- Την προτίμησή της για το νέο 5ετές κυπριακό ομόλογο, έναντι του νέου αντίστοιχης λήξης ελληνικού, εκφράζει με έκθεσή της η Nomura.
Έχοντας καταφέρει να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων μόλις ένα χρόνο μετά την κατάρρευση του τραπεζικού της συστήματος και τη... διάσωσή της από την τρόικα, η Κύπρος κερδίζει τα εύσημα του επενδυτικού οίκου. Στην έκθεσή τους, οι αναλυτές εξηγούν τις μεγάλες διαφορές στην αντιμετώπιση της κρίσης, που ενώ στην Κύπρο απέφερε αποτελέσματα τόσο γρήγορα, στην περίπτωση της Ελλάδας σήμαινε τον αποκλεισμό της από τις αγορές για τέσσερα χρόνια και την παραμονή της σε ύφεση για τουλάχιστον έξι.
Η Κύπρος υπερβαίνει με ευκολία τους στόχους
Η Κύπρος εμφάνισε πρωτογενές έλλειμμα στο 1,8% του ΑΕΠ το 2013, έναντι στόχου για 2,4%. Αλλά ακόμα και αυτό, οφείλεται σε έκτακτη πληρωμή για την αποζημίωση ταμείων για το κούρεμα που υπέστησαν στις καταθέσεις τους. Επομένως, το δομικό πρωτογενές ισοζύγιο της χώρας κινήθηκε κοντά στο 0%. Έπειτα από αυτά, η τρόικα προχώρησε και σε δεύτερη θετική αναθεώρηση των στόχων για το πρωτογενές ισοζύγιο.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η Κύπρος ξεπερνούσε με άνεση τους στόχους έως και τον Απρίλιο, κάτι που σημαίνει ότι οι καλύτερες των εκτιμήσεων επιδόσεις θα συνεχιστούν και το 2014 (παρά την αναθεώρηση των στόχων).
Αυτό σημαίνει ότι η πρόσθετη δημοσιονομική προσπάθεια που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος θα είναι ήπια, σημειώνει η Nomura, προσθέτοντας ότι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στο 4% του ΑΕΠ προγραμματίζεται για μετά τη λήξη του προγράμματος διάσωσης, το 2018.
Συγκριτικά, σημειώνει ο οίκος, η τρόικα εντοπίζει δημοσιονομικό κενό στο 1,1% του ΑΕΠ για το 2015 και στο 0,8% του ΑΕΠ για το 2016 στην περίπτωση της Ελλάδας, παρά την πολύ μεγάλη προσαρμογή (περίπου 30 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ) που έχει ήδη επιτευχθεί.
Στο πλαίσιο αυτό, η Nomura εκτιμά ότι το ρίσκο μη συμμόρφωσης της Κύπρου με το πρόγραμμα μοιάζει μικρό, τόσο για το 2014 όσο και για το υπόλοιπο της διάρκειάς του.
Με την υπέρβαση των δημοσιονομικών στόχων, η Κύπρος καταφέρνει να “χτίσει” μεγαλύτερα μαξιλάρια από ό,τι αναμενόταν, ενώ συνυπολογίζοντας και τη γρήγορη επιστροφή στις αγορές, η Nomura σημειώνει πως το κυπριακό πρόγραμμα θα είναι άνετα χρηματοδοτημένο, ακόμα και εάν δεν υπάρξουν σημαντικά έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις, σε όλη τη διάρκειά του.
Η πολιτική κατάσταση παραμένει σταθερή
Ενώ η Nomura εκτιμούσε παλαιότερα ότι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, που αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα στην Κύπρο, αποτελεί τη βασική αιτία αβεβαιότητας για τη χώρα, τώρα επισημαίνει ότι η κυβέρνηση μπόρεσε να περάσει το σχετικό νομικό πλαίσιο από το κοινοβούλιο χωρίς μεγάλα προβλήματα.
Έτσι, σημειώνει ότι η πολιτική κατάσταση στην Κύπρο είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα. Στη δεύτερη περίπτωση, το πολιτικό ρίσκο αποτελεί το βασικό κίνδυνο για τη χώρα, τονίζει η Nomura, έπειτα και από την απογοητευτική, όπως χαρακτηρίζεται, εμφάνιση της Νέας Δημοκρατίας στις ευρωεκλογές. Η Ελλάδα εισέρχεται σε μία πολιτικά ευαίσθητη περίοδο, εκτιμούν οι αναλυτές, εν όψει της εκλογής Προέδρου, η οποία χαρακτηρίζεται σαν ένα εμπόδιο που πολύ δύσκολα θα ξεπερασθεί. Η αποτυχία εκλογής Προέδρου θα οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές, ανοίγοντας το ενδεχόμενο να εκλεγεί μία κυβέρνηση με λιγότερη προθυμία/ικανότητα να συνεργαστεί με τους πιστωτές της χώρας.
Υπέρβαση των προσδοκιών και στο μακροοικονομικό μέτωπο για την Κύπρο
Το ΑΕΠ της Κύπρου ξεπέρασε άνετα το στόχο του προγράμματος για το 2013, εμφανίζοντας μείωση 5,4%, έναντι αρχικής εκτίμησης για 8,7% και αναθεωρημένης πρόβλεψης για 6%.
Ο στόχος για το 2014 έχει αναθεωρηθεί στο -4,2%, αλλά τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου (-4%), δείχνουν ότι και αυτός θα ξεπερασθεί.
Σύμφωνα με τη Nomura, η κυπριακή οικονομία έπιασε”πάτο” το δεύτερο τρίμηνο του 2013, αφού οι ρυθμοί συρρίκνωσής της επιβραδύνθηκαν έκτοτε.
Πού βρίσκει στήριξη η οικονομία της χώρας; Βασικό βαρίδι για το ΑΕΠ είναι οι κατασκευές και ο χρηματοοικονομικός κλάδος, αλλά από την άλλη πλευρά, η γεωργία, η μεταποίηση, το λιανεμπόριο και οι υπηρεσίες διαμονής δείχνουν να κρατάνε καλύτερα, μαρτυρώντας τη σταθεροποίηση της εσωτερικής ζήτησης και την ανθεκτικότητα της τουριστικής βιομηχανίας.
Μάλιστα, τα τουριστικά έσοδα συνέχισαν να αυξάνονται ακόμα και το 2013, παρά τα σοβαρά γεγονότα του Μαρτίου, σε μία εξέλιξη που ερμηνεύεται, σύμφωνα με τη Nomura, από το βάθος του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος.
Αλλά και η εσωτερική ζήτηση βρήκε στήριξη από την ικανότητα της Κύπρου να διατηρήσει σε κάποιο βαθμό το χαρακτήρα του χρηματοοικονομικού και επιχειρηματικού κέντρου, παρά την κρίση. Εντύπωση προκαλεί η διαπίστωση του οίκου πως παρά το πλήγμα στην εμπιστοσύνη που προκάλεσε το κούρεμα των καταθέσεων, ο αριθμός των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων στην Κύπρο δεν έχει σημειώσει σημαντική μείωση τα τελευταία δύο χρόνια. Και αυτό, γιατί μια σειρά από φιλικοί προς τις επιχειρήσεις παράγοντες εξακολουθούν να ισχύουν, όπως για παράδειγμα ο χαμηλός φορολογικός συντελεστής, οι φιλικοί θεσμοί που θέτουν χαμηλά γραφειοκρατικά εμπόδια και το σημαντικό expertise στις χρηματοοικονομικές και νομικές υπηρεσίες.
Κατόπιν τούτων, η Nomura βλέπει ήδη σαφείς ενδείξεις ότι η ύφεση πιάνει “πάτο” και εκτιμά ότι η κυπριακή οικονομία θα επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης (σε τριμηνιαία βάση) έως τα τέλη του τρέχοντος έτους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι εκτιμήσεις του ίδιου οίκου για την Ελλάδα, όπως αποτυπώνονται σε άλλες εκθέσεις του, κάνουν λόγο για έναν ακόμα χρόνο ύφεσης (αφού η Nomura βλέπει συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,1% φέτος, κόντρα στις συγκλίνουσες εκτιμήσεις που μιλούν για επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς) και επίτευξη της ανάπτυξης από το 2015, με ρυθμούς 1,6%.
Όπως εξηγούν οι αναλυτές, η ελληνική οικονομία έπιασε πάτο το 2012, έπειτα από πέντε χρόνια ύφεσης. Αντίθετα, η κυπριακή οικονομία μπήκε σε ύφεση την ίδια χρονιά και εκτιμάται ότι χρειάστηκε μόλις δύο χρόνια για να πιάσει πάτο.
Οι λόγοι που παρέτειναν την ύφεση στην Ελλάδα
Επιχειρώντας να εξηγήσει τους λόγους πίσω από την παρατεταμένη ύφεση της ελληνικής οικονομίας, η Nomura καταλήγει στον κίνδυνο του Grexit, ο οποίος αφέθηκε να “σέρνεται” για τόσο καιρό, αποθαρρύνοντας τις επενδύσεις και την κατανάλωση. Επίσης, κάνει λόγο για αργό ρυθμό προσαρμογής, λόγω της ανελαστικότητας της οικονομίας.
Αντίθετα, στην περίπτωση της Κύπρου, το κούρεμα των καταθέσεων ήταν μεν ένα γεγονός που προκάλεσε ανάλογη διαταραχή, όμως, αυτό ολοκληρώθηκε (τόσο η διαπραγμάτευση όσο και η εφαρμογή) μέσα σε λίγες εβδομάδες. Στη συνέχεια, η γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή του μνημονίου από την κυβέρνηση αντέκρουσε τους όποιους φόβους για έξοδο από το ευρώ.
Πέραν τούτων, η Nomura εξηγεί ότι η μικρή και πιο ανοικτή οικονομία της Κύπρου προσαρμόστηκε γρηγορότερα, όπως δείχνει και η ταχύτητα με την οποία εισήλθε σε αποπληθωριστική φάση.
Η Nomura προτιμά τα κυπριακά ομόλογα έναντι των ελληνικών
Κατόπιν τούτων, ο επενδυτικός οίκος εκφράζει προτίμηση για τα νέα 5ετή κυπριακά ομόλογα, έναντι του αντίστοιχης λήξης τίτλου που εξέδωσε η Αθήνα, με την επιστροφή της στις αγορές. Και σημειώνει ότι τα δύο ομόλογα εμφανίζουν σημαντικές ομοιότητες αλλά και διαφορές:
Ομοιότητες:
- Πρόκειται για βρετανικού δικαίου ομόλογα.
- Ο κίνδυνος ενός PSI είναι χαμηλός, λόγω του γεγονότος ότι τα ομόλογα που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών επενδυτών είναι λίγα.
- Τα περιθώρια αναβαθμίσεων είναι αισθητά.
- Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χώρες προέρχονται από τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών, αν και στις δύο περιπτώσεις έχει επιτευχθεί μια ριζική ανακεφαλαιοποίηση του κλάδου.
Διαφορές:
- Η Κύπρος έχτισε σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο μέσω της αποτελεσματικής εφαρμογής του μνημονίου, σε αντίθεση με την Ελλάδα, που βρίσκεται διαρκώς αντιμέτωπη με δύσκολες και χρονοβόρες αξιολογήσεις της τρόικας.
- Ο πολιτικός κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι πολύ υψηλότερος.
