- Τα (σημερινά..) σενάρια για τον τύμβο της Αμφίπολης
Δεν έχουν τέλος τα σενάρια για τον τάφο της Αμφίπολης, για τον «ένοικο», για το αν έχει λεηλατηθεί και για το πότε χρονολογείται.
Ο «πόλεμος» απόψεων και εκτιμήσεων για το σημαντικό αυτό μνημείο συνεχίζονται κι ενώ οι αρχαιολόγοι...της ανασκαφής βρίσκονται κοντά στον τέταρτο θάλαμο και σύντομα –πιθανότατα την Παρασκευή- αναμένονται νέες ανακοινώσεις.
Νέα διάσταση στο «θρίλερ» της Αμφίπολης δίνει ο Παναγιώτης Φάκλαρης, καθηγητής κλασσικής αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης που επί 36 χρόνια θήτευσε στις ανασκαφές της Βεργίνας. Ο κ. Φάκλαρης λέει με σιγουριά ότι ο τάφος έχει συληθεί τουλάχιστον μία φορά και ότι πιθανότατα ανήκει σε «βετεράνο» των πολέμων του Μ. Αλεξάνδρου που επέστρεψε με πλούτο κι έφτιαξε τον μεγάλο αυτό τάφο.
Μια άλλη θεωρία, που δημοσιεύτηκε στο National Geographic αναφέρεται στις Καρυάτιδες κι ότι ήταν ιέρειες του Διονύσου ενώ ο τάφος ανήκει στην Ολυμπιάδα.
Το τρίτο σενάριο έρχεται από έναν συνεργάτη του αρχαιολόγοι Δ. Λαζαρίδη που ξεκίνησε τις ανασκαφές. Η θεωρία λέει ότι στο λόφο Καστά μπορεί να υπάρχουν 8 θάλαμοι.
Συγκεκριμένα, τα σενάρια συνοψίζονται ως εξής:
Ο καθηγητής Φάκλαρης τοποθετεί τη χρονολόγηση του τάφου στο τέλος του 4ου αιώνα αλλά δεν αποκλείει να «κατεβαίνει» και έως τις αρχές του 3ου
Ο κ. Φάκλαρης τοποθετεί καταρχάς τη χρονολόγηση του τάφου στο τέλος του 4ου αιώνα (συντασσόμενος με την άποψη Περιστέρη), αλλά δεν αποκλείει να «κατεβαίνει» και έως τις αρχές του 3ου. Κι όσο για τον «ένοικο» του τάφου στον τύμβο Καστά, ο κ. Φάκλαρης είναι σαφής: «Το μνημείο συμφωνεί με τη χρονολόγηση και των άλλων μακεδονικών τάφων, δηλαδή των τάφων στους οποίους τάφηκαν οι Μακεδόνες βετεράνοι του πολέμου που επέστρεψαν από την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου».
Σύμφωνα με το thetoc στο οποίο μίλησε ο καθηγητής, «τα μέχρι τώρα στοιχεία με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο τάφος έχει συληθεί τουλάχιστον μια φορά, φαίνεται και δεύτερη, και (οι τυμβωρύχοι) έχουν πάρει υλικό από μέσα, έχουν καταστρέψει πράγματα, έχουν τραυματίσει και χτυπήσει τα αγάλματα, τις Σφίγγες, τις Καρυάτιδες. Δείγμα της λεηλασίας είναι ότι έχουν απολεπιστεί τα κονιάματα μπροστά στις Σφίγγες και στο δρόμο.
Αυτό σημαίνει ότι ο τάφος ήταν εκτεθειμένος, ανοιχτός μετά τη σύληση για αρκετό διάστημα. Εχουν γίνει επεμβάσεις, έχει λεηλατηθεί ο τάφος». Για τον κ. Φάκλαρη το χώμα εντός του τάφου είναι μια ακόμη απόδειξη ότι το μνημείο έχει συληθεί. «Το χώμα εισέρρευσε από τα ανοίγματα που άφησαν οι τυμβωρύχοι. Για μεγάλο χρονικό διάστημα εισέρρευσε στο μνημείο χώμα μαζί με νερό. Γι' αυτό είναι σε στρώσεις. Είναι σαφές: οι οπές στους τοίχους τι δείχνουν; Πέρασαν τυμβωρύχοι από εκεί. Ανοιξαν τους διαφραγματικούς τοίχους που ήταν για προστασία από την τυμβωρυχία, τους διέρρηξαν κι έχουν περάσει μέσα», λέει ο ίδιος.
Η δεύτερη θεωρία προέρχεται από στενός συνεργάτη του Δ. Λαζαρίδη. Ο Δημήτρης Λαζαρίδης, που ξεκίνησε τις ανασκαφές στον λόφο Καστά το 1964, είχε εκμυστηρευτεί σε στενό του συνεργάτη τη δεκαετία του '80 τα συμπεράσματά του, ότι μπορεί να κρύβει όχι μόνο τέσσερις ταφικούς θαλάμους που απασχολούν σήμερα την ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, αλλά συνολικά ότι υπήρχαν πιθανότητες να φτάνουν τους οκτώ και ήταν ο πρώτος που μίλησε για πολυεπίπεδο ταφικό μνημείο.
Οπως γράφει και το xronometro.gr ο ερευνητής υποστήριζε πως πιθανότατα ο «τάφος» να ξεκλειδώνει και από την κορυφή του τύμβου γι αυτό άλλωστε εκείνος είχε επιλέξει την κάθετη ανασκαφή σε αντίθεση με τη σημερινή ανασκαφική προσπάθεια.
Η τρίτη θεωρία είναι καινοφανής. Το National Geographic δημοσιεύει άρθρο στον Άντριου Τσαγκ, συγγραφέα του βιβλίου «Η αναζήτηση του τάφου του Μ. Αλέξανδρου».
Σύμφωνα με τον Τσαγκ, οι Καρυάτιδες που βρέθηκαν στον τύμβο είναι σφόδρα πιθανό να αναπαριστούν ιέρειες που έπαιρναν μέρος σε διονυσιακά και ορφικά όργια και τρόμαζαν τους άνδρες με στεφάνια που έφεραν πλεγμένα φίδια για να τους αποτρέψουν να τις πλησιάσουν. Τεχνικά, αναφέρει ο Τσαγκ, η ονομασία που δίνουμε σε αυτά τα αγάλματα είναι Καρυάτιδες, κάτι πολύ κοινό στην αρχιτεκτονική των Αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων. Ο Τσαγκ, όμως, λέει πως «πρόκειται για Κλώδωνες, δηλαδή για ιέρειες του Διονύσου (ήταν ο μακεδονική ονομασία των Μαινάδων), με τις οποίες η Ολυμπιάδα είχε σχέσεις. Γι' αυτό τα στεφάνια που φέρουν στο κεφάλι είναι αφιερωμένα στον Διόνυσο».
Υπό αυτό το πρίσμα ο Τσαγκ αναφέρει πως μέσα στον τάφο πρέπει να βρίσκεται η Ολυμπιάδα. Ο Τσαγκ αναφέρει πως ο Πλούταρχος στη «Βίος του Αλέξανδρου» αναφέρεται λεπτομερώς για το πώς η Ολυμπιάδα συμμετείχε στα διονυσιακά και ορφικά όργια με τις Κλώδωνες. Αναφέρει πως οι Κλώδωνες έφεραν στο κεφάλι τα φίδια της Ολυμπιάδα για να τρομοκρατούν τους άνδρες.
