εταιρεία έχει συνάψει συμφωνία στο Αμπού Ντάμπι για τη διαχείριση μεγάλων οδικών έργων υποδομής.
Της κ.Μ.Τζαννέ