- Έκτακτη στήριξη ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβεβαιώνοντας ότι πρόκειται περί «επίθεσης κερδοσκοπίας» και όχι για σοβαρό πρόβλημα
Εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αίτημα της Βουλγαρίας για χρηματοδότηση μερικών από τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας υπό την μορφή.... κρατικής στήριξης. Η Επιτροπή αποφάσισε να χορηγήσει πίστωση 2,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων (ή 3,3 δισεκατομμυρίων λέβα) προκειμένου να στηριχτεί η ρευστότητα των τραπεζών που, κατά τη βουλγαρική κυβέρνηση, έπεσαν θύματα επίθεσης με στόχο την υπόσκαψη της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος. Στην τελική ανακοίνωσή της, η Επιτροπή σπεύδει να διαβεβαιώσει ότι πρόκειται για προληπτικό μέτρο και ότι δεν υπάρχει πραγματικό πρόβλημα στο βουλγαρικό τραπεζικό σύστημα, υποστηρίζοντας ότι έχει καλή κεφαλαιοποίηση και υψηλό επίπεδο ρευστότητας, ιδιαίτερα σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Ανάλογη ανακοίνωση είχε εκδώσει και το ΔΝΤ λίγες ώρες νωρίτερα.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η Κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας έθεσε υπό επιτήρηση την τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, την Corporate Commercial Bank, μετά από μαζική απόσυρση καταθέσεων η οποία, σύμφωνα με τις βουλγαρικές αρχές πάντα, προκλήθηκε από οργανωμένο σχέδιο τρομοκράτησης των καταθετών, δια μέσου ηλεκτρονικών μηνυμάτων και μηνυμάτων που έφτασαν σε κινητά τηλέφωνα, τα οποία προειδοποιούσαν τους καταθέτες ότι επίκειται κατάρρευση της τράπεζας και απώλεια των οικονομιών τους. (Προσφάτως, η Corporate Commercial Bank είχε εξαγοράσει την Αγροτική τράπεζα της Βουλγαρίας που με τη σειρά της είχε εξαγοράσει την Εμπορική τράπεζα της χώρας κ.ο.κ.) Η πλειοψηφία των μετοχών της CCB ανήκει στην εταιρεία BROMAK, συμφερόντων του επιχειρηματία κ. Tsvetan Vassilev, ενώ περίπου το 9% του μεριδίου των μετοχών της κατέχει η Ρωσική τράπεζα VTΒ.
Από το φόβο ότι παρόμοιο πρόβλημα μπορεί να παρατηρηθεί κα σε άλλες τράπεζες, ακολούθησε πανικός και μαζική απόσυρση καταθέσεων, την Παρασκευή, και από την τρίτη, σε μέγεθος, τράπεζα της χώρας, την First Investment Bank και αποσύρθηκαν καταθέσεις 800 εκατομμυρίων λέβα (ή 560 εκατομμυρίων δολαρίων). Ακολούθησε παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας που ζήτησε συνεργασία από όλα τα κρατικά πιστωτικά ιδρύματα και παραδειγματική τιμωρία όσων «κερδοσκοπούν» διαδίδοντας ψευδείς φήμες.
Ο πρόεδρος της χώρας Ρόσεν Πλεβλένιεφ απυήθηνε έκκληση στους πολίτες να μην διακατέχονται από πανικό επιμένοντας ότι πρόκειται περί ενός καλά οργανωμένου σχεδίου επίθεσης κατά των τραπεζών της Βουλγαρίας από άγνωστα κέντρα. Όπως μετέδιδαν τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, όντως, τη Δευτέρα η κατάσταση ήταν πιο ήρεμη και ελάχιστοι καταθέτες περίμεναν στα ATM για να αποσύρουν τα χρήματά τους. Μεταξύ αυτών, οι περισσότεροι ήταν μεγαλύτερης ηλικίας που έχουν ζήσει την μεγάλη τραπεζική κρίση της χώρας, το 1996 – 1997, κατά την οποία κατέρρευσαν 14 τράπεζες και προκλήθηκε υπερπληθωρισμός. Σήμερα, οι περισσότερες τράπεζες στη Βουλγαρία ανήκουν σε ξένα κεφάλαια σε αντίθεση με τη δεκαετία του ’90 και αναμένεται ότι θα επωφεληθούν της κρίσης που έχει δημιουργηθεί καθώς πολλοί καταθέτες εκτιμούσαν ότι θα είναι πιο ασφαλές να μεταφέρουν σε αυτές τα χρήματά τους.
Τη Δευτέρα, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για το θέμα με τη συμμετοχή του υπουργού Εσωτερικών, του γενικού εισαγγελέα αλλά και του επικεφαλής της βουλγαρικής κρατικής υπηρεσίας εθνικής ασφαλείας. Οι βουλγαρικές αρχές έχουν, ήδη, ανακοινώσει τη σύλληψη πέντε ατόμων, και κατά πληροφορίες έχουν, ήδη, αρχίσει να «ξετυλίγουν» το κουβάρι σχετικά με το ποιος βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις προκειμένου να επωφεληθεί, αν και μέρος του βουλγαρικού Τύπου εκτιμά ότι ο τραπεζικός σεισμός δεν είναι άσχετος με τις πιέσεις που δέχεται η Βουλγαρία να «παγώσει» την κατασκευή του αγωγού South Stream εφόσον αυτή δεν γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες των Βρυξελλών αλλά και των ΗΠΑ.
Οι ελληνικές αρχές διαβεβαίωναν ότι η κρίση στη Βουλγαρία δεν μπορεί να επηρεάσει την Ελλάδα και τις ελληνικές τράπεζες, λόγω της μικρής τους έκθεσης στο βουλγαρικό τραπεζικό σύστημα. Οι θυγατρικές της Εθνικής Τράπεζας, της Alpha Bank, της Eurobank και της Τράπεζας Πειραιώς στην Βουλγαρία συμμετέχουν με το 30% στο συνολικό τραπεζικό ενεργητικό της χώρας, με 20% στο σύνολο των χορηγήσεων και με άνω του 30% στο σύνολο των καταθέσεων της χώρας.
Πηγές: bbc, reuters, financial times
