- Aύριο θα συναντηθούν στη Θεσσαλονίκη μερικοί απ΄τους υπουργούς Εξωτερικών των 28 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως με τους αντίστοιχους υπουργούς χωρών των δυτικών Βαλκανίων στα πλαίσια της ελληνικής προεδρίας κατά το τρέχον εξάμηνο.
Οι βαλκανικές χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. αναμένουν μηνύματα και απαντήσεις για τη δική τους ενταξιακή πορεία. Είναι πολύ πιθανό το ζήτημα αυτό να παραμείνει ανοιχτό, διότι άλλες είναι οι προτεραιότητες των Ευρωπαίων εταίρων.
Θα... περιγράψω στη συνέχεια τα προβλήματα που παρουσιάζει η υποψηφιότητα κάθε χώρας.
Υπενθυμίζω απλώς ότι ήδη η Ρουμανία και η Βουλγαρία, δύο χώρες με μεγάλη πλειοψηφία ορθοδόξου χριστιανικού πληθυσμού, καθώς και η Σλοβενία και Κροατία με ρωμαιοκαθολική πολιτιστική παράδοση, είναι ήδη μέλη της Ε.Ε.
Η Σερβία έχει κάνει βήματα προόδου στον τομέα της οικονομίας και του εκδημοκρατισμού, και αυτό αποτυπώνεται στις εκθέσεις της Ευρ. Επιτροπής (Κομισιόν). Καυτό ζήτημα είναι η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου (Κοσόβου), την οποία οι Σέρβοι δεν αναγνωρίζουν και έρχονται σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. Η Ελλάς, η Κύπρος, η Ισπανία και η Ρουμανία συμπλέουν με τη σερβική θέση για λόγους συγκεκριμένου εθνικού συμφέροντος η καθεμιά.
Το Μαυροβούνιο παίρνει αρκετά καλό βαθμό στις εκθέσεις της Κομισιόν, αλλά έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει. Στον εσωτερικό τομέα είναι ασαφές το ποσοστό των κατοίκων που αισθάνονται Μαυροβούνιοι και εκείνων που αισθάνονται Σέρβοι, γεγονός που προκαλεί κατά καιρούς εντάσεις.
Η Βοσνία - Ερζεγοβίνη θεωρείται η πιο δύσκολη περίπτωση με βάση τις εκθέσεις της Ευρ. Επιτροπής. Το κράτος αυτό δεν έχει κρατική και εθνική ενότητα. Πρόκειται για δύο κράτη σε συσκευασία ενός και μόνον η πινακίδα στον ΟΗΕ υποδηλώνει την ύπαρξη ενιαίου κράτους. Η Σερβική Δημοκρατία αφενός και η Κροατομουσουλμανική Ομοσπονδία αφετέρου αποτελούν τα δύο συνιστώντα κρατίδια, τα οποία συνεργάζονται χαλαρά και σε λίγους τομείς. Οι Σέρβοι θέλουν αργά ή γρήγορα να ενωθούν με τη Σερβία, οι δε Κροάτες μετά δυσκολίας επιτυγχάνουν τη συνεργασία με τους μουσουλμάνους. Υποπτεύομαι ότι η Ευρ. Επιτροπή δεν θα ήθελε να εντάξει μια χώρα με πολυάριθμο μουσουλμανικό πληθυσμό και γι’ αυτό στις εκθέσεις προόδου η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας διαγράφεται με μελανά χρώματα.
Η Αλβανία είναι σε μια ενδιάμεση κατηγορία. Η Ευρ. Επιτροπή δεν δείχνει ενθουσιασμένη, αλλά δεν την αποθαρρύνει τελείως. Η Ελλάς πρέπει να επιμείνει στη θέση της ότι η πιθανή ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας εξαρτάται κυρίως από τη συμπεριφορά των Τιράνων προς την ελληνική εθνική κοινότητα. Θυμίζω τη σκοπίμως προβληματική απογραφή εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων, την οποία κατήγγειλαν οι Βορειοηπειρώτες, καθώς και την προσβλητική για τη χώρα μας προπαγάνδα των Τσάμηδων, οι οποίοι ουσιαστικά διεκδικούν ελληνικά εδάφη.
Τα Σκόπια θεωρείται ότι κάνουν κάποια βήματα προόδου. Η μόνιμη επωδός των εκθέσεων της Ευρ. Επιτροπής είναι η προτροπή για συμφωνία με την Ελλάδα για το όνομα. Εδώ φαίνεται η χρησιμότητα της ευρωπαϊκής μας εντάξεως για τα εθνικά μας θέματα. Η Ευρώπη ουσιαστικά λέει στους ψευδομακεδόνες ότι η Ελλάς κρατά το κλειδί της εντάξεώς τους στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια. Αν δεν ήμασταν πλήρες μέλος της Ε.Ε., τώρα η ΠΓΔΜ θα είχε ενταχθεί και, μάλιστα, με το όνομα «Μακεδονία»! Φυσικά δεν πρέπει να υποτιμάται και η εσωτερική εθνοτική διαμάχη μεταξύ των Αλβανών, που έχουν ανακηρύξει ημιαυτόνομες τις δυτικές επαρχίες, και των ψευδομακεδόνων, οι οποίοι στις πρόσφατες εκλογές ανανέωσαν την εμπιστοσύνη τους στον υπερεθνικιστή πρωθυπουργό Γκρούεφσκι.
Του κ.Κ.Χολέβα