- Αναστάτωση δημιούργησε στους κινηματογραφικούς κύκλους η απόσυρση επτά ελληνικών ταινιών από το πρόγραμμα ενός φεστιβάλ στο Λουγκάνο ως ένδειξη διαμαρτυρίας της ελληνικής πολιτείας για την συμμετοχή ταινιών από τη FYROM υπό το όνομα «Μακεδονία».
Συγκεκριμένα...επτά ελληνικές μικρού μήκους αποσύρθηκαν από το Φεστιβάλ «OtherMovie» του Λουγκάνο, που γίνεται τρίτη χρονιά, από τις 20 έως τις 27 Οκτωβρίου έπειτα από επιστολή του Ελληνα πρέσβη στην Ελβετία κυρίου Χαράλαμπου Μάνεση, με το σκεπτικό πως στο φεστιβάλ (το οποίο είχε ήδη ξεκινήσει) συμμετέχει μια ταινία η οποία στον κατάλογο αναγράφεται πως προέρχεται από τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Ο Ελληνας πρέσβης στην επιστολή, που εστάλη στις 23 Οκτωβρίου, ζητεί «εκ μέρους της Ελλάδας και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου» να αποσυρθούν οι ελληνικές συμμετοχές, επειδή το Φεστιβάλ στον κατάλογό του παρουσιάζει ταινίες που κανονικά, σύμφωνα με την οδηγία του ΟΗΕ, θα έπρεπε να αναφέρεται ότι έχουν παραχθεί στην «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας» ή «FYROM».
Το Φεστιβάλ συμμορφώθηκε, αναφέροντας στο site του πως «έλειπε σημαντική εξουσιοδότηση από την Ελλάδα» για να επιτραπεί η προβολή τους. Οι δε σκηνοθέτες/παραγωγοί των ταινιών (Βενετία Ευρυπιώτου, Δημήτρης Κανελλόπουλος, Τόνια Μισιαλή, Βουβούλα Σκούρα, Βασίλης Ντάνης, Θάνος Κουτσανδρέας, Ασημίνα Προέδρου, Σπύρος Χαραλάμπους και Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη) ενημερώθηκαν στο παρά πέντε. Το Φεστιβάλ τούς παραπέμπει στην επικοινωνία του με την πρεσβεία μας στην Ελβετία, «η οποία δεν μας προσέφερε καμιά δυνατότητα να τακτοποιήσουμε αυτό το ζήτημα με έναν τρόπο κοινής αποδοχής, καθώς από τη δική μας πλευρά δεν υπήρχε ο παραμικρός δόλος».
Το Ιντερνετ χθες «άναψε» μέσα από την ανταλλαγή (εκατέρωθεν) επιχειρημάτων: «όσο δίκιο κι αν έχει ως προς το ζήτημα της ονομασίας της FYROM η ελληνική πολιτεία, είναι δυνατόν να αποφασίζει ένας πρέσβης, ενεργώντας βέβαια για λογαριασμό του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, να μην προβληθούν ελληνικές ταινίες σε ένα ξένο φεστιβάλ;», αναρωτιόντουσαν κάποιοι. «Η απόφαση αυτή δεν πρέπει να είναι των δημιουργών τους;». Κάποιοι από τους οποίους, όπως μάθαμε, διαμαρτυρήθηκαν. Μάλιστα ο Β. Μαζωμένος (ως παραγωγός της Horme Pictures) μίλησε για «φασίζουσα λογική παρέμβασης της ελληνικής πολιτείας. Οι συνεχείς ήττες σε πολλά ανοιχτά μέτωπα μεταθέτουν το πρόβλημα στα εθνικά θέματα, όπου με υστερικές κινήσεις επιχειρείται ο αποπροσανατολισμός».
Αναζητήσαμε μια απάντηση από τον Γρηγόρη Καραντινάκη, τον διευθυντή του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου: «Ασφαλώς και είναι προσωπική υπόθεση του κάθε παραγωγού το αν θα στείλει ή όχι μια ταινία σε ένα φεστιβάλ», μας είπε. «Οταν πρόκειται όμως για κάποια μεμονωμένη συμμετοχή. Στη συγκεκριμένη, ωστόσο, διοργάνωση οι προβολές έγιναν στο πλαίσιο αφιερώματος στο ελληνικό σινεμά, σε συνεργασία με το ΕΚΚ, δηλαδή με την πολιτεία. Το ΕΚΚ, που ήταν και παραγωγός κάποιων από τις ταινίες αυτές, είναι ένας κρατικός φορέας. Δεν μπορεί λοιπόν να αγνοεί μια επιστολή που του κοινοποιεί το υπουργείο Εξωτερικών. Δεν μπορεί δηλαδή να αγνοεί την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας!». Και γιατί έγινε αυτό τελευταία στιγμή; Δεν μπορούσε να βρεθεί μια λύση νωρίτερα; «Προφανώς ο Ελληνας πρέσβης είδε τον κατάλογο με την ονομασία όταν πια είχε ξεκινήσει το φεστιβάλ», είναι η εξήγηση του κ. Καραντινάκη.
Πρέπει να πούμε πως αν και πράγματι υπάρχει σχετική οδηγία του ΟΗΕ, τα περισσότερα φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων και οι Κάνες, το Βερολίνο ή η Βενετία συνήθως τη γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια και αναφέρουν ως χώρα παραγωγής τη «Μακεδονία». Οι Ελληνες σκηνοθέτες, πάντως, συμμετέχουν κανονικά. Εδώ, ωστόσο, οι προβολές θα γίνονταν υπό την ομπρέλα της Ελλάδος.
Οπως μάθαμε, το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας έχει θέσει προϋπόθεση οι ταινίες που συμμετέχουν από τα Σκόπια να αναγράφονται ως FYROM. Μάλιστα φέτος, όπως μας είπε ο διευθυντής του φεστιβάλ Αντώνης Παπαδόπουλος, αυτό το αποδέχθηκε τόσο ο Μ. Μαντσέφσκι, ο οποίος θεωρείται ο σημαντικότερος Σκοπιανός σκηνοθέτης, όσο και μια νεαρή σκηνοθέτρια η οποία μάλιστα τελικά βραβεύτηκε με το βραβείο του Pitching Forum του φεστιβάλ. Αντίθετα, στο παρελθόν έχει συμβεί να μην το αποδεχθούν κάποιοι Σκοπιανοί σκηνοθέτες. Το αποτέλεσμα ήταν να μην προβληθεί η ταινία τους.
Το ζήτημα είναι περίπλοκο. Ομως το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι πως στο Φεστιβάλ του Λουγκάνο θα προβληθεί η σκοπιανή ταινία, και μάλιστα ως «Μακεδονία», ενώ δεν θα υπάρχει ούτε μια ελληνική...
