- Νέος γρίφος
- Στο Σεραπείο της Αιγύπτου λέγεται ότι είχε αρχικά ταφεί η σορός του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον Πτολεμαίο.
Ανεβαίνει η αγωνία καθώς ο τάφος της Αμφίπολης αποκαλύπτει ένα-ένα και σιγά-σιγά τα μεγάλα του μυστικά.
Την ίδια ώρα, νέα ερωτήματα προκύπτουν μετά την ανακάλυψη της κεφαλής της μίας από τις... δύο Σφίγγες, που κοσμούσαν την είσοδο του εντυπωσιακού τάφου. Ταυτόχρονα όμως με την εξαιρετική εντύπωση που δημιουργεί το εύρημα των ανασκαφέων της Αμφίπολης, εγείρονται και τα πάγια, ακανθώδη ερωτηματικά. Διότι το υπέροχο κεφάλι της ανατολικής (δεξιάς, κοιτάζοντας από έξω προς τα μέσα) Σφίγγας, επαναφέρει το σενάριο που όλοι απεύχονται από την αρχή της ανασκαφής, δηλαδή αυτό της εισβολής τυμβωρύχων στον Τύμβο Καστά.
Είναι προφανές ότι το κεφάλι της Σφίγγας δεν θα μπορούσε να έχει τοποθετηθεί εκεί κατά τη διάρκεια της κατασκευής του μνημείου. Κάτι τέτοιο θα στερούνταν παντελώς νοήματος. Το πιθανότερο είναι ότι μεταφέρθηκε σε δεύτερο χρόνο και αφού είχαν συντελεστεί καταστροφές στο εσωτερικό του Τύμβου, από φυσικές ή μη αιτίες. Επιπλέον το κεφάλι αφέθηκε μπροστά στο κατώφλι του ταφικού θαλάμου, αφού προηγουμένως ο συγκεκριμένος χώρος είχε επιχωθεί («μπαζωθεί»).
Επί του παρόντος είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει μια «αναπαράσταση» των ενεργειών, τόσο των εισβολέων που ενδεχομένως αποκεφάλισαν τα αγάλματα της εισόδου, όσο και εκείνων που προσπάθησαν να περισώσουν ό,τι μπορούσαν, είτε από περαιτέρω βανδαλισμούς, είτε από την αρπαγή.
Το εάν θα βρεθεί και το δεύτερο κεφάλι, της δυτικής Σφίγγας, είναι κάτι για το οποίο επί του παρόντος δεν γίνεται καμία εικασία από την επικεφαλής της ανασκαφής, την κυρία Κατερίνα Περιστέρη.
Την ίδια ώρα, προβληματισμό δημιουργούν δύο φωτογραφίες από τις Σφίγγες που βρέθηκαν στην είσοδο του Σεράπειου στην Αίγυπτο, όπου σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές εκεί ο έθαψε ο Πτολεμαίος τον Μέγα Αλέξανδρο μετά την αρπαγή της σορού του στη Συρία.
Οι ομοιότητες με τη Σφίγγα της Αμφίπολης είναι εμφανείς...
Επιπλέον, για προβληματισμό, δημοσιεύουμε δύο φωτογραφίες από τις σφίγγες που βρέθηκαν στην είσοδο του Σεράπειου στην Αίγυπτο, όπου σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές εκεί ο έθαψε ο Πτολεμαίος τον Μέγα Αλέξανδρο μετά την αρπαγή της σωρού του στην Συρία. Δίπλα δημοσιεύουμε και μια απόπειρα αποκατάστασης της εικόνας της Σφίγγας της Αμφίπολης, που επιχείρησε ο συνεργάτης δημοσιογράφος Άρης Μεντίζης. Πιστεύουμε ότι οι ομοιότητες είναι τόσες πολλές που δεν χωράνε σχόλια!
Τελικά λέτε να ενισχύεται η άποψη που θέλει την επίχωση να έχει γίνει, όχι κατά την διάρκεια της κατασκευής του ταφικού μνημείου αλλά πολύ αργότερα και για λόγους προστασίας μετά από βανδαλισμούς που υπέστη το μνημείο;
Μήπως τους κατοπινούς της ταφής αιώνες κάποιοι επιχείρησαν να καταστρέψουν το μνημείο, για λόγους που μόνο μπορούμε να υποθέσουμε και κάποιοι άλλοι φρόντισαν να το κρύψουν για να το εξαφανίσουν με σκοπό να το προστατέψουν; Σε αυτό το σημείο σημαντικές πληροφορίες μπορούν να δώσουν τα κινητά ευρήματα που βρέθηκαν μέσα στην επίχωση. Για παράδειγμα – και μόνο ως υπόθεση – αν έχουν βρεθεί όστρακα ή και ολόκληρα αγγεία της ρωμαϊκής περιόδου – και αν ναι, έχει σημασία αν είναι π.Χ. ή μ.Χ. -, μέσα σε ένα μνημείο του τελευταίου τετάρτου του 4ου αιώνα π.Χ.– κάτι που δεν αμφισβητείται πλέον από κανέναν – μήπως είναι η απάντηση σε πολλά ερωτήματα; Και για ποιο λόγο για όλα αυτά δεν γίνεται καθόλου συζήτηση αλλά – όπως δήλωσε η επικεφαλής αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη – τα κρατάνε για ανακοινώσεις σε αρχαιολογικά συνέδρια;
Και κάτι τελευταίο, μήπως τις απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα θα πρέπει να τις ψάξουμε στην Αίγυπτο, ακόμη και τους κατοπινούς αιώνες από την κατασκευή του μνημείου;
Του κ.Θ.Σπανέλη
.
