- Στην ύπαρξη ενός επιβλητικού ταφικού μνημείου στην περιοχή του λόφου Καστά της Αμφίπολης πίστεψε πρώτος ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης όταν ξεκίνησε το 1964 τις ανασκαφές.
Στην είσοδο του Μουσείου της περιοχής άλλωστε έχει τοποθετηθεί προτομή του και ο δρόμος που... οδηγεί στο μουσείο έχει πάρει το όνομά του.
Για τις σκέψεις και τις εκτιμήσεις του, μίλησε στενός του συνεργάτης στην εφημερίδα «Χρονόμετρο». Σύμφωνα με τον συνεργάτη του, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ο αρχαιολόγος πίστευε πως η περιοχή μπορεί να κρύβει όχι μόνο τέσσερις ταφικούς θαλάμους που απασχολούν σήμερα την ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη, αλλά υπήρχαν πιθανότητες να φτάνουν τους οκτώ. Μάλιστα ήταν ο πρώτος που μίλησε για πολυεπίπεδο ταφικό μνημείο, παρόλο που πολλά από αυτά τα στοιχεία του δεν πρόλαβε να τα μεταφέρει με τη γραφίδα του στις πολλές σημειώσεις που κρατούσε.
Μάλιστα, ο Λαζαρίδης είκαζε ότι υπήρχε και δεύτερη είσοδος στο μνημείο στην κορυφή του Τύμβου και ότι αυτή είχε διανοιχτεί από τον Δεινοκράτη πριν από 2300 χρόνια, και μάλιστα πίστευε ότι «σφραγίστηκε» από το Λιοντάρι της Αμφίπολης, το οποίο όπως έχει επισημανθεί και επιβεβαιώνεται από την αρχαιολογική κοινότητα βρισκόταν στην κορυφή του τύμβου.
Άλλωστε, γι’ αυτό και ο Δ. Λαζαρίδης ξεκίνησε το ανασκαφικό του έργο από το πάνω μέρος του λόφου στην περιοχή Καστά, για να βρει την μυστική πύλη, ωστόσο έμεινε μόνο με τα ευρήματα αρχαϊκών τάφων, με τα εκθέματα να είναι σήμερα σε κοινή θέα στο Μουσείο της Αμφιπόλεως.
Όπως, λοιπόν, αποκάλυψε στον συνεργάτη του ο Λαζαρίδης, κάτω από τη μαρμάρινη βάση του Λέοντα της Αμφιπόλεως κρυβόταν η μυστική είσοδος, ενώ η αναφορά της Κ. Περιστέρη στην πρόσφατη συνέντευξη ότι «καθαρίζει τα χώματα από την ανασκαφή του Λαζαρίδη» ίσως είναι η μισή αλήθεια, μια και σύμφωνα με την ίδια μαρτυρία από άνθρωπο που εργάστηκε στο πλευρό του μεγάλου αρχαιολόγου, η τεχνοτροπία για τη σφράγιση της δεύτερης εισόδου ήταν τέτοια, κατά την οποία ενδεχόμενη βίαιη προσπάθεια παραβίασης της, θα είχε ως συνέπεια την σφράγισή της, από άμμο, στο εσωτερικό του μνημείου.
«Φυγόκεντρο» γίνεται στο εξής το μνημείο
Ο τρίτος θάλαμος δεν είχε να αποκαλύψει κάποιο μεγάλο μυστικό, πλην μιας ακόμη κλίμακας, που οδηγεί σε χαμηλότερο επίπεδο, αν και σύμφωνα με όσα πίστευε ο Λαζαρίδης δε θα φτάσουμε στο τέλος, με το μνημείο να γίνεται στο εξής «φυγόκεντρο», βάσει πληροφοριών που επικαλείται η εφημερίδα.
Πιο συγκεκριμένα το πέρασμα από την τέταρτη, μικρή σε διάσταση πύλη, ίσως να οδηγεί τον άξονα του μνημείου, όχι μόνο ένα επίπεδο πιο χαμηλά και σε κατεύθυνση προς τον βορά, για λόγους που ακόμη δεν έχουν γίνει γνωστοί.
